Rhetorica, dye edele const van welsegghene

¶ Van die derde maniere van Causen
gheheeten Iudiciael oft iugierlijck.

DIe derde maniere van causen wort geheeten Iudiciael oft iugierlijck, ⁺ om dat si in iustitien, int rechte, in questien ende dingementen gebruyct werdt. Nyet teghenstaende dat si vanden goeden Rhetorisienen in anderen saken ooc wel mach gebruyct werden. Want al ist sake dat sonderlinghe drie manieren van causen verscheedelijc beschreuen zijn: nochtans moghen si wel duerminghelt wesen, ende deene met dye andere geholpen. Ghelijckerwijs als wij yemant raden willen ontraden, eenige sake te doene, oft te laten of om eenige steden, landen, of personen te beminnen, of te vlieden, so moeten wij de selue saken steden landen of personen ooc bescrijuen, prijsen of misprijsen, biden welcken dat beede de manieren van cause als beraet

+ Iudiciale genus.

[fol. 27v]

ende betoochsaem of lofsaem, tsamen gemingelt wesen moeten, also mach ooc die cause Iudiciael met den anderen wel somtijts ghemingelt wesen, naer discretien vanden Rhetorisien. Nv ten propooste. Onder dese cause Judiciael werden besloten, Accusatie, Heesschen, Crachten, Doleancen, Verwijtinghe, dreygementen, inuectiuen, excusatien, defensien, verweeren, purgieringe supplicatien, om gratie bidden, ende dierghelike.