Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Syntaktische-elementenlijst (2014)

Informatie terzijde

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

XML (0.39 MB)

tekstbestand






Genre

sec - taalkunde

Subgenre

woordenboek / lexicon


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Syntaktische-elementenlijst

(2014)–P.C. Paardekooper–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

ook in wie dan ook enz.

A. Binnenbouw

1 Syntagmatiek

 

De drie par. zijn onscheidbaar, en je kunt er een vzaz-p aan toevoegen:

door wat dan ook heen

Het geheel betekent een veralgemening: ‘het doet er niet toe, wie, wat, waar enz.’

 

2 Paradigmatiek

 

Dan is voor sommige ABN-sprekers weglaatbaar en heeft geen betekenis, ook is par.-loos en heeft een veralgemenende betekenis; de leden van het par. wie zijn wat, welk(e)Ø, wat voor een/wat voor Ø; waar, wanneer; waarmee, waarbij enz.

Daarbij passen kanttekeningen. Een halfvaste uitdrukking is hoe dan ook ‘op welke manier dan ook’, ‘wat er ook gebeurt’:

je zult hoe dan ook op tijd {moeten} {zijn}

De vn-bw's zijn hier onscheidbaar. - Bij wat voor een/wat voor Ø is een zin invoegbaar:

uit de bibliotheek (moet) (je) [tuiskomen} met wat voor een boek dan ook

B. Buitenbouw

1. Syntagmatiek

 

a. ww-pd

 

Wie dan ook heeft een unieke eigenschap, nl. een hele sterke band met - meestal - een voorafgaand onbep. woord uit de reeks iemand/niemand/iedereen; het kan zonder dat niet voorkomen:

ⵠ ◻ ○  
(wie dan ook) (kan)   misschien {helpen} (uitg.)
  (kan) (wie dan ook) misschien {helpen} (uitg.)
 
(iemand, wie dan ook) (kan)   misschien {helpen}

Maar nu doet zich een par. beperking voor:

(iets, wie dan ook) (kan)   misschien {helpen} (uitg.)

Er moet m.a.w. een korrelatie zijn tussen iemand (‘persoon’) en wie (‘persoon’), tenzij... bij splitsing, en dan hebben we heel duidelijk twee zinsdelen:

(iemand waar dan ook) (kan)   misschien {helpen} (uitg.)
(iemand) (kan)   misschien {helpen}, vwaar dan ookv
(iemand) (kan) vwaar dan ookv misschien {helpen}

Waar dan ook kan behalve deel van de middengroep dus ook uitloop zijn.

 

Bij een (schijn)rond patroon is herhaling van het vzaz m.i. verplicht:

bij niemand, bij wie dan ook (mag) (je) {lenen}

b. zn-pd

 

Een voorbeeld met een niet-woord:

ⵠ ◻  
[een vriend van wie dan ook] (was) (ie) zeker niet
(hij) (was) [geen vriend van wie dan ook]

Ook hier vinden we meestal een semantische parallel, nl. tussen vriend en wie.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken