Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Ideën VI (1878)

Informatie terzijde

Titelpagina van Ideën VI
Afbeelding van Ideën VIToon afbeelding van titelpagina van Ideën VI

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.70 MB)

ebook (3.10 MB)

XML (0.80 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

aforismen
verhalen


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Ideën VI

(1878)– Multatuli–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

1122.

De lezer zal wel 'ns opgemerkt hebben dat nu-en-dan zekere byzonderheden van eenigszins gelyksoortigen aard, elkander in kort tydverloop opvolgen, als waren ze vruchten van één saisoen.

 

Ik meen twee verklaringen voor dit verschynsel gevonden te hebben, die misschien dikwyls te-gelykertyd van gedeeltelyke toepassing zyn.

 

In de eerste plaats behooren wy ons tot het begrypen van zulken raadselachtigen samenloop toeteleggen op de kansrekening. De serien van gelyksoortige voorvallen hebben gelyk recht op bestaan als de even uitgebreide reeksen van intermitteerende gebeurtenissen. ‘Heden zóó, en morgen weder zoo!’ is evenzeer 't wachtwoord van de logische noodzakelykheid, als: ‘vandaag dùs, en morgen zal 't anders wezen!’

 

Maar wy begaan gewoonlyk de fout - en wel by-afwisseling aan twee kanten - een dezer beide regels meer byzonder te vinden dan ze verdient. En waar we haar door de werkelykheid toegepast zien, denken we spoedig aan iets vreemds.

 

Uit de gegevens die in elken kring bestaan - hoe nauw die kring ook zy - kan 'n zeer groot aantal gebeurtenissen voortvloeien. De uitgebreidheid van 't veld der mogelykheden bewerkt dat afwisseling van soort zich menigvuldiger vertoont

[pagina 104]
[p. 104]

dan gelyksoortigheid. Hieraan zyn we zoo gewoon dat wy de kans-aanspraak van 't wèl opvolgen in saamgedrongen tydruimte, dikwyls uit het oog verliezen. Toch moet deze aanspraak bevredigd worden, wanneer de symmetrie bewaard zal blyven die de natuur der dingen genoodzaakt is voorttebrengen uit schynbare wanorde

 

Wat wy - slechts ten-deele kennende, en dus altyd oppervlakkig oordeelend - ‘orde’ zouden noemen, strydt gewoonlyk tegen de logika, d.i. tegen de mogelykheid.

 

Want: wat op logische gronden niet wezen kàn is niet.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken