Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Ideën VII (1879)

Informatie terzijde

Titelpagina van Ideën VII
Afbeelding van Ideën VIIToon afbeelding van titelpagina van Ideën VII

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.80 MB)

ebook (3.09 MB)

XML (0.85 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

aforismen
verhalen


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Ideën VII

(1879)– Multatuli–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

1252.

Die verdoemde Flegeljahre! Jean Paul heeft daarvan 't ergste niet gezegd, het voornaamste niet, het ware niet! Evenals velen meende hy dat ze kort van duur zyn, en dat we maar met 'n voorbygaand kwaaltjen in de geschiedenis van 't individueel mensch-worden te-doen hebben. Met iets als mazelen alzoo, of baard in de keel. By verreweg de meesten is 't zoo niet, by de Maatschappy over 't geheel genomen is 't zoo niet! Mocht de verklaring die ik in zekere noot op den ‘Brief aan Mevr. X’ (II, vyfde druk, blz. 11) van dit treurig verschynsel gegeven heb, niet voldoende geacht worden, men kan

[pagina 176]
[p. 176]

haar aanvullen met het besef dat er onder onze letterluî zooveel preekers zyn die verlegen zitten om 'n klinkenden tekst. Ontbrekend talent, mangel aan kennis, smaak, ondervinding, studie en styl - alles saamgenomen dus: aan hart - dringt niet die schandelyke onvruchtbaarheid van sommige gemoederen tot spekulatie op schandaal? Wel is 't treurig dat dááraan 't edelste wordt opgeofferd, maar... Publiek laat zich onthalen op zulke versnaperingen. Is 't niet of het droit de boîte de wereld uit is, en of nog altyd de meesten tusschen mal en vroed het voedsel voor verstand en hart opvangen uit de ongewasschen monden van 'n troep straatjongens? Men vergunne den volwassen man zwygend voorby te gaan, en hem niet ten-kwade te duiden dat-i zich gesterkt voelt in z'n hoogmoed.

 

Aan de zeer weinigen die openlyk protesteerden tegen de vuile manier waarop sedert eenigen tyd de afgunst van lettermannen zich openbaart, m'n hartelyke dank. Over 't geheel echter hebben m'n landgenooten zich in bedoelde zaakjes weer zóó gedragen, dat ik niet anders kan dan uit den grond van m'n hart te volharden in de verachting die ik 't Publiek toedraag. 't Is dan ook alleen aan armoede te wyten, dat men nog een regel schrift van my te zien krygt. Waarom men myn geschryf koopt, begryp ik waarachtig niet. Sedert 'n paar jaren nu heb ik me byna uitsluitend beziggehouden met het korrigeeren van herdrukken, en m'n aandoening was één doorgaande verbazing dat m'n uitgever kans ziet m'n werken te plaatsen by 'n Publiek waarvan ik de eer heb zoo hemelsbreed te verschillen in levensopvatting en plichtbesef, in eergevoel en zedelykheid, in oordeel en in smaak. Ik sta naar m'n vermogen 't goede voor, en m'n arbeid moest dus 't drukloon niet waard zyn in 'n land dat tegen Havelaar party trok en trekt voor 'n troep schelmen. Toch wordt nog altyd m'n werk gekocht, naar me blykt. Van velerlei zyden zelfs dringt men op 't voortzetten daarvan aan, en daar ik nu slechts de keus heb tusschen sterven en sprookjes-vertellen, sprookjes die toch niet begrepen worden... welaan, ik zal voortgaan. En tevens zal ik nu-en-dan me trachten te onthouden van 't uiten myner persoonlyke indrukken, geenszins omdat ik dit aan m'n lezers zou verplicht zyn, of liever aan verreweg 't grootste deel daarvan - de Natie heeft verplichting aan my, en voldoet er niet aan! - maar och, waartoe dient het? En daar men toch niet lezen kan, en voortdurend als klacht zou opnemen wat aanklacht is...

 

[pagina 177]
[p. 177]

Bovendien, sedert jaren heb ik my alle bedenkbare moeite gegeven m'n verhouding tot ons volk duidelyk te maken, en gedurig blykt me dat het den eersten den gemeensten kwajongen ongestraft blyft vrystaan my te behandelen alsof ik een van z'n straatkarnuiten was. Ongestraft, of byna. Nogeens m'n dank aan de weinigen die protesteerden, en den moed hadden zich bloottestellen aan den drek van den edelen Schmoel. Hun daad is te loffelyker naarmate zy meer alleen stonden, en me dunkt dat zy 'n gelyk oordeel als 't myne moeten vellen over 'n Publiek dat de Schmoels niet aan de deur zet.

 

Ik herhaal uitdrukkelyk dat ik de Woutergeschiedenis - of wat er dan verder volgen mag - alleen voortzet uit armoed. Straks is de maand om, en ik mocht eens op-straat gezet worden als ik niet door wat spoedig dit vel op de post te brengen, nog even by-tyds zorgde voor huishuur. Dit ter verantwoording tegenover de weinigen die me vragen of ik me niet schaam in voortdurende aanraking te blyven met 'n Publiek dat waarachtig beter deed by 'n heel ànder soort van voorgangers zich van zielevoedsel te voorzien! Wel zeker, ik schaam me, maar... die huishuur! Bovendien, ik zal my geweld aandoen en me trachten optedringen dat ik slechts de weinigen onder m'n gehoor heb, die by wat meer ontwikkeling van verstand en hart, blyk gaven de kunst van lezen te verstaan. Wanneer die kunst wat algemeener was, zouden de heeren Schmoel & Co. groote moeite hebben 'n uitgever te vinden, en dan had ik geen uitgever noodig. Sedert lang zou men dan de infamie begrepen hebben van 't vonnis dat Chresos veroordeelt ‘tot de kosten van 't proces, en de luit.’


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken