Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Het schouw-toneel der aertsche schepselen (1672)

Informatie terzijde

Titelpagina van Het schouw-toneel der aertsche schepselen
Afbeelding van Het schouw-toneel der aertsche schepselenToon afbeelding van titelpagina van Het schouw-toneel der aertsche schepselen

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (50.01 MB)

ebook (49.96 MB)

XML (0.86 MB)

tekstbestand






Genre

non-fictie

Subgenre

non-fictie/aardrijkskunde-topografie


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Het schouw-toneel der aertsche schepselen

(1672)–J. van Hextor, P. Nijlandt–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Afbeeldende allerhande menschen, beesten, vogelen, visschen, &c. Met een beschrijvende haer gestalte, hoedanigheden, natuur, krachten, eygenschappen, en genegentheden; met 160 figuren


Vorige Volgende

Van de Samojeden.

DE Samojeden zijn meestendeel kort van statuur des lichaems, met hoge schouderen, breede platte aengesichten, kleyne oogen, en korte beenen. Het hayr des hoofts is pick zwart, in een vlecht gevlochten en buyten haer kleederen op de rugge af hangende. De hayren des baerts trecken sy gedurigh uyt, en stellen hier in een besonderen hovaerdy. Haer kleedinge sluyt dicht om het lijf, van beeste vellen bereydt, met het bont binnenwaerts gekeert; De handtschoenen zijn aen de mouwen gevestight, en 't hooft wordt met een ruyge muts bedeckt.

Aldus toegetakelt zijnde schijnen sy eerder de gedaente van apen en monsters, als

[pagina 86]
[p. 86]

van redelijcke Menschen uyt te beelden. Sy zijn rap en snel te voet, soo datse niet lichtelijck van andere volckeren onderhaelt konnen worden, dit betonen sy oock genoeghsaem met haer fluxe en lichtvaerdige sprongen.

Haer wapenen bestaen uyt pijl en boogh, waer mede sy haer tegen een vyandtlijcke aenval te weer stellen, of het wildt gedierte najagen en ombrengen, alsoo sy sich niet anders als met de jacht der dieren onderhouden en generen.

De gedaente van hun woningen, en de manier van huyshoudinge heeft men niet konnen naspeuren, gelooffelijck is het, datse sich voor de strenge koude, die in haer landtpalen uytermaten hardt knelt, in onderaertsche holen verbergen, die oock niet net konnen opgepronckt zijn, want sulcks haer zwartachtige verwe van de huydt, die met roock en roet schijnt besoedelt te zijn, genoeghsaem uytdruckt.

Het geluyt der trompetten quam haer wonderlijck te voor, en waren hier van dapper verschrickt, doen onse schepen de nauwte van het Waygat eerstmael sochten te passeren, maer door tekenen onderricht zijnde dat sulcks haer ter eeren geschiede, en een teken van een vriendelijck afscheyt was, waren sy beter besadight, strijckende de mutsen van 't hooft, en neyghden haer met een wonderlijck getier en bewegingh der handen, als hier mede haer danckbaerheyt uytdruckende. Noch meerder verbaesde haer het geluyt van een afgeloste handtbus, doch door een tolck bericht zijnde, dat onse Natie die bussen in plaetse van bogen gebruyckten, gingh die schrick haest over: Noch veel meerder waren sy in verwonderingh opgetrocken, wanneer een Hollander met sijn roer op een seker gestelde steen aenleyde, en de selve met de schoot aen kleyne stucken vermorselde.

Dit volck is seer wantrouwigh, en gestadigh op haer hoede, niet willende lijden dat men haer bogen of pijlen aenroert, en vermenen dat men haer, selfs onder de grootste vrientschaps bewijsinge, lagen bereydt.

Om haestelijck voort te rijden gebruyckense lichte sleden, waer voor eenige vlugge Rheen gespannen zijn, en konnen alsoo in een korte tijdt een groote en wijde wegh voortspoeden.

Soo veel men van haer godsdienst heeft konnen bemercken, soo eeren en aenbidden sy eenige plompe houte beelden, die boven wat rondt in plaetse van 't hooft gesneden zijn, een heuveltje in 't midden gelaten beelt de neus uyt, twee sneden boven de neus en een onder de selve vertoonen de oogen en mondt. Omtrent dusdanige beelden wordt veeltijts assche en beenen van rheen gevonden, waer uyt men gissen kan dat dit volck aldaer haer offerhanden gepleeght hebben.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken