Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De rymwercken (1709)

Informatie terzijde

Titelpagina van De rymwercken
Afbeelding van De rymwerckenToon afbeelding van titelpagina van De rymwercken

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.54 MB)

Scans (13.58 MB)

XML (0.48 MB)

tekstbestand






Editeur

Jan Claesz ten Hoorn



Genre

poëzie

Subgenre

liederen/liedjes


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De rymwercken

(1709)–Aernout van Overbeke–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 145]
[p. 145]

De amoureuse Zodiac, Figuerlijk Gedemonstreert, en Seer propertjes, en Muzijkael Gezongen; op minnekijn;
Den 31. May 1667.

 
De introductie; cuipido Spreekt.
 
1.
 
Is 'er ymant mijns gelijk
 
In het Helsch, of Hemels Rijk?
 
'k Roem op Blixem, noch op Donder;
 
Paphos kroon en draeg ik niet,
 
Maer die Pracht leyt noch ver onder
 
Mijn almogende gebiet.
 
2.
 
Leg de Goden in de schael,
 
'k Weeg meer, als zy altemael.
[pagina 146]
[p. 146]
 
Ik behoef geen Speer, of Deegen,
 
'k Steck geen Specie in mijn zak,
 
'k Ben om Vestes niet verleegen;
 
Naekt te zijn geeft meer gemak.
 
3.
 
Gaen mijn Makkers eens te gast,
 
Wat is daer al spooks aen vast!
 
Sonder Juneos Beste Tabbert
 
Wil Jupijn niet met haer gaen:
 
En soo hy zin Kraeg beslabbert,
 
Moet hy 't Sommen laten staen.
 
4.
 
'k Loof, dat Pallas niet en at,
 
Soo s' een Koussebant vergat.
 
Venus heeft een flauwt' gekreegen
 
Van verstoortheyt; slechts om dat
 
Mars haer had verkeert gereegen:
 
Somma, altoos schort 'er wat.
 
5.
 
Bacchus, Phoebus zijn wel naekt;
 
Maer geen van haer tween vermaek:
 
d' Eerste is een Kalvren Maeklaer;
 
Maer haer vleesch deugt nuchtren niet:
 
d' Ander is een vuyle Kaeklaer,
 
En ontdekt al wat hy ziet.
 
6.
 
Zie 'k op Vee, en Menschen neêr,
 
Elk bemint my even zeer;
 
Want ik ben de God der Liefde;
 
't Zy 'k haer gaf nootzaekelijk quaet,
 
't Zy 'k haer voor een nacht geriefde,
 
Niemant, die mijn Dienst verlaet.
 
7.
 
't Rookt altoos op mijn Altaer,
 
Of 't een klomp van Aetna waer:
[pagina 147]
[p. 147]
 
Rokken, Koussen, Onderbroekken,
 
Hangen op voor Wapen-tuyg,
 
Ook Bebloede rotte Doekken:
 
Maer dat offer valt wat ruyg.
 
8.
 
Lucifer heeft wel geleert,
 
Dat zijn Rijk door my vermeert:
 
'k Offer hem veel duyzent zielen,
 
Die door list, en valsche Eên,
 
Dikwils in een Poel vervielen,
 
Daer geen gront en was beneên.
 
9.
 
'k Merk, al is 't Vee nog soo dom,
 
Dat het na zijn Staert loopt om.
 
Als de Katers zijn aen 't Krollen,
 
Houw ik Choorzang in mijn Kerk:
 
En al zijnze blint de Mollen,
 
Zy gaen op de lucht te werk.
 
10.
 
Was 't niet al in rep en roer,
 
Doen de helsche Pluto swoer
 
Zig te wreeken, of te trouwen?
 
'k Loof hy bang was, dat Jupijn
 
Hem een Papje zogt te brouwen,
 
Om zijn Erfgenaem te zijn.
 
11.
 
Al zijn volk was op de been,
 
Duyvels, Monsters onder een,
 
Drooke Reuzen, dolle Venten,
 
Ront met Duyvelsdrek besmeert;
 
Ja hy had zelfs d' Elementen
 
Tot oproer gedebucheert.
 
12.
 
't Zag waerachtig zuur daer uyt;
 
Tot op 't lest zijn schoone Bruyt
[pagina 148]
[p. 148]
 
Hem gedwee maekt'; als een Hantschoe,
 
En soo maklijk als een Lam,
 
Daer meê bruyd' hy na zijn Landt toe,
 
Na zijn kot, daer hy-uyt quam.
 
13.
 
Alles dient my, wat 'er is;
 
Menschen, Duyvels, Vleesch, en Vis.
 
Maer, vaer wel, ik moet vertrekken;
 
Wijl ik maken moet van daeg
 
Noch een hallef duyzent gekken,
 
Die my wachten even graeg.
 
14.
 
'k Kom nu niet weer in een Jaer;
 
Of 't quam ik noodsaekelijk waer:
 
Maer die in zijn Winkel wandelt,
 
In plaets van de Maillebaen,
 
En de Stamper wat veel handelt,
 
Daer heb ik geen vatten aen.


illustratie

[pagina 149]
[p. 149]
 
De hoop-en troos-teloose.
 
1.
 
Mijn zuchten, en tranen zijn swakke Raetsheeren;
 
't Zijn zobere Troosters, die 't lijden vermeeren;
 
Heele dagen’ Duert mijn klagen: maer hoe verdrietig is 't,
 
Te weenen en steenen, voor dattele ooren,
 
Die niet en hooren?
 
Soo gy de helleft most lijden,
 
'k Geloof gy zoud u soo zeer niet verblijden.
 
Soo gy de helleft most lijden, &c.
 
2.
 
Of is het vergeefs op uw' Goetheyt te hoopen?
 
Waerom zet het Graf dan zijn bakhuys niet open?
 
'k Sou wel garen’ Heenen varen; maer och! helaes! de Dood
 
Is soo ongevoelig op alle mijn wenschen,
 
Als d' aerdsche menschen;
 
Waer 'k my keer, of heenen wende,
 
'k Ben blint, en zie geen uytkomst van d' ellende.
 
Waer 'k my keer, of heenen wende, &c.
 
3.
 
Wijl ik dan ben willig om van hier te scheyden;
 
Soo bid ik, laet my dog uw hand vergeleyden;
 
Om na dezen’ Vry te wezen, van al het ongemak,
 
Dat ik al te dikwils met mijn droevig klagen
 
U quam mishagen.
 
't Souw tot rust van beyde strekken,
 
Wanne er de Aerd' uw' onrust quam bedekken:
 
't Souw tot rust van beyde strekken, &c.
[pagina 150]
[p. 150]
 
4.
 
'k Heb meer als genoeg van mijn lijden gesproken;
 
'Mijn tranen zijn moê, mijn oogen gebroken;
 
k Voel het levers’ My begeven. Maer nu begint mijn vreugt,
 
Nu'k my door de swaerte van mijn ongelukken
 
Voel onderdrukken.
 
Leef lang, leef lang, ô! mijn Schoone;
 
Op dat een ander weêf tijt hebb' u te loonen.
 
Leef lang, leef lang, ô! mijn Schoone.
 
De welvergenoegde.
 
1.
 
Wie is 'er, die niet Wenscht uw' Staefte wezen:
 
En uw' vriendlijk Weesen,
 
Met Wat strafs vermengt’ Niet dagelijks Offer brengt;
 
Die vry wil leven, Moet zig niet begeven
 
Ter plaetse, daer uw' Oog zijn kracht verspreyt:
 
Want de schoon' Aurore,
 
Versch geboore,
 
Wijkt voor uw' lieflijkheyt:
 
 
 
2.
 
Men mogt u by de Dood wel vergelijken,
 
Waer voor 't Al moet wijken,
 
En did wat zy vint’ Zoo oud als jong verssint.
 
Geen grijse hayren’ Konnen zig bewaren
 
Voor uw gewelt: ja zelver Nestor zouw
 
Weer op nieuws ontfonken,
 
Door uw Lonken,
 
En denken om een Vrouw,
[pagina 151]
[p. 151]
 
3.
 
Uw' Hals, uw Boesem, en volmaekte Leden
 
Derf ik niet ontkleeden;
 
Wijl het alles is’ Zonder gelijkenis,
 
Gy, die de Roozen’ Doet van schemte bloozen,
 
't Albast, dat zig met recht op schoonheyt roemt,
 
Wierdt terstondt hovaerdig,
 
Zoo 't was waerdig
 
By u to zijn genoemt.
 
 
 
4.
 
In hardigheyt leyt Marmer by u achter;
 
Nochtans zijt gy sachter
 
Als het fijnste Bont’ Datm' oyt in Moscou vont:
 
En noch van binnen’ Voert gy sachter Zinnen.
 
Zoo dat geen Momus tong u kan misdoen,
 
Die venus dorst laken,
 
Om het kraken
 
In 't danzen van haer schoen.
 
 
 
5.
 
Hoe moedig dat de Leeliên 't hooft opsteeken;
 
By u vergeleeken,
 
Is haer witte pracht, Als schoorsteenroet geacht.
 
Noch doen dees' Gaeven’ Uw niet hooger draven!
 
De zedigheyt geeft u een beter Leer:
 
En uw goe manieren,
 
Die ver çieten
 
Uw' Deugden noch veel meer.
 
 
 
6.
 
Zoo lang mijn Mond by u zich mach ververschen
 
Acht ik 't Rijk van Perssen,
 
Ja de gantsche Aerd’ Niet een spoog waters waerd.
 
Laet Schepters, Kroonen’ By Princen woonen;
 
Het zoetste Reuk werk, dat de Moor ooyt vond,
 
Is my bittren Alssem,
[pagina 152]
[p. 152]
 
By den Balssem,
 
En wellust van uw' Mond.
 
7.
 
Gelukkig Lot van een oprechte Minnaer!
 
Die, als een Verwinnaer,
 
Krijgt dit schoonste Schoon’ Een Meesterstuk der Gôon.
 
't Schijnt, na my voorstaet’ Dat my noch door 't oor gaet
 
Uw' stem, die swoer, dat ik u maer alleen,
 
(Schoon al d' andre t' zamen
 
By u quamen)
 
Behaegd', en anders geen.
 
8.
 
De uuren kruypen voort, gelijk een Padde:
 
Dat zy vleugels hadden,
 
Als de grijze Tijt’ Ik wiert veel eer verblijt:
 
't Souw mijn gedachten’ Vry al wat versachten,
 
Die alrijt bang zijn voor een dat, of dit:
 
Want hoe kan hy wezen
 
Sonder vreezen,
 
Die sulk een Schat bezit?
 
9.
 
Miin Troost verkort dan door uw gunst de tijden
 
Van mijn droevig lijden.
 
Doet gy 't niet, soo wort’ Mijn Leven self verkort.
 
Laet doch mijn hoopen’ Eens de vrees ontloopen:
 
Als g'in mijn bed sult rusten met gemak,
 
'k Sal dan mogen lijden,
 
Dat de Tijden
 
Voort kruypen, als een Slak,
[pagina 153]
[p. 153]
 
Teunis de boer, Dapper Geschooren.
 
1.
 
O Bloed! die een gantsche nacht mocht eens op zitten,
 
Niet by het Geboert' op de Bierbank te kitten,
 
Maer wel by mijn Jopje; het was my wel waert,
 
Uyt de Stal van mijn Spaerpot, het alderbeste Paert.
 
2.
 
Ik hebze soo lief, dat ik liever souw willen,
 
Uyt liefde, haer bijten een stuk uyt haer Billen,
 
Als van een dubbeld gevoerde Booteram,
 
Of van een Pekelharing, of een schoone Kermisham.
 
3.
 
Zy gaet nog soo vierkant, en hegt op haer Kooten;
 
Ik wedd' zy wel t' evens sprong over twee Slooten:
 
Die haer wilde volgen, dien soud' Ik wel raên,
 
Had hy geen goede Springstok, 't volgen te later staen.
 
4.
 
Al zeyt malle Meeuwes, daer gaet maer een Slurf heen;
 
Ik ken haer natuur, en verstant in het Turstreen:
 
Zy heeft ook twee Hammen, 'k geloof niet by lóo
 
Datter deur is te byten van de scharpgetande vlóo.
 
5.
 
Zy heeft ook twee Harden, daer m' op mag vertrouwen;
 
Waer wêe, s' over al schier, haer selfs kan klouwen
 
Die boorts' in haer Neusgat, gelijk een Fret:
 
Is rijk; ze bedroopt zig met haer eygen vet.
[pagina 154]
[p. 154]
 
6.
 
Haer Borsten gaen onder haer Oxels niet schuylen;
 
Daer zijnze re eêl toe, of zy moesten pruylen:
 
Soo net, ongekreukt, en soo ront staenze voor,
 
Als een gemest Aersgat van een luye Pastoor.
 
7.
 
Haer Hals, en haer Voorhooft, ongeblutste Wangen
 
Zijn Schakels en Fuyken om Vryers te vangen:
 
En waer menze aenraekt, s' is soo glat van huyt
 
Als een jonge Leeuwerik, die versch heeft geruyt.
 
8.
 
Haer Oortjens die staen haer so root en so wakker.
 
Trots alle de Werken van Louw, de Potrebakker,
 
Haer klaere bruyn Oogjes die glinsteren daer by,
 
Als van die Spaensche Bokking in de Leydsche Antomy.
 
9.
 
Gy lijkt by de andre Boerinnen te wezen,
 
Als een goer aerdig Kneutje by spijtige Meezen:
 
Want zy u benijden, en maken 't u soo suur,
 
Als het Schaep by de Wolven; dat verbeelt 't Avontuur.
 
10.
 
Soo gy u eens woud' aen mijn zijnde verwarmen,
 
Ik drukt u 't Ingewant van vreugt uyt jouw Dramen;
 
Daer zouw op 't Schabelletje staen Eeten gezet:
 
Want in geen zes weeken quam ik eens uyt mijn bed.
 
11.
 
Wy zouden den gantsche nacht jokken en deunen:
 
En maken geen Booter, maer Jopjes en Teunen.
[pagina 155]
[p. 155]
 
By dag zoud'we henglen, of rijden met de Kar,
 
En Keuninkjes worden, als jongens met de Star.
 
12.
 
By avond dan zouden wy boerten en jokken;
 
En met ons gezang de Kikvorsjes lokken:
 
Of steeken een Raexhooft om hoog in de lucht,
 
En vangen 't zoete Vleetmuysje in de vlucht.
 
13.
 
Ik heb nog een Biggetje, 't is waert te verhalen,
 
Dat braef op kan zitten, en aerdig Bout halen:
 
En troetelj' hem, segj' hem, kom hier malle Gek,
 
Soo wert hy Soo wriendlijk, en likt strax je bek.
 
14.
 
Gy hoeft dan geen Huysmeyt, het kan de vloer lekken,
 
Het mag, voor zijn hooft, een heele Snees drekken:
 
't Is soo een juweeltje (ey! slaet het niet af)
 
Als Porcus voor dezen Syphalis wel gaf.
 
15.
 
Maer soo 't u bevuylt, of verveelt met zijn blaffen:
 
Men zal 't op uw Jaerdag op Taeffel doen schaffen,
 
En nooden de Bueren: maer 't Ve1 moet 'er of;
 
Dat souw 's Winters dienen voor Bont in jouw Mof.
 
16.
 
Of houwje van Vooglen, ik heb nog twee Uyltjes:
 
Die zijn sonder weergaê, maer zy vallen wat vuyljes:
 
De eene vliegt na, en de ander die put.
 
In somma al mijn Goetje is van ongemeen nut.
 
17.
 
Dan heb ik nog een Bloetvink, soo heerlijk gesnavelt;
 
Al hadd' ik 'er onder hondert na gekavelt:
 
Dit zit vast en tekt zig, en reykhalst na Jouw;
 
Hy schreyt tranen met tuyten, als by zit in de Kouw.
[pagina 156]
[p. 156]
 
18.
 
Daerom zeg ja, eer ik een ander by't oor vat,
 
Wijl ik staeg vervolgt wort van Jannetje Goorgat:
 
En Besje zag Dieuwer soo garen de Bruyt:
 
Die weet mijn Patrimony tot op een halve duyt.
 
19.
 
Lest zey zy, ô! vrientschap, een Snoep- reyzie heugt fel.
 
Hoe staet die koele Troever? Nu Teunis, je meugt wel.
 
En had ik op dien tijt om Jopje niet gedacht,
 
Ik had, by mijn Boxem, mijn selven verkracht.
 
20.
 
Als 'k jouw dan soo lief heb, souw jy 't dan niet meenen?
 
Soo za 'k me verdrinken 't diepste van de Veenen;
 
Dan ben ik, soo ras als mijn Stefdag verjaert,
 
Verandert in een Turf; soo 'k soo vees Eer ben waert.
 
21.
 
Had ik dan't Geluk, dat Gy my quaemt Treeden!
 
Soo zoud ik nog denken aen d' uyren verleeden;
 
Aen uw Lippen uw Boezem, uw Billen, uw Schoot,
 
En tusschen beyden opzien na d' Oorzaek van mijn door.
 
22.
 
En so 'k aen den Haert quam, dan souje vinden zitten
 
in mijn verdort Ingewant nog oude birte:
 
Maer warmt u dan tog niet boven de Knien,
 
Of werp m' in uw Test om verder te zien.
 
23.
 
Oorlof gy Rederijkers, leert uyt mijn Propoosten,
 
Hoe dat een Vryjer in alles zig moer troosten.
 
Want so 't my lukt, hebb' ik een Sondag een Gebot:
 
En so 't niet lukt, ben ik in een jaertje verrot.
[pagina 157]
[p. 157]
 
De indifferente.
 
1.
 
IK heb belooft mijn Lief in als' te volgen;
 
Maer nu zy heeft de grootsheyt ingeswolgen,
 
Werd' ik groots als zy,
 
Wat scheelt het my,
 
't Is niet weer mijn Vrindinne,
 
Die boven my meer andre kan beminnen;
 
Maer verkiests' 'er twee,
 
Ik neem 'er ses: Zy valt war licht van zinnen;
 
En zoo doe ik meê.
 
 
 
2.
 
Nu schep ik lust in rotzen, remen vliegen;
 
Hy moest vroeg op staen, die my zou bedriegen;
 
Want ik gae ter Jacht:
 
En werdt het nacht,
 
Ik houd met Bacchus bende;
 
Zijn Tonnesalf verstrekt mijn moede Lenden,
 
'k Siaep getuft, en stil:
 
Cupido kan ik als een Gek versenden,
 
Of 't was in April.
 
 
 
3.
 
't Is waer, ik heb uw liefde vaek gepresen,
 
Uw hyzijn placht mijn Hemelrijk te wezen;
 
Maet dat 's nu gedaen.
 
Waer schort het aen?
 
Walcht u het dagelijks eeten
 
Zoo zeer, dat gy my daerom kondt vergeeten?
 
Smaekt het nu als Look,
 
Dat eertijts waren kostelijke beeten?
 
Wel; my dunkt, het ook.
[pagina 158]
[p. 158]
 
4.
 
Nu gy uw winkkel zet voor andren open,
 
Daer ik allen Contant plag in te koopen,
 
Zeg ik, 't is niet wel.
 
'k Leen dan mijn El
 
Niet langer aen een anger;
 
Elks goed weêrom; wy sckeyden van malkander.
 
Schoon gy klaegt om 't zeerst,
 
Weet, dat ik zonder reden niet verander;
 
Want gy deed het eerst.
 
 
 
5.
 
Nogtans, soo komt het noyt in mijn gedagten,
 
Dat ik uw Waer souw t' eenemael veragten:
 
Dog, dit is 'er of;
 
Uw' beste Stof,
 
Door dikwils te ontvouwen,
 
Heeft hier, of daer, een stoot, of neep gehouwen:
 
Maer 'k vergeet dees ramp;
 
Wijl ik in Linnen handelde, en Vrouwen:
 
Daer meê zijn wy kamp.
 
 
 
6.
 
Ey, neemt een voorbeelt aen het Vee, en Meschen!
 
Plant eens de Noormans daer zy zelver wenschen,
 
Zetze in Napels neêr:
 
Ik wed m'er weêr
 
In 't kort zouw seggen hooren;
 
Brengt ons ter plaetze, daer wy zijn gebooren:
 
't Paert, het domme beest;
 
Wil niet verby de Kroeg, in spijt van Spooren,
 
Daer 't is wel geweest.
 
 
 
7.
 
Wel, dat ik dan mijn Vrijsters eens liet loopen,
 
En zetten 't hert voor Lydia weê open,
[pagina 159]
[p. 159]
 
Soud gy van uw' zy,
 
Uw' vryjery
 
Met andre wel verleenen?
 
En achten meer mijn Woorden, a1s haer Sweeren?
 
Segt maer neen, of ja:
 
Want welk van beyden, dat gy zult begeeren,
 
'k Volg uw altoos na.
 
De pedant, Alias Poëta Lureatus.
 
1.
 
Ik groet u Luerecy, indien gy schept behagen
 
In modeste Luyden, die Tabbaerden dragen.
 
De Deugt die bestaet niet alleen in 't Rappier.
 
Was zelfs niet Achilles een ellendig dier,
 
Indien hy den Blinden niet hadde gehad,
 
Die van hem maekt mentie van blad tot blad?
 
 
 
2.
 
Denkt niet, dat Hans Coenraet dan ook een slecht Soldaet is:
 
Want Rintelen zag my Poët a Laureatus.
 
Of wel al mijn geest bestaet in 't Latijn;
 
Die niet kan van alles, moet Tiribus zijn.
 
Al wouwj'et in 't Engels, of plat laponées,
 
Ik wed, ik mijn liefde wel kragtig bewees.
 
3.
 
Maer dat 's van mijn Wetenschap zimpel het Praeludie;
 
Want namaels tot Marpurg Voltrok ik mijn Studie:
[pagina 160]
[p. 160]
 
De Antecessores der Godtheyt, en 't sus,
 
Verseit met den Rector Magnificus,
 
Die waren ter Smaus, of Promotiemael,
 
Zoo vrolijk zy sprongen, als Verkens altemael.
 
4.
 
Maer zoo 't noch te doers stond, ik wedd' den Dichter dezes,
 
Allen van uw Schoonheyt formeerde zijn Theses:
 
En zoo 'k opponeerde, ik zouw uw glans, zoo,
 
Klaer toonen in Barbar', of in Baroco;
 
Of ab Emumeratione Portium;
 
Want 'k ben een beëdigt Magister Artium.
 
5.
 
Ik ben uw Individum; maer daerom Lief niet Vagum,
 
Om dat ik by avond, en juyst niet by daeg kom,
 
't Is buyten mijn schult, de crusa is dat,
 
Ik even een Purgans, oder Schijsdrank in had:
 
Die 'k meende waerachtig, dat sliep in mijn lijf;
 
Wijl hy niet werkte, voor dat het sloeg vijf.
 
6.
 
Maer al mijn Geleertheyt die laet my plots verlege,
 
Als gy u my stelt Ex Diametro tegen,
 
Dan haep'r ik, dan staem'r ik, en lijk een Pedant;
 
Ja, dan Eclipseert mijn beste verstant:
 
Daer anders alroos het jong Jufferschap
 
My zey; 't Vryjen past u zoo wel als de Kap.
 
7.
 
Gy zijt een Plantijns, Vincents, of Stephanes Drukje;
 
Waer datje gedrukt bent, je bent een net Stukje:
 
't Zy dat ik uw Letter, als Ront, speculeer,
 
Of die als Curçijf weêr considereer:
 
Het Tijtelplaetje belooft boven al,
 
Datmen in het Boek niet quaets vinden zal.
[pagina 161]
[p. 161]
 
8.
 
Mogt ik met u om gaen na lust, en eygen begeeren,
 
Ik souw u dan Likken, en zuyver Planeeren;
 
ik souw u soo netjes vergulden op Sneê,
 
Als't Segrijn Kerkboek van onse Dorothê;
 
Alleenig de Slooten die mosten daer van,
 
Daer quest men zijn handen te lichtelijk an.
 
9.
 
Ik souw mijn Devis ook in het ront van uw Platje
 
Soo çierlijk schrijven, of 't was op een Draetje,
 
Soo fijntjes, of 't was met Appelles Pen çeel,
 
Soo glad, als Saturnus zijn Bekkeneel.
 
Den inhoud zou zijn, Festinalenté,
 
Of, Nolinimus altum sapere.
 
10.
 
't En is niet gezeyt, ook altoos te moeten leezen;
 
Ik kan by 't Geselschap wel vrolijk meê wezen;
 
Ik zny heel' Historien van fijn wit Papier,
 
Uyt Reyntje de Vos, dat schalleke Dier:
 
'k Maek Klokjes van Peeren, of Swaentjes, so 'k wil
 
En Cijffers graveer ik in Cytroeneschil.
 
11.
 
En soo gy met Vaerzen uw Taert wilt hebben verheven,
 
Gy hoeft geen woort aen een Dichter te geven,
 
Van een Anagramma, of Chronosticon,
 
Men mijns gelijken in Duytslant niet en von,
 
Van Musica ben ik niet misgedeelt;
 
Ik heb veertien jaer op de Cither gespeelt.
 
12.
 
Wat hebje aen Mans toch, die eeuwig op de Jagt gaen?
 
Het Bed altoos heeft 'er een onnutte vracht aen:
 
De Honden en Pols staen te vyven gereet;
 
Dat doet al haer Vet versmelten in sweet.
[pagina 162]
[p. 162]
 
Dit heb j'er in 't eynde alleen van te bet,
 
Een drooge Haes op Tafel, een drooge Haes in 't Bed.
 
13.
 
Daerom, schoonste Lief, denkt liever op Hans Coenraet;
 
Die Keerel die weet, wat met Vrouwen te doen staat
 
Die blijft 't huys, in plaets van kroeg waerts te gaen,
 
En hebjem van doen, je spreekt hem maer aen.
 
Ey, spreekt 'er uw Oom en Petemeuy eens van;
 
O! sullenze zeggen, hy dient u, die Man.
 
14.
 
Al willens soo heb ik van mijn Schatten geswegen:
 
't Is beter niet veel, als met onrecht gekregen.
 
Een deftig Hart ziet maer op 't Edele Bloed.
 
Mogt ik u bezitten, ik vroeg na geen Goed:
 
En wierd 't van uw Vrienden voorzigtig bestiert,
 
Souw 't wel konnen lukken, dat ik Rector wiert.
 
15.
 
Wat scheelden 't ons dan, al kregen wy geen Kindren;
 
Het souw onze vreugt in't minste niet vermindren:
 
Want andere, die 'er meer hadden als wy,
 
Die leenden ons garen een gantsche party:
 
En soo wy ook deelden soo wel van haer Goed,
 
Als wel van haer Kindren, soo had' ik goê Moet.
 
Vaer wel, ô mijn Philis, mijn Jo, mijn Maguelone;
 
Orion begint zig te helder te toonen,
 
En wenkt my vast toe, dat gy rusten moet:
 
Vaer wet dan, Maer Harmpje, uw Meyt zy gegroet.
 
Weet, dat ik haer, soo ik ze zie by geval,
 
Een Hierogliphicum op uw Naem geven zal.
[pagina 163]
[p. 163]
 
Het oud besje totebel Aen Ritsaert,
 
1.
 
Ritsaert, wilje Rijkkaert worden?
 
Doet uw' oogen maer eens open,
 
En verlaet uw' Irus Otden,
 
Die zig voed met ydle hope,
 
Die zig voed met ydle hope.
 
2.
 
Want die op Hoops Wagen rijden,
 
Hebben d'Armoe tot haer Voerman;
 
Schelt die, als gy zijt in lijden,
 
Maekt hier een varken, en een hoer van, &c.
 
3.
 
Waer het dan niet beter, dat gy
 
Lief zeyd' tegens Oude Wijven?
 
Want daer vind men altoos wat by;
 
Is 't geen jeugt, 't zijn ronde Schijven, &c.
 
4.
 
Dat 's Extract. ja Quintessentie
 
Van Graefschappen, Landen, Steeden,
 
Van Marquis. en Excellentie,
 
Dorpen, Hofsteên, Heerlijkheden, &c.
 
5.
 
Dat 's de Zenuw der Soldaten,
 
d' Ord're van de Regimenten;
 
Dit 's de Tong der Advocâten,
 
En de ziele der Studenten, &c.
 
6.
 
Maer stel j'er niet veel geloofs in,
 
'k Bidje; zegt, war heb j'er tegen,
[pagina 164]
[p. 164]
 
Als een gekke Philojoophs zin,
 
Die geen Gout en had te wegen? &c.
 
7.
 
Die wel zey', te zijn het beste,
 
Gelt nog. chatten te beminnen;
 
Maer als men 't bezag op 't leste,
 
Leerd' hy selfs om Gelt te winner, &c.
 
8.
 
Let eens op die Kroonen Dragen,
 
Hoe haer Geltzucht d' Indianen
 
Uyt haer Erfgoed deê verjagen,
 
Om haer Vaten af te spannen, &c.
 
9.
 
Steden ziet m'er om vernielen,
 
Bergen ziet m'er plat omloopen:
 
Hoe veel duyzent mensche zielen,
 
Ziet men niet om Gelt verkoopen! &c.
 
10.
 
'k Kan gebeuren, dat men vinden.
 
Of door list, of door gewelt lost;
 
Maer 'k wed Orpheus Beminde
 
In de Hel laet, soo het Geld kost, &c.
 
11.
 
't Silver is 't Sop van Medea,
 
Dat de menschen jong kan maken:
 
't Kan het Land volk van Guinéa
 
Leeljen strooyen op haer Kaken,
 
12.
 
Houd gy dan nog d' oude vlagen?
 
Roep nog al, Bes ik hoor niet?
 
Gaet het aen de son vry vragen,
 
Die al 's Werelts hoeken doorzien, &c.
 
13.
 
Of de Rederijkers dichten;
 
Dat hy selfs genoeg te doen had,
[pagina 165]
[p. 165]
 
Met twee Goddelijke lichten,
 
Als hy Clitie om een soen bads, &c.
 
14.
 
'k Meen niet, dat hem sulke buyen
 
In een Eeuw, misschien, eens plagen;
 
Wij het Noorden, en het zuyen
 
Over hem niet heeft to klagen &c.
 
15.
 
Want by houdt zijn oude Loopbaan
 
In d' warmte, daer men 't Goud, by
 
Hee e platen, siet te koop staen:
 
Daerom, Ritsaert, komt, en trouwt my, &c.
 
16.
 
Moedig treedt de Son in 't Oosten,
 
Als een Bruygom; maer in 't leste,
 
Moet hy zich vermoeyt gaen troosten
 
In de schoot van 't late Westen, &c.
 
17.
 
Of u Schoonheyt is gegeven,
 
Gy sult eens aen 't dalen raken:
 
Laet dan d' avondt van mijn leven,
 
Als een Rustplaets, u vermaken, &c.
 
18.
 
Weest onk vry, gelijk de Son is;
 
Gaet den gantschen dag besteeden:
 
Maer dit zy uw Avondvonnis;
 
Denkt om Besjes stramme leeden, &c.
 
19.
 
Of de bloos verliet mijn wangen,
 
Of mijn Borsteschryfjes weeken;
 
'k Sal daer twee Stokbeursen bangen,
 
Daer geen Schyven in ontbreeken, &c.
 
20.
 
Dat zijn Borsten, die niet buygen;
 
Stokvisch souw m'er op af beuken:
[pagina 166]
[p. 166]
 
Daerom soo kunt gy Melk uyt suygen,
 
Zonder dat de Uyers kreuken, &c.
 
21.
 
Of en zijt gy gantsch gees Melkmaan,
 
Zuygt 'er Wijn uyt, en Gebraden,
 
En Gesooden; daer houdt elk van:
 
Hoe! soud' Gy het dan versmade? &c.
 
22.
 
Of maekt Klaertje u 't Verstand dol
 
Met haer Jeugt, niet met haer Deugden?
 
Och, mijn Vriend, 't is maer een hand vol
 
Van vernis, en valsche vreugden, &c.
 
23.
 
Wil j' 'er even wel meê paren;
 
Och! gy sult haest met uw' handen
 
Zitten, niet in Klaertjes hayren,
 
Maer uw eygen Kop aenranden, &c.
 
24.
 
Dan moet Ritsaert resolveren
 
Of tot een Klapwakkerschaepje
 
Of het Gilde der Stront-beeren,
 
Of een eerlijk Smokkeltapje, &c.
 
25.
 
Valt dan liever in mijn armen:
 
Want men kan zig by mijn Schrijven,
 
Meer als by twee Billen warmer;
 
Drinken, en behouwen blijven, &c.
 
26.
 
Wil j' 'et Oog met Jeugt verraden,
 
Liever als uw darmen mesten?
 
Vaer wel: denkt, dat ik u'rade
 
Niet tot mijn, maer 't uwen besten, &
[pagina 167]
[p. 167]
 
RONDOMLEELYK AEN RITSAERT.
 
1.
 
Soo gy 't Oog alleen wilt verblijden,
 
d' Andre Zinnen gebrek laten lijden,
 
En om de Bloos van een levent Coleur,
 
Soo klop ik voor een Doovemans deur:
 
Maer ik wil hoopen, dat u het Verstant
 
Veel versiender oogen heeft in geplant.
 
 
 
2.
 
Wat 's doch Schoonheyt op 't schoonst' genomen?
 
Yets, dat by daeg betoovert uw zin:
 
Maer wanneer de nacht is gekomen,
 
Siet gy 't niet, maer gy beelt het u in:
 
Soo gy wat kort van Memory dan zijt,
 
Raekt gy, met den dag, al uw' Schoonheyt quijt.
 
 
 
3.
 
't Is zijn Gedachten, na mijn oordeel, tergen,
 
Dat men een Bakhuys juyst onthouden moet;
 
Dat 's nachts u wel yets Stouts durft vergen,
 
Daer het by daeg u niet naer en voedt:
 
En dat u seyt, eer de Haen heeft gekrayt,
 
Geeft my, dat eertijts heeft mijn Moeder gepaeyt.
 
 
 
4.
 
Schoon Venus niet mijn jeugt was genegen:
 
Juno en Pluto die waren mijn Peet;
 
Daer ik een Pillegift van heb gekregen,
 
Die men het Cornucopia heet:
[pagina 168]
[p. 168]
 
Dat meer geacht wierd door 't heele Land,
 
Als Venus haer Schoonheyt, en Pallas Verstand.
 
 
 
5.
 
Geen Paert, daer soo scharp na de Spoor hoort,
 
Als all' de Vorsten doen na mijn Gebied:
 
'k Maekze Schild wachten van Jannetjes Voorpoort,
 
En Appointeez van Nier, Griet Barber:
 
Julius, Albert, Philippus Louijs;
 
Schoonse verscheelen handel ik op een wijs.
 
6.
 
Dit alleenig konj'er op zeggen;
 
Die kunsten kan dit Besjes ook wel,
 
Maer wat scheelt het by nachten te leggen
 
By Oud, gelapt, en rimpelig vel,
 
Daer d' Hand altijds op struykelen moet,
 
Of by een glat wambais, en by Jeugdig bloed?
 
 
 
7.
 
'k Zoud noch wel nemen, uw Lust to verwekken,
 
Als ik u quam iets lekkers aenbiên;
 
Soo gy niet zijt van dat zoort van Gekken,
 
Die maer alleen na 't uyterlijk zien:
 
Van wien de Winkel geoordeelt maer wort;
 
Niet na de Waren, maer na 't Uythangbort:
 
8.
 
Legt een Viool eens neêr zonder speelen,
 
't Lijkt maer een Romp, een Hout zonder spraek,
 
Maer wanneer de Kunst hem komt streelen,
 
Strekt hy weêr tot een heerlijk vermaek.
 
Let op het Schaekspel, of op 't Tiktakbort:
 
't Schijnt maer een leur, soo't niet gehandelt en wort.
 
 
 
9.
 
Soo ook, de Keurs verbergt veel Schatten,
 
Die men soo wel niet met het Verstand,
[pagina 169]
[p. 169]
 
Als wel met de Handen kan vatten;
 
Dat ook de wakkerste Keerels van 't Land,
 
Die niet garen yets fraeys overstaen
 
Voor dit Lid, in questie, veeltijts blijven staen.
 
10.
 
Maer moet ik wijkken voor Klaertijs bruyn Oogen,
 
Hebje veel liever de Zael, als het Paert:
 
Die, at willens, wil weezen bedrogen,
 
Maekt zig een anders meêdoogen on waert.
 
En die zig selfs voor Hond heeft verhuert.
 
Vret Knokken, soo lang als zijn leven duert.
 
11.
 
Hartzeer zal zijn uw bloetvrint, en makker,
 
En uw speelnoodje zijn suster Ellend;
 
's Ochtens ten vijven dan benje al wakker,
 
En denkt op 't Achterst', niet op het Voorste End:
 
Soo dat al 't Schoon eerst veranderr in Niet;
 
En weêr uyt Niet in een lastig Verdriet.
 
12.
 
'k Had eens een Lied van Martino Pesenti;
 
'k Song, als ik ging, als droomend', als ik at:
 
Maer al wat ik 'er nu slechts omtrent zie,
 
Al is het slechter, 't is beter als dat.
 
Men wert het moê, dat men dagelijks doet:
 
Voornaemlijk, als men 't niet doen wil, maer, moet.
 
 
 
13.
 
Meenje dat Eva souw hebben gebeeten
 
Soo smaeklijk in de Verbodene Vrucht,
 
Soo 's had deselve altoos moeten eeten,
 
En anders geen spijs? zy hadd' het ontvlucht.
 
Slaet het Kalfsvleesch van Simon de Rijk.
 
En kiest dan 't schoon arm voor het leelijk Rijk.
[pagina 170]
[p. 170]
 
14.
 
Klaertjes Jeugt moet in 't eynde versterven,
 
Maer het Gelt raekt zijn luyster niet quijt:
 
Billen, en Voorhooft, Buyk, Borsten die kerven;
 
Daer het Gelt glat en effentjes slijt.
 
d' Ouderdom nergens haer vrinden en vindt:
 
Maer het Oudste Potgelt is 't meeste bemint.
 
15.
 
Silver, en Gout kan de Weereldt bekooren;
 
't Zijn trouwe vruchten, geteelt uyt haer schoot:
 
Wie haet de Kinderen uyt hem gebooren?
 
Maer wie bemintse niet to in der doodt?
 
Daerom vertoornt niet dat eedle Metael,
 
Of gy blijft een Nar, Bok, verschooven en kael.
 
RITSAERTS ANTWOORT. AEN TOTEBEL. EN RONTOMLEELYK.
 
1.
 
Wat raedt, om nu mijn selfs op 't best to overweeren?
 
Och! dat een Pater dees twee Duyvels wouw besweeren,
 
Die, ik Faustus was, my loopen achter 't gat:
 
Of at ik nu een aem vol van Weywater hadt.
[pagina 171]
[p. 171]
 
2.
 
Soo graeg, als ik de klank van Besjes geld mocht hooren,
 
Soo noô had ik haer tong met rammlen aen mijn ooren:
 
Maer Baer verdort gebeent dat rammelde wel 't meest,
 
Niet anders, of het waer een Weefgetouw geweest.
 
3.
 
Zy bukt, en valt in een, gelijk een Boere Kakhuys:
 
Zy spreekt geen enkel woort, of so spougt my in mijn Bakhuys;
 
Dat doet, haer Montslot is of weg, of gantsch veript,
 
En noch soekt Totebel eery Sleutel tot haer Slot.
 
4.
 
Haer Pan is gepolijst, daer bayren eerst op zaten;
 
Die hebben wijsselijk dat quade Hoost verlaten,
 
Haer stadig preurlen deê haer grijsen voor den tijt:
 
En Besje is niet 't haer, maer 't hayr is Besje quijt.
 
5.
 
Haer Oogen zijn gelijk als Moordnaers in haer hollen;
 
Niet om dat zy het Haert Vermoorden van haer Pollen;
 
Maer dat zy schuylen gaen, van 't druypen heel vermoeyt,
 
In een Spelonk met mosch, en onkruyt ronts begroeyt.
 
6.
 
Haer Oxels zijn verwulft, en uytgeholt tot hokken
 
Voor vunssche Bongsems, of Saletten voor de Bokken;
[pagina 172]
[p. 172]
 
Zoo 'er een Civetkat quam, het Beest wierdt daer wel krank;
 
Indien 't niet plotselijk stierf van die Contra slank.
 
7.
 
Haer lippen zijn gekleurt als Jan Pottages Rok is:
 
Haer Armen drooger als gevlekte Berger Stokvis:
 
Haer handen zijn gevronst, gekreukt, en krom van kouw,
 
Als of haer Naso in een Cier verand'ren souw.
 
 
 
8.
 
Sy is gekronkelt als een Kneepfles in haer middel.
 
Haer ribben zijn geplaetst als 't hout van een stroo Viddel,
 
'k Geloof, haer Ingewandt, dat selden vocht ontfant,
 
Soo droog is als het vleesch, dat in ons' Schoorsteen hangs.
 
 
 
9.
 
Als Heyntjepik wil van beneên na boven raken,
 
Soo vat hy Besje hy haer Borsten van grauw laken;
 
En dan verbuyst hy uyt haer Navel in haer Kop,
 
Gelijk een Siek in bedt zich by de Quast helpt op.
 
 
 
10.
 
Maer lager derf ik niet met mijn gedachten sinken,
 
Uyt vrees, dat selver mijn Gedichten soude fieken.
 
Indien ik aen de Rest natuerlijk beschreef,
 
Ik wed 'er aen den Disch geen van de Gasten bleef.
[pagina 173]
[p. 173]
 
11.
 
Vraer 't Bes, niet beter dat gy met de Dood de Bruytwaert?
 
Uw Bruyloft kosten dan so veel net als uw Uytvaert.
 
By my valt niet te doen; want Ritsaert is niet zot:
 
En Bes, daer gy van spreekt, is alles zonder Slot;
 
12.
 
En gy Juweel, die meent, dat men uw Gelt moet Vreezen,
 
Zond gy geen Speelnoot dan van Besje willen wezen?
 
Gy zoud zijn in de Hel, soo gy u wat tooyde op,
 
Voor Plutoos Dochtertjes een rechte Kermispop.
 
13.
 
Wat meenje, dat we niet, soo wel als gy, en weten,
 
Dat al de Vreugt niet leyt in Drinken en in Eten?
 
Geeft Kinders Rijstenbry met suykker, maer geen Mans,
 
Och! daer hoort meer als een paer Schoenen tot den Dans.
 
 
 
14.
 
Maer zegje, in't Schaffen moet men al zijn Willust zetten,
 
Wel eer gy viermael daegs, ik sal 't u niet beletten;
 
En soo g'in Swelgen meer als in yets anders ziet,
 
Blijft daer by; maer misgunt aen Claertje 't Ander niet.
 
 
 
15.
 
En waer toe souw 'k mijn zelfs op kroppen en gaen mesten?
 
Waer souw ik heenen met al 't Voetzel op het lesten?
 
Nu, eet ik geen Patrijs, geen Korhoen, of ik weet,
 
Eer ik het nuttig, waer elk weêr moet zijn besteet.
[pagina 174]
[p. 174]
 
16.
 
Maer schoon dat men by daeg, na wil, voldoet zijn Lusten:
 
Wat ist, als men des nachts niet lekkertjes mach rusten?
 
Daer zijn Playzieren, die ook selfs de Zon niet ziet;
 
Dat die de minste zijn, dat dunkt my zeeker niet.
 
17.
 
Al bied gy my Ragouts van dartle Haenekammen,
 
'k Val liever met mijn Neus in't hol van harde Prammen:
 
De heldre frisse lucht van wel getempert Bloet
 
Ververscht een Mensch veel meer, als Dauw den Akker doet.
 
 
 
18.
 
En of ons' Lichamen ons in de Lust ontvielen;
 
Wy zetten 't alles by, en handelen in Zielen,
 
Soo trouw, dat daegs daer aen ik dikwils twijflend' zat,
 
Of elk zijn eygen ziel wel weer gekregen had:
 
19.
 
Gy Totebel, en gy, rood Bakhuys van, scharlaken,
 
Gy kunt na alle Beyd' uw reekening daer na maken,
 
Of soo een man, als Ik, voldoen kan uw Begeert,
 
Die Leven, Lijf, en Ziel lang heeft getransporteert;


illustratie

[pagina 175]
[p. 175]
 
De versche Weeuwenaer.
 
1.
 
Hier rustze nu, die nimmer ruste,
 
De oudste Dochter van de Wraek;
 
Die 'k nimmermeer met rechte smaek,
 
Maer wel uyt eygen Intrest kuste.
 
Ha! nu zy na den Hemel is,
 
Heeft 's ons een Hemel hier ontslooten.
 
Haer Autaer wend' met Wijn begooten,
 
En 't took 'er altoos op den Disch.
 
2.
 
Men offert haer de beste Vruchten,
 
De Eerstelingen van's Konijn,
 
De Achterloopers van het Swijn,
 
Patrijs, en Haes, die weytsjes luchten.
 
Wy rooken steed's uyt vrees, dat w'aen
 
Haer Grafsteê niet voldoen en sullen:
 
Men ziet hier heele ketels vullen
 
Met Rookwerk van d' Americaen.
 
3.
 
Ik sal de Dood een Tempel bouwen,
 
En jaerlijks vieren desen dag;
 
Dat ik dit Lijk begraven zag,
 
't Welk my meer vreugt gaf als het Trouwen,
 
Komt nu Verleyders, die wel eer,
 
Soo vreeslijk opsneed, met u Rijmen,
 
Van al de Soetheyt van Hymen;
 
De Tafelvreugt behaegt my meer.
 
4.
 
Eerst prijkt' ik, of ik in de Kerk zat:
 
Schoon dat 'er spijs op tafel stond,
[pagina 176]
[p. 176]
 
De Tanden roesten in mijn Mond;
 
Om dat mijn Bakhuys nimmer werk had.
 
Daer regen stond mijn Oor braef schrap,
 
Dat schier van overvloed kon sterven;
 
't Is om een Keerel te bederven,
 
Dat weynig spijs, en veel Gesnap.
 
 
 
5.
 
Dat geen Violen, nog Laurieren
 
Verdoolen op dit heerlijk Graf;
 
Dam 's Reukwerk, dat men eertijds gaf
 
Om 't Graf der Nynphen meê me çieren;
 
Maer langt een hand vol Sevenbland,
 
Wat Opium, en Album Graecum:
 
En 't slimste Qual, dat oyt in Zee swom;
 
Met wat Aersaekkers uyt maeys Gat.
 
6.
 
Brengt hier een bontgekleurde Maenkop,
 
En uyt gepynigt Dievesweet,
 
Die Ziel van een benaeude Scheet;
 
Giet daer een halve pint met Traen op;
 
Mengt dat met d' aldersterkste Look:
 
Dar t' zamen soo aen brand gesteeken,
 
Zal onze Oogen heele Beeken
 
Doen schreyen, door de scharpe Rook.
 
 
 
7.
 
Of wil men meerder Tranen perssen,
 
Wy zullen zitten voor het Vat;
 
En swelgen heele Stoopen nat,
 
En dikwils onze Tong ververssen.
 
Ik sweer u, dat men nu wel ras
 
Zal zien, hoe ons de Oogen puylen:
 
Soo moet men over Grietje huylen;
 
En haer beluyen met het Glas.
[pagina 177]
[p. 177]
 
8.
 
's Is buyten zorg, ik buyten vreezen;
 
Wy zijn nu beter, als by een.
 
'k Ben geen Poëet maer, na ik meen,
 
Souw dit haer Grafschrift moeten wezen.
 
Margriet legt hier in't Aerdrijkx schoot,
 
Die met de Dood, uyt blijdschap, trouwde;
 
Om dat zy meende, dat ik zoude
 
Bedroeft zijn over hare dood.
 
Het hoornbeest
 
1.
 
Men lachte, danste, en men zong'er,
 
Doen ik nog een jaer was jonger:
 
Maer nu laet ik de Ooren hangen,
 
Exaltatis Cornibus,
 
Nu Jacomijn gaet quade gangen;
 
Cornua sunt Omnibus.
 
2.
 
Wijl ik slaef en wrote, en wakker
 
Zaeyt een ander op mijn Akker:
 
En dat Duyvels weelig Onkruyt,
 
Exaltatis Cornibus,
 
Loopt selver 's ochtens voor de Son uyt;
 
Cornua sunt Omnibus.
 
 
 
3.
 
'k Mag geen Honden langer houwen;
 
'k Derf my daer niet aen vertrouwen:
 
Is niet Action opgegeten
 
Exaltatis Cornibus?
 
Een Vlak heeft laetst na mijn gebeeten;
 
Cornua sunt Omnibus.
[pagina 178]
[p. 178]
 
4.
 
Droeg ik nog vergulde Hoornen,
 
'k Souw my soo zeer niet vertoornen;
 
Nu moet men dit alleen vertroosten,
 
Exaltatis Cornibus,
 
Dat van 't Westen, tot het Oosten,
 
Cornua sunt Omnibus.
 
5.
 
Men ziet by de sonnewagen,
 
Ram, Stier, Steenbok Horens dragen:
 
Jupiter was 'er wel mooy meê,
 
Exaltatis Cornibus,
 
Doen hy 't om de zuyvre C....deê,
 
Cornua sunt Omnibus.
 
6.
 
Ziet men d' Hoornen niet graveren
 
Op 't Servies van Groote Heeren?
 
Ziet men d' Hoornen niet bewaren,
 
Exaltatis Cornibus,
 
Voor 't A B Bort en Lantaren?
 
Cornua sunt Omnibus.
 
7.
 
Beuling stoppers, Posten, Jagers
 
Zijn verplicht aen d' Hoorendragers;
 
Dat men de Hoornen niet in 't Land had,
 
Exaltatis Cornibus.
 
Hoe quam het Mes oyt aen een hantvat?
 
Cornua sunt Omnibus.
 
8.
 
Die garen een Verkeertje wagen,
 
Ziet men steeds na Hoornen vragen:
 
Daer werd de valsheyt meê gebannen:
 
Exaltatis Cornibus,
 
Van die Hokus Bokus Mannen,
 
Cornua sunt Omnibus.
[pagina 179]
[p. 179]
 
9.
 
Achelôus gebrooke Hooren
 
Wierd veel schoonder als te vooren,
 
Doe 'er de Nymphen in vergaerden,
 
Exaltatis Cornibus,
 
Al de vruchten an der Aerden:
 
Cornua sunt Omnibus.
 
 
 
10.
 
't Is waer, d' Eenhoorn prijst men machtig;
 
Maer twee, 't is te veel waerachtig:
 
Want twee op een, na 't oude Seggen,
 
Exaltatis Cornibus,
 
Doet self den sterksten onder leggen:
 
Cornua sunt Omnibus.
 
 
 
11.
 
Och! nu moet ik weder maeyen,
 
Dat ik eertijts placht te zaeyen,
 
Want 'k placht voor Bul langs straet te loopen:
 
Exaltatis Cornibus,
 
'k Moet nu die vreugt wel dier bekoopen:
 
Cornua sunt Omnibus.
 
De kroegist.
 
1.
 
'k Heb vast gestelt, en rijplijk overwogen,
 
Van nimmermeer te Trouwen;
 
Maer mijn Vryigheyt te houwen:
 
Want men vied zig bedroogen:
 
Men eet steeds met schreum, Ja men brengt geen Glas voort,
 
Sonder dat de Vrouw geest Paspoort.
[pagina 180]
[p. 180]
 
2.
 
Die wil op Aerd' zijn tijt met vreugt besteden,
 
Die moet zig van zijn leven
 
Niet in den Echt begeven:
 
't Maekt kranke zinnen en leden.
 
't Moet een Nar zijn, die een anders Juk wil vreezen,
 
Dar hy zelver Voogt kan wezen.
 
3.
 
't Wijf raest altijts, als was zy dol van Tantpijn:
 
Dan dient 'er best geswegen;
 
Of gy krijgt een nieuwe zegen,
 
En de Duyvel zal je Genant zijn:
 
Soo bits als de gal ooyt mensch leerde snaeuwen,
 
Moet gy dan alleen op knauwen.
 
4.
 
't Is waer, een Vrouw is wei een Albeduyrtje;
 
Wanneer een Man is dronken,
 
Maer die lieffelijke Lonken,
 
Die duyren qualijk een uyrtje:
 
Want, soo ras de Wijn u weêr heeft verlaten,
 
Sult g'haer als te vooren haten,
 
5.
 
Soo dat hy ziet, dat Venus moet haer Schoonheyt
 
Van Bacchus komen leenen:
 
Waerom gaen w'er ook niet heenen?
 
Op dat hy, na ouder gewoonheyt,
 
Ons van zijn vermaek en Wijn mededeelen.
 
Dat is beter, als krakeelen.
 
6.
 
Als m' is getrouwt, terstond word Dorst uw' swager,
 
En Honger is uw Lijfwacht:
 
Dat is 't Goed, dat uw' Wijfbracht!
 
De Kroeg maekt hoe langer hoe grager:
[pagina 181]
[p. 181]
 
Hier is Overvloed, en 't ontbreekt 'er veelen;
 
Niet aen Wijn, maer wel aen keelen.
 
7.
 
Men mach wet, als men treed in 't Groote gild,
 
Terstond een Scheydbrief schryven
 
Aen de Kokx, en Hoenderwyven,
 
En soo men een Rixje verspilde
 
Aen Oesters, ô! die rand moet uyt, eer hy't meer doet.
 
En werd getrokken; eer hy seer doet.
 
8.
 
Het Manvolk heest veel Fauten; daer de Vrouwen
 
Maer hebben twee Gebreeken:
 
Qualijk Doen, en qualijk Spreeken.
 
Gaet dan, die lust heeft tot Trouwen,
 
En bruyt uyt den Kroeg: maer laet niet uw Quoten
 
Tot last van uw Lachgenooten.
 
9.
 
Maer gy, die al uw vreugt nu in de keurs stelt;
 
Gy zult in weynig dagen
 
Noch uw zottigheyt beklagen;
 
En bidden uw Vrouwen ors Beursgelt,
 
Om by ons to zijn; maer niet na den achten:
 
Daer wy zitten halve nachten.
 
10.
 
Oorlof, gy Prince, die dit Lietje dichte,
 
Was gierigaert, noch schrokker;
 
Maer een rechte goede Slokker,
 
Die meer hield van Neven als Nichten;
 
En die liewer wouw lekkertjes's nachts slapen,
 
Als een Vrouwen helms oprapen.


illustratie

[pagina 182]
[p. 182]
 
De vryster voor het slot.
 
1.
 
Tot nu toe heb ik toegehoort;
 
Maer schier geborsten van 't lang swygen,
 
't Is om een ongemak to krijgen;
 
Uw kaellen heeft mijn geest versmoort.
 
d' Een die wenscht, om 't geen de ander vliet:
 
Seg, waerom roepj' eenparig niet?
 
Weg met het Glas, weg met het Glas, en al die beuselinge;
 
Alleen de Min, alleen de Min, is waert om van te singen.
 
 
 
2.
 
Een dronkert is een vaetse Vent,
 
Een Beest, ver boven alle Beesten;
 
Die niet en houdt van frayje Geesten,
 
Als die de Wijn na boven sendt.
 
Wanneerje dan de beestigheyt beziet,
 
Seg, waerom roepj' eenparig niet? &c.
 
3.
 
Een dronke Bacchusbroeder heeft
 
Een siekte, niet om te geneezen;
 
Die, om zijn Zinnen buyt te weezen,
 
Zijn Tijt en Goet ten besten geeft.
 
Wanneerje dan die beestigheyt beziet,
 
Seg, waerom roepj' eenparig neit? &c.
 
4.
 
Die van zijn Liefste niet terstont
 
Het uyterste Jawoordt kan verwerven,
 
Wenscht datelijk van rouw te sterven;
 
Maer dat 's een wenschen zonder gront:
[pagina 183]
[p. 183]
 
Want naderhandt verzoetmen het verdriet.
 
Seg, Waerom roepj' eenparig niet? &c.
 
5.
 
Dees vryt met Studie, die met Goet,
 
Een ander weer met Boereslagen:
 
Elk zoekt zijn Vryster te behagen;
 
En tracht naer 't onwaerdeerlijk Zoet,
 
Dat yder eert, zelfs eerder als hy 't ziet;
 
Seg, waerom roepj' eenparig niet? &c.
 
6.
 
Liet niet de wijze Zocrates.
 
Zich van zijn Wyven ringelooren,
 
Liet Salomon zich niet bekooren?
 
Let op dien sterken Hercules;
 
Die zelver spon op Omphales gebiet.
 
Seg, waerom roepj' eenparig nier? &c.
 
7.
 
De kouw' maekt stram, die hitte mat,
 
Maer een natuyrlijke Warmte
 
Doet ymant goet tot in 't Gedarmte.
 
Wat kreeg Pigmalion een schat,
 
Wanneer de konw 't Yvoire Beeld verliet!
 
Seg, waerom toepj' eenparig niet? &c.
 
8.
 
Een loskop zeyt; het is een Gek,
 
Die zich van Trouwen niet kan wachten:
 
De Duyvel mocht de Koestaert slachten,
 
Die altijt hangt op eene plek.
 
Maer, lieve bloet, een Vrouw heeft noch zoo Yet.
 
Seg, waerom roepj' eenparig niet? &c.
 
9.
 
Veracht het Vrouwvolk vry, ô Man:
 
Een brave Vryster, na mijn oordeel,
 
Zit altoos op haer eygen Voordeel;
 
Indien zy ′ recht gebruyken kan.
[pagina 184]
[p. 184]
 
Cyclops, die selfs geen Jupiter ontziet,
 
Vreest Galathe: en roepje niet? &c.
 
10.
 
De Jagers staen vroeg op om prijs;
 
En 't heeft den naem, dat zy ter Jacht gaen:
 
Maer dat s' op geen Boerinnen acht slaen,
 
Of Nimphen, maekt my niemant wijs.
 
Pan pijpt niet voor de Lieuwrik op zijn Riet
 
Seg, waerom roepj' eenparig niet? &c.
 
11.
 
Men set sijn Lief je in een Schuyt;
 
Quansuys men gaet in 't Veen uyt vissen;
 
Maer 't Vinken is (dat kan niet missen,)
 
De bootschap, daer het op draeyt uyt:
 
Dat is de Saek, daer alles om geschiet.
 
Seg, waerom roepj' eenparig niet? &c.
 
12.
 
't Is wel quaet vleysch, maer goede visch;
 
Men siet nochtans, de meeste menschen
 
Veel starker ow een Land Griet wenschen,
 
Als om een, die een Zee kint is.
 
Daer elk soo prijst een versch gekurve Griet;
 
Seg, waerom roepj' eenparig niet?
 
13.
 
