Cesare Ripa's Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants

Fortuna.

Een Vrouwe met een Hemelsche Globe op 't hoofd, en in de hand een Overvloets Hooren. De Hemelsche Globe wort daerom vertoont, om dat gelijck de Hemel in gestaedige beweginge is, dat sich oock de Fortuyne alsoo beweeght, veranderende aen een yder haere gedaente, nu desen verhoogende, dan den anderen te gronde werpende. En om dat het schijnt dat dese de uytdeelster van de Rijckdommen en goederen deses Werelts is, daerom worter de Overvloets Hooren by gedaen, om te betoonen, dat oock dese dingen niet anders drayen en keeren als de Hemelsche Globe doet. Waer over Ausonius Gallus seyt:

Fortuyn, die is gelijck een rad,
Seer wanckel, rond en slibber glad:
Zy keert en draeyt gelijck een top,
Wat onder leyt klimt boven op.

De globe kan oock uytdrucken, dat de Fortuyne overwonnen is, door de Hemelsche schickinge, diewelcke veroorsaeckt en bestiert is door den Heere van de Fortune en van de Natuyre, nae 't geene hy van eeuwigheyt heeft geschickt.

De goede Fortune.

Een Vrouwe die mette rechter arm op een rad leunt, in plaets van de Hemelsche kloot, hebbende in de slincker een Overvloets Hooren.

D'ongeluckige Fortune.

Een Vrouwe sittende op een Schip sonder Roer, 't Seyl van den Wind gescheurt zijnde.

Het Schip is ons sterflijcke leven, 't welck een yder Mensch in een geruste haven socckt te brengen: de Mast, 't Seyl en 't ander gereetschap gescheurt zijnde, bedieden, de beroovinge van de ruste: wesende de quaede Fortuyne een ongeluckige uytkomst, buyten de meeninge van die geene die 't wel anders soude verkiesen.

De hulplijcke Fortuyne tot Liefde.

Een Vrouwe die mette rechter hand een Overvloets Hooren hout, en de slincker heeftse op 't hoofd van een Cupido, die rontom haere kleeders speelt.

De vreedige of goedertierene Fortuyne, nae de Medaglie van Antonius Pius.

Een schoone Vrouwe, die mette rechter hand op een Scheepsroer leunt, en mette slincker houtse een Overvloets Hooren, mettet opschrift Fortuna obsequen & sc. Dese Fortuyne is te Romen vertoont geweest onder 't vierde Burgemeesterschap van Antonius Pius, nergens anders om, als tot sijn roem en eere, om hier door sijne voorspoedige en goedertierene Fortuyne uyt te drucken, en dat dieselve hem onderdaenigh was: Alhoewel de Heydenen geloofden, datse oock was een Goddinne die de Koninckrijcken en Wereltsche dingen haestigh veranderde.

Fortune.

Een Vrouwe hebbende in de rechter hand een Overvloets Hooren, en in de slincker een Lauwertack, leunende mette slincker op een Scheeps-Roer, bediedende dat zy doet triumpheren wie zy wil, 't welck zy door den Lauwertack te kennen geeft.

De gulde Fortune, nae de Medaglie van Adrianus.

Een seer schoone Vrouwe, die op een rol-koetse leyt, hebbende een Scheeps-Roer aen haere voeten. Dit is de gulden Fortuyne, die de Keyseren in haere saelen plaghten te stellen, terwijlen zy leefden, en die 't Rijck door haere Fortuyne bestierden.