Van de Pica Glandaria, Caruba, en Acangatura.
DEse Vogel heeft een zwart hooft met witte plecken getekent, het gantsche lijf is bont gepleckt, op de wijse als den Exter, doch kleender van lijf; den geheele Somer blijft hy, maer des Winters vlieght hy wegh, of verschuylt sich, ende wordt niet gesien, dan tegen de Somertijdt, ende openbaert sich ten voornaemste in de Ockernooten-tijdt, daer hy sijn naem van voert, want dit geslacht wordt genaemt Pica Glandaria, dat is Ockernoot-eetende Exter, want hy eet bysonder geern, en sijn eygentlijcke spijse is voornamentlijck de pit uyt de gebroocken Ockernoten: dewelcke sy de basten, en doppen weeckachtigh zijnde, weten te openen, maeckende een rondt gaetjen, door welcken sy den geheelen van binnen beslooten pit uytpicken. Asen oock op Vliegen, Muggen, Mieren-eyeren, en Spinnekoppen. Sy nestelen in gaten van Boomen, Muuren, Achterhuysen, daer weynigh volck verkeert, ofte selden gesien wordt, legghen drie a vier eyeren, die sy met een sonderlinghe vierigheydt, ende zucht uytbroeden, en gekipt zijnde opvoeden: voeden oock de Koeckoecks Iongen op, die somwijlen in haer nest ghevonden worden; smorgens seer vroegh singense op de toppen van de Huysen, en dat ten voornaemste in de Lente; doch als haer Iongen uytgebroedt zijn, en des Winters hoort men geen gesangh, en zwijgen dan t'eenemael stil: wanneerse sitten en broeden, en yemant voor by haer nesten gaet, roepense uyt vreese, en benauwtheyt, meenende dat men daer komt om haer nesten te stooren, en haer te vernestelen. In gedaente, en verwe zijnse den Exter, en in groote den Sperwer gelijck.
Tot dit geslacht behoort de Brasiliaensche Pica Caruba, als oock Acangatura. d'Eerste is bykans soo groot als een Duyf, met bonte plecken, aschgrauwe verwe met ros vermenght, roode schenckels en voeten, eet mede Wormen, Mieren, en Nooten, maeckt in de Bosschen veel geschreeuw en getier, hippelende, en springende van den eenen tack op den ander, met een gevolgh van de Iongen, want dese noch niet volkomen vlugh zijnde, en den Moer volgende blijven staen voor een wijde sprongh, daer de vlucht der vleugels, die haer noch ontbreeckt, te hulp moet komen, schreeuwen, en roepen, even als de jonge Kinderen na haer Moeder, tot dat de Moer komt, ende neemtse met de beck, en tusschen de beenen, en voertse over die wijdte daer voorse staende gebleven waren. De Ouden plucken de Nooten voor haer Iongen van de Bomen, de selfde openende, de pit uytpickende, en de Iongen die daer seer begeerigh naer gapen, in de mondt steeckende: en 't vermaeckelijkst om te sien, is, wanneer de Iongen een Noot afgepluckt hebben, datse dan loopen naer de Ouden, dien deselfde toesteeckende, of voor de voeten nederleggende om voor haer te openen, op datse de pit mochten genieten; soo dat de Inwoonders veel geneuchten scheppen uyt het gesicht van de Iongen met de Ouden, belangende de maniere van voeren, haer onderlinghe ommeganck, ende bysondere liefde die sy malkanderen toedragen: welcke manier van doen sy niet alleen in't wild, maer tam, en in de huysen opgevoedt, of ontrent de selfde aengefockt, onderhouden.
Den Brasilschen Acangatura is van groote als den bonten Exter, sijn beck is een vinger langh, welckers opperdeel een weynig krom is, maer voorts donckergeelachtigh, heeft klare oogen met een donckeren kringh; de hals is twee vingeren lang, het lijf drie, de staert bestaende uyt acht pennen, is acht vingers langh: de boven-schenckels zijn met veeren beset, en anderhalve vinger langh, van gelijcke de lenghte der onderste, aen de voeten zijn vier klauwen, op de wijse van de Papegayen, binnenwaerts de twee kortste, buytenwaerts de twee langhste in yeder voet: het geheele hooft is met vederen beset, als een kuyf, welck in 't midden naer de lenghte dicht aen de schacht donker, en aen de zijden geelachtigh zijn; de hals, en vleugels hebben in 't
Auteursrechtvrij