Haelt d' Hokus Bokus, Speelman, Weert,
 
De Fransche Kramer, Suykerbakker,
 
Zijn Kost niet uyt den selfden Akker,
 
Daer sich de Platluys op geneert;
 
Dat is de Grond, daer yder een opsiet.
 
Seg, waerom roepj' eenparig niet? &c.
 
14.
 
Men dwingt om Vryster de Natuer:
 
't Is wonderlijk; de Schoenen moeten
 
Nu kleynder wesen als de Voeten:
 
Al valt het gaen dan noch soo suer,
[pagina 185]
[p. 185]
 
Geen Man die dan een Exteroog ontsiet.
 
Seg, waerom roepj' eenparig niet? &c.
 
15.
 
't Is voor ons steen, kalk, en hout:
 
Gaet heel Italien doorreysen,
 
Let op haer prachtige Paleysen,
 
Is 't niet voor een Vrouw gebouwt?
 
't Vrouwvolk dat hielp 't Jong Romen uyt verdriet,
 
Seg, waerom roepj' eenparig nier? &c.
 
16.
 
Ziet eens, hoe 't met de Beesten gaet;
 
Het Kneutje sal sijn nest niet maken,
 
De Musch sal hey noch stroo aenraken,
 
Voor hy sijn Vryster heeft bepraet:
 
En als gy soo de heele Wereld siet,
 
Seg, waerom roepj' eenparig niet? &c.
 
17.
 
Cupido meent, hy is de Haen;
 
Maer koopt hy niet by ons sijn Snaren:
 
En soo wy uyt de Weereld waren,
 
Soo mocht hy wel uyt schueren gaen:
 
Voert hy de Boog, wy't opperste Gebiet,
 
Seg, waerom roepj' eenparig niet?
 
Weg met de Gek, weg met de Gek, en al zijn beuselingen;
 
Alleen een Vrouw, allen een Vrouw, is waert om van to singen.
 
18.
 
Hy meent, dat hy de Blaesbalk is,
 
Dat door sijn Vuyr de Menschen branden,
 
Daer't alles Saet in onse Handen.
 
Gaet heen, mijn lieve Manntjepis:
 
Al u we Schat, wanneer men 't recht besiet,
 
Zijn Doovekoolen, en meer niet,
 
Weg met de Gek, &c.
[pagina 186]
[p. 186]
 
19.
 
Vraegt aen Virgilius een reys,
 
Of niet op zeekren tijt to Romen
 
Het Vyer alleen was to bekomen
 
Ontrent het Digste Vrouwe vleys?
 
Of hy dan duyzentmael zijn Pylen schiet;
 
In kouwe Schoorsteens rookt het niet,
 
Weg met de Gek, &c.
 
20.
 
Oud, Jonk, Wijs, Gek, Rijk, Arm, Rap, Lam
 
't Haekt al naer ons. Badt niet kleyn Fransje
 
Zijn Vader Keesmaet om een Gansje,
 
Dat hem Onnoosle tegen quam?
 
Waerom verachtj', het geen Natuyr gebiedt;
 
Seg, waerom roepj' eenparig niet? &c.
 
21.
 
Vaer wel, ik heb nu uytgezeyt;
 
Gy zult het van uw Zelfs best leeren:
 
Als 't Lager-huys, aen 't rebelleeren,
 
't Hooft opsteekt tegens d' Overheyt.
 
Denkt dan aen my, schoon dat ge my niet ziet.
 
En zegt, waerom en bleefze niet?
 
Weg wet het Glas, weg met het Glas, en al die beuzelingen;
 
Alleen de Min, alleen de Min, is waerd om van te zingen.


illustratie

[pagina 187]
[p. 187]
 
HET NAGELAG.
 
1.
 
Hier geplaegt tezim met Comedianten;
 
Daer de Kermis soo lang is verby:
 
Met haer Toestelling, en Muzicanten,
 
Met haer bakhuys vol meel, vol pap, en bry,
 
Met Tong, en Keel’ Met Bas, en Veel:
 
Waerom gaen dese maets
 
Haer kunst niet presenteeren
 
Ter Disch van groote Heeren?
 
Want by ons zijn die lonwe potzen vaets.
 
 
 
2.
 
Dees' lacht, die schreyt, en 't zijn beyde Sotten;
 
Dat zy zingers van Liefde aen den Disch
 
't Is, of men by Vrysters sprak van Potten,
 
En Ketels; van versch, en zoute Visch;
 
Van Heremijt Hermaphrodijt,
 
Of defrig Sanchedrin;
 
Van 't Leger van Graef Susa,
 
Of 't zinken van Ragousa;
 
Van 't Rechte, zoo 't schijnt, der Fransche Koningin.
 
 
 
3.
 
Yder Zaek moet hebben zijn behooren,
 
Men spreekt over Disch, van Kan, of Glas,
 
Van Pottagen, of van Verkensooren:
 
Op Bezoeken van de Ypocras:
 
In Ronw van 't Lijk’ Van Dam en Dijk
 
In Vries en Waterland:
 
Tot Jaquesbuyr van Steenen:
 
Op 't Dansschool van goe Beenen,
 
Van Ballet, of een Simple Courant.
[pagina 188]
[p. 188]
 
4.
 
'k Zweer, Cupido sal 't my duur betalen!
 
Want die heeft het Spel hier eerst begost:
 
De Droes moet dat kleyn honsvotje halen;
 
Die versingt ons warme Wijn en Kost:
 
Waerom en gaet’ Hy niet na raet,
 
En hout den Hemel in?
 
Wit hy, als Alexander,
 
Dar hem Jupijn een ander
 
Maekt, om dat dees te naeuw is, na sijn sin?
 
5.
 
't Zal den Bengel na den hals strax grijpen;
 
En hies sijn ook Messen by den hals:
 
'k Zal de tong hem uyt sijn Bakhuys nijpen;
 
Elk seyt ook, sijn vleesch is bijster mals.
 
Mal sal 't haest sien’ Als men 't sal siên,
 
Of smooren in de pot,
 
En soo men hem wil kooken,
 
Men sal sijn Boog verstooken;
 
't Vuyr past doch wel omtrent de Minnegod.
 
6.
 
Hebje oyt de Gans wel af sien rukken,
 
Als Jaep of Kees sijn Gulde Bruyloft gaf?
 
Zoo kael sal ik onse maet ook plukken;
 
En gaen maken Draeyertjes daer af.
 
Zijn koker was’ Een rechte Tas,
 
Als men uyt vissen gaet,
 
Om pijpen in te steeken;
 
Om datse niet breeken;
 
Of (des noot) voor menschelijk Muskeljaet.
 
7.
 
Sijn Hooftdoek was om keetels mee te schueren,
 
Of te stoppen 't een of 't ander lek,
 
Men souw sijn Pijlen aen den Pool verhueren;
 
Want sy sijn scharp, als een Hoendersbek.
[pagina 189]
[p. 189]
 
Een woort, een woort’ Ik ward verstoort:
 
Set 'er een Zeyltje by;
 
Want soo gy niet naer huys gaet,
 
Soo blijft'er al uw Huysraet;
 
En u Godheyt helpt u uyt de ly:
 
8.
 
Nu gy Maers, die door zijn Toveryen
 
Zijt onnozel in de knip geraekt.
 
Neemt dees' Oly, en dees' Spezeryen,
 
'k Weet uw Geest terstont zal zijn vermaekt:
 
O! 't is soo goet’ 't Maekt zuyver bloed,
 
En brave opening:
 
Men vind, dat is voorzeeker,
 
Tot Doctor of Aptheeker,
 
Voor de Min geen zouverainder ding.
 
 
 
9.
 
Waerom niet de Beker opgeheven;
 
Yders Kroes staet, of hy gespijkert was,
 
Of meent gy, dat ik u wil vergeven?
 
'k Zal contrary toonen met dit Glas.
 
Val an, val an’ Elk kies zijn Man,
 
Die naest zit aen zijn zy;
 
Op datter niemant Klage,
 
Te zijn overgeslagen,
 
En zijn liefd' verkeer' in Jalouzy.
 
 
 
10.
 
'k Moet eens zien, wat dat'er op de gront leyt;
 
't Sa! sa! vrinden! sa dat gaet u voor:
 
Dit is op den Premes zijn gezontheyt,
 
Die soo lang geleent heeft zijn gehoor:
 
De Snaer en Stem, Behagen hem:
 
Maer als hy biegt recht uyt,
 
Soo zeyt hy, Noachs Wijnstok,
 
Die bloeyend' over Rhijn trok,
 
Is veel beter als Jubals best Geluyt.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken

Over dit hoofdstuk/artikel

datums

  • 31 mei 1667


lied

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank