Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Het cort begryp der XII boecken Olympiados (1579)

Informatie terzijde

Titelpagina van Het cort begryp der XII boecken Olympiados
Afbeelding van Het cort begryp der XII boecken OlympiadosToon afbeelding van titelpagina van Het cort begryp der XII boecken Olympiados

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (4.68 MB)

ebook (7.92 MB)

XML (0.18 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie

Subgenre

gedichten / dichtbundel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Het cort begryp der XII boecken Olympiados

(1579)–Jan van der Noot–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 45]
[p. 45]


illustratie
Matronam Nootaeus adit cognomine Theúdenn
Qúae cupido monstrat lucida ad astra viam
Driatijsque monet spretis, fustuque superbo,
Cum Superis curet viuere perpetuum.


Olympiados D.I. vander Noot lib. VI.

[pagina 46]
[p. 46]
 
Om dies-wil' dat ghy (nemende ghenuchte
 
In heurder deught) wt des weereldts gheruchte
 
Geraken mocht tot kennisschap' vol-komen:
 
Van uwen Godt, en zijn woordt t'uwer vromen,
 
Na dat ghy eerst gheweest waert in die steden
 
Geleydt, deur heur schoon-heydt, daer ghy waert heden.
 
Al-soo sprac sy, en voordts wees' my de schoone
 
Daer Theude leefdt, en heur houdt med der woone,
 
Die wt heur hius tot my quam cloec van moede,
 
En sprack my aen wijsselijck als de goede.
 
Dit eerlijk wyf, en deuote Matroone
 
Verstandigh, wijs, en seer cloeck van persoone,
 
Sprack tot my, (Vrindt) dit is de rechte strate
 
Waer deur men gaet na Telosie late:
 
Die lastigh schijndt en quaedt om deur te loopen,
 
Om de rootsen, en breemen, die med hoopen
 
Daer zijn altijdt: maer die cloeck en med luste
 
Daer deur can gaen, die vindt d'eeuwighe ruste
 
In t'saligh dal daer hem deur Godts ghenade
 
Thelosia henen seyndt vruegh, oft late.
 
O! welken vreugdt ist hebben d'eeuwigh leuen,
 
‘Ver-by de vreugdt der eerden die moet sneuen!
 
Want d'eerdtse vreugdt smilt als roock t'allen syden,
 
En t'Hemels goedt duerdt eeuwigh med verblijden.
 
T'snoode eerdtse goedt scheydt seer haest med ellenden,
 
Maer d'eeuwigh goedt duerdt altijdt t'allen enden.’
 
Deur dit vermaen socht ick veur alle saken,
 
Hoe ick best mocht in t'Hemels Rijck gheraken.
 
En sprack, wat quaedt mocht my beletten heden
 
Van nacht en dagh in den wegh voordts te treden.
[pagina 47]
[p. 47]
 
Afin que vous prenant joye & plaisir
 
En sa beauté, pourriez tost paruenir
 
(Par nous guidé) à plaine cognoissance
 
De ce grand Dieu, & de son alliance:
 
Apres auoir esté par sa beauté
 
Conduict aux lieux, oû vous auez esté.
 
Ainsi me dict, & me monstroit à l'heure
 
Ou Theude auoit sa maison, & demeure:
 
Laquelle aussi va sortir à l'instant,
 
Et vint à moy parler tout promtement.
 
Ceste (en maintien vertueuse Persone
 
Deuote, & chaste, & pudique Matrone)
 
Me dict: (Amy) icy est le chemin
 
Par où l'on va vers Telosie en fin,
 
Qui semble assez à passer difficille,
 
Pour les rochers & ronces, qui par mille
 
Y sont semez: mais qui fort & dispos
 
Le passera, trouuera le repos
 
Aux chams heureux, ou dame Telosie,
 
Par vn seul Dieu l'enuoie en l'autre vie.
 
‘O, quel plaisir d'auoir l'Eternel bien
 
Au pris d'auoir le plaisir terrien!
 
Le terrien s'en va tost en fumée,
 
Le celeste est d'eternelle durée:
 
Le terrien tourne tost en douleur,
 
l'Eternel bien est tousious en vigueur.’
 
Par ces propos, i'aspire & je desire
 
De par-venir à ce celeste Empire,
 
Disant: quel mal me pourroit destourner
 
Pour à jamais en ce lieu sejourner?
[pagina 48]
[p. 48]
 
Op dat ghy mocht comen in d'eeuwigh leuen
 
Sprac Theude noch, sal ick v nu raedt geuen.
 
Ghy moet veur al v seluen gants versaken,
 
En med Gelooue, en Liefde v veerdigh maken,
 
Want ghy tot v veel vyanden sien comen
 
Sult, die v leedt suken t'heurder on-vromen.
 
‘Maer vreest-se niet, dan bidt Godt t'allen tyden,
 
En betroudt hem in v cruys en swaer lyden.
 
Denckende altijdt (als v t'quaedt wilt besuren)
 
Dat veur cleyn leedt Godts loon eeuwigh sal duren.
 
Geloouende oock dat die op hem betrouwen
 
By-standt van hem crijghen in heur benouwen.’
 
Ick vreese al-tijdt wt liefden mijnen Heere
 
Ick bid' hem aen', (sprac ick) en doen' hem eere:
 
En al' mijn hert, mijnen lust, en begheeren
 
Is dat ick hem hier, en eeuwigh magh eeren.
 
Wel aen (seyd' sy) soo wil ick v by vughen
 
Acht Nimphen reyn, die v na v ghenughen
 
By sullen staen, en te rechte gheleyden
 
Getrouwighlijck sonder van v te scheyden.
 
Toens gaf sy my die Pistis was geheeten,
 
Elpis daer toe, sonder ooc te ver-gheeten
 
Euche, Agapé, Pinotide ick daer by ha,
 
Tapinose, en ooc Hypocholinia:
 
Hypomene oock. Dees brochten my handtschoenen,
 
En een scherp sweerdt, om my bet te vercoenen.
 
Waer med ick voirdts cloec-moedigh ben ghetreden
 
(Tsamen med heur die my geseldtschap deden)
 
In den naem Godts, om soo med goedt ver-cloeken
 
Olimpiam en d'eeuwigh goedt te soeken.
[pagina 49]
[p. 49]
 
Pour paruenir, me disoit Theude encore,
 
Au port heureux, conseil te donray ore:
 
Il te faudra toy mesmes renoncer,
 
Et de la foy vraie bien fort t'armer:
 
Car tu verras venir remply de rage
 
Maint ennemi, pour te faire dommage:
 
Mais ne crain point, ains fay bien ton deuoir
 
De prier Dieu, & craindre son pouuoir:
 
Pensant tousiours (qu'ores que l'ayes dure)
 
Que le loier du grand Dieu tousiour dure:
 
Et qui en luy veut aller à recours
 
(L'aymant de coeur) trouue en luy bon secours.
 
I'ayme mon Dieu, ie le crain, & l'honnore,
 
(Disoy je alors) & son sainct nom j'adore:
 
Et tout mon coeur, mon souhait, & desir,
 
C'est, que le puis cy & aux cieux seruir.
 
Puis que tu es d'vne intention telle,
 
Ie te donray (par amitié dict elle)
 
Des Nymphes huit, qui te secourreront
 
Comme tous-iours à tes semblables font.
 
Lors me donna Theude huit Damoiselles
 
De bon maintien, vertueuses & belles:
 
Dont l'vne auoit Pinotida le nom,
 
Et l'autre Elpis, puis Pistis de renom,
 
Euche, & Agape, & Hypocholinia,
 
Tapinose, & Hypomone, & puis via:
 
Desquelles i'eu le Glaiue à ceste fois,
 
l'Escu, les Gants, Morillon, & Harnois:
 
Et marchay droict, auec ma compagnie,
 
Au nom de Dieu, pour trouuer l'autre vie.
[pagina 50]
[p. 50]
 
Maer al-soo saen als ick nu was gecomen
 
In desen wegh, heb' ick terstondt ver-nomen
 
Een groot gherucht, afgrijselijc om hooren
 
Van storm' en windt, en voordt hoorden mijn ooren
 
Leelijck gehiul, van on-getemde diren:
 
Leeuwen, liupardts, en woluen hoorde ick tiren.
 
Vallen sagh' ick tot dreyghingh', druc en weenen
 
Bloedt reghen vers, en roode haghel-steenen:
 
Her-wardts en daer sagh ick blakende claer,, hel
 
Vier vlighen hier, en vlammen sneuen daer,, snel,
 
Ick sagh' de Pest', d'Oorloghe, en des broodts deruen,
 
Ia ooc de Doodt, diedt al dat leeft doet steruen:
 
Ick hoorde ooc noch d'eerd'rijc schudden en beuen:
 
En sterren vremdt, sag' ick groot schricken geuen.
 
Wy saghen ooc (als wy wat voorder quamen)
 
Ellendighlijc veel verrotte lichamen.
 
Oock hoorde ick daer seer afgrijselijc hiulen
 
De Hecaten die in de droefheyt schiulen.
 
Veel ongelux hoorde ick d'onreyn' Herpijen
 
My roepen na, als gulsighe, en quaey prijen,
 
Blixim sagh' ick. En groote donder slaghen
 
Quamen my ooc verschricken en versaghen.
 
Ick hoorde ooc noch verscheyden droeue gheesten
 
Afgrijsselijc claghen tot deser feesten.
 
En veel-derley droeue en dolende stemmen
 
Hoorde ic al-om suchten, kermen, en hemmen.
 
Als ic voordts tradt, quamen my op geloopen
 
Leeuwen, Draexkens, en grouwelijcke hoopen
 
Der beesten wreedt Vernemende al dees pryen,
 
Begost' ic seer te beuen t'allen syen.
[pagina 51]
[p. 51]
 
Mais aussy tost que je fus en chemin
 
I'ouy vn bruit s'esleuer inhumain:
 
Vn bruit tres grand d'orages & tempestes,
 
Et d'hurlemens des inhumaines bestes,
 
Comme Ours, Chiens, Loups, Leopards & Lions,
 
Et sifflemens de Serpens & Dragons:
 
I'y vy tomber, pour menaces cruelles,
 
Pluie de sang, & des sanglantes gresles:
 
I'y vy deça & dela, parmy l'air,
 
Des feus couler, & des flammes voler:
 
I'y vy la mort, la guerre, & la famine,
 
La peste aussi, auecque horrible mine
 
I'ouis aussi, soubs terre tremblemens,
 
Vis la Comete aux long cheueux pendans,
 
I'y vy pourri des charongnes puantes.
 
I'ouy par tout des Hecates hurlantes,
 
I'y vy aussy, Harpies mi-oyseaux
 
M'esiargonnant vilainement des maux:
 
I'y vy esclairs, & j'ouy des tonnerres,
 
I'ouis encor les esprits solitaires
 
Hideusement se plaindre emmiles bois,
 
I'ouy par tout d'autres errantes voix
 
Encris aigus, se plaindre en doleance.
 
Puis marchant outre, vn grand Dragon s'auance
 
Tout enragé me cuidant deuorer,
 
Et vn Lion vint pour me consumer
 
Accompaigné de bestes execrables,
 
Me courrant sus pour m'estre dommageables.
 
Voiant le Loup mis en telle fureur,
 
Ie commençay à vray dire auoir peur.
[pagina 52]
[p. 52]
 
D'welc merkende myn weerdighe leydts-vrouwen
 
Troosten sy my, en ginghen my waerschouwen:
 
Seyden, syt cloec, En sonder te versaghen
 
Wildt wel ghemoedt al tijdt (sonder vertraghen)
 
T'seghen d'beus quaedt (sonder beschaemt te vliden)
 
Vroomhertighlijck den vyand den baerd biden:
 
Sonder t'ontsien dees diren cleyn oft groot,, snel.
 
‘De mensch die vreest, oft armoede, oft de doodt,, fel,
 
Erbeydt, oft last, en is niet weerdt t'ontfanghen
 
Noch lof, noch loon, daer ghy nae hebt verlanghen.’
 
Dus om te bat d'eeuwigh goedt te vercrijghen
 
Wildt vromelijck campen, stryden, en cryghen
 
T'segens d'boos quaedt ‘Want med vechten en keruen
 
Moet-men het ryck der hemelen ver-weruen.’
 
 
 
Lors (ce voiant) me dirent mes compaignes
 
M'encourageant en ces tristes montaignes,
 
Aiez bon coeur, sois hardi & vaillant.
 
Et courageux, marche tousiours deuant
 
De l'ennemi, & monstrez tousiours teste
 
Sans craindre en rien l'effort de quelque beste.
 
‘l'Homme qui craind ou pouretê, ou mort,
 
Blasme, ou trauail, n'est digne de confort,
 
Ny de l'honneur: donques pour mieux acquerre’
 
l'Eternel bien, fais brauement la guerre
 
A l'ennemi. ‘Car par force & assaut
 
Il faut gaigner l'empire de la haut.’


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken