Een aendachtig leerling van den Heere Jezus, door Hem zelf geleert, zonder hulp van menschen

Kapittel XXI.

MAer dewyle nu uw heilig Avontmael dichte by is, dat gy ons tot gedachtenis van uwe liefde tot ons, hebt nagelaten, en dat een byzonder middel is van vorderinge van onze gemeinschap met u, indien wy anders uwe hoogweerdigheit betamelyk dat met u houden: zoo woude ik u wel bidden, dat gy my woudt leeren hoe ik my in dezen best daer tegen zoude bereiden, om daer door in uwe gemeinschap en liefde waerlyk, krachtelyk, en byzonderlyk gevordert en bevestigt te worden, tot verdere voortgank van dichte by u zynde al

[p. 99]

meerder en al meerder, en verder, en uitnemender dingen van u te leeren verstaen, weten, zien, maer meest doen.

Hoort myne ziele al wat gy in en door het Heilige Avontmael genieten of verwachten kond, dat is genade, enkele genade, allenthalve genade, ja ook wel overvloedige genade: aldaer leit uwe Heere de zyne wel eens in het wynhuis, in zyne binnenkameren, en spreektze na het herte, en laet haer zyne verquikkingen wel genieten tot dronken wordens toe, datze als doolende worden in zyne liefde, zoo dieze in hem voor haar zien en ondervinden, als in die, die zy wederom in haer tot hem genieten.

Doch gelyk ik zeide uit enkele en byzondere genade: want alhoewel uw' deel aen uw Heere vast blyft in eeuwigheit, zoo mochte nochtans uwe Heere u altyt spyzen met enkel tranen broot hier op aerden, en dies, is 't alleen uit genade als hy u wat beters toevoegt om uw' geestelyk leven te onderhouden: maer indien gy dan in dezen uwe hoope en verwachtinge zoo meugt opscherpen, ziende op zyne goetheit, zoo scherpet dan ook byzonder op uwe begeerten na deze genade en na dit byzonder middel om in uwes Heeren gemeinschap gevordert te worden; want hy de hongerige met goederen verzadigt.

Ten anderen, maekt al uwe vaten, daer gy geerne wat in haddet, ledig, o dat 'er wat in komen kan, en op dat gy toonen moogt dat gy komt om wat, en om wat veel te halen; want uw' Heere wil wel geerne veel geven, doet maer uw mont wyt open, en toonet hem uwe begeerte en gebrek, hy zal 't wel vervullen, de

[p. 100]

arme heeft hy met goederen verzadigt, doch de ryke ledig weg gezonden.

Onthoudt dat wel, dit moet gy u diepe indrukken, myne ziele, al daer gy wat in begeert dat moet ledig zyn, en al daer gy wat voor begeert dat moet arm en gebrekkelyk zyn, en niet alleen zyn, maer gy moet het zoo aen uw Heere vertoonen, gy moet dat gebrek voor hem open leggen: laet ik u dit wat ter dege beduiden op dat gy 't niet en vergeet, ik zal van 't principale dat u ontbreekt en dat gy zoekt beginnen.

Gy woudet zoo geerne aenwassen in de innerlyke liefde tot uw' God, tot uw' Heere Iesus, tot de Geest, tot het woort der waerheit, tot de broederen, tot de deugtzaemheit, tot den hemel etc. is 't niet waer? en u dunkt had gy dit geluk, wat zoudt gy gelukkig zyn, en hoe heel anders zoudt gy al uw' zaken verrichten? 't is de waerheit, myne ziele, 't is zoo, ik stemme 't u toe: volkomen.

Maer nu komt, daer is hoope dezen aengaende voor Izrael, gy meugt die begeerte wel voor uw' Heere brengen, 't zal hem aengenaem zyn, wa[nt] zy is na zynen wille, gy meugt ook wel hoopen, dat hy die niet weg werpen, maer acht slaen en aenzien zal: maer weest zorgvuldig omze zoo te bekleeden, of zoo te ontblooten, hoe ik het noemen zal, dat gyze, voor uwes Heeren oogen brengen derft, verstaet gy my wel, myne ziele, gy zyt zoo machtig dom.

Ziet dat wil ik zeggen, uw' innerlyke zucht, begeerte en verlangen na die liefde, bekleedet die met droefheit over uw' verzuim des zelfs, over uwe

[p. 101]

kleine mate des zelfs, met belydenisse van uwe schult in die eerder en meerder met al uw' macht gezocht te hebben, ja van uw' duister gezichte, dat gyze niet anders, en klaerder, en grouwelyker gezien en gevoelt hebt: en van de genoemde genaden, dat gy die niet nootzakelyker, en heerlyker, en profytelyker hebt in 't ooge gehad, maer die zoo half slapende alleene of meesten tyt gezien, byzonder de liefde tot uw' naesten.

Bekleedet uwe begeerte met klacht over uwe dwaesheit dezen aengaende, en over uw' ongeluk van zoo weinig licht en overtuigingen des Geestes in dezen gehad te hebben, met beschuldiginge van uwe leuiheit en achteloosheit, om hier niet anders na getracht te hebben, met vertrouwen dat uw' Heere door zyne goedertierenheit dat alles overzien, en niet gedenken zal: maer u op en na uwe begeerte u nu antwoorden zal.

Bekleedtze dan met een verre uitgestrektheyt, met eindeloosheit, laetze 't gezichte uwer oogen verre weg ontloopen; want die begeerte is tot iets oneindigs, ja tot het eenige oneindige der deugden op aerden, daerom laet uwe begeerten voor al niet bekrompen zyn, of vreesagtig toegaen, uw' Heere is zoo ryk en zoo weldadigh, hy wil liever, en 't is ook eigener aen zyne eere, dat hy eer veel geve als spaerzaem en schaers, dat doet hy zoo noode, en echter als gy uw' mont niet wyt open doet, en als zig de begeerten uwes herten niet wyt uitstrekken, hoe zoud gy veel konnen ontfangen? uw' vaten zyn dan niet ledig genoeg.

Daerom, myn ziele, vergeet mynen raet niet, begeert hertelyk, en eet hertelyk, op dat

[p. 102]

gy sterk moogt worden in en door de liefde, byzonder werket alzoo ontrent de liefde tot uw' Heer en tot zyne gemeinschap, hy zal daer al byzonder op zien, en u daer na in al de rest antwoorden.

En door die liefde tot uw' Heer zult gy uwe ziele aen hem, en hem aen uwe ziele zoo vast knoopen, dat die bandt niet alleen onverbrekelyk zal zyn, gelykze al lange geweest is, maer dat de kracht van die knoop u in alle behoeftigheden zal behulpzaem zyn, en, zoo gy ze in 't oog houdt, zyn voordeel in alle gelegentheden by doen, en reede zyn.

Dat wil ik zeggen, als gy in de overige tyt uwes levens by uitnementheit u houdt aen de liefde tot uw' Heere, en die in al uw' bedryf in't oog houdt, zoo de zyne tot u, als de uwe tot hem, dewelke zoo te zamen een onverbrekelyke knoop uitmaken, dat gy door des zelfs kracht niet alleen uw' dingen zult te beter doen, maer ook te veerdiger doen, en apparent ondervindende leeren wat het te zeggen is de liefde Christi dringt ons, eer ik het wiste zettede myne ziele haer op de wagens van myn vrywillig volk.

Maer ook zeid' ik u, myne ziele, gy zoudt uwe begeerte ontblooten als gyze voor uw' Heere brengt en de zelve hem aengenaem voorstelt: en, weet gy wat ik daer mede meene? dit dient gy voor al te weten of gy zoudt al weer mis slaen, hoort ik zal 't u wat beduiden, om dat ik uw achteloosheit al vry wat weet, ziet, gy moet uwe begeerte ontblooten van alle ydele waen en inbeeldinge, van vergeefze hoope en verwachtinge, van superstitie en bygeloove.