Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Cesare Ripa's Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants (1971)

Informatie terzijde

Titelpagina van Cesare Ripa's Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants
Afbeelding van Cesare Ripa's Iconologia of Uytbeeldinghen des VerstantsToon afbeelding van titelpagina van Cesare Ripa's Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (14.75 MB)

XML (2.78 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

vertaling
non-fictie/naslagwerken (alg.)
non-fictie/kunstgeschiedenis


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Cesare Ripa's Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants

(1971)–Dirck Pietersz. Pers–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Roma Santa. Heyligh Romen.

Een staende Vrouwe met een borst-stuck gewaepent, en een purperen kleed op een gouden grond, en voor een Kam op den Helm, salse dit teycken illustratie hebben, in de rechter hand een Spies, waer boven een kroone sal staen met eedelgesteenten, alwaer het selve teycken sal staen met eene dwers-lijne om leegh, die een Kruys sal maecken: onder de Spiesse sal een Slange leggen. In de slincker hand een Rondas of Schildt, waer in twee Sleutels kruyslinghs over malkanderen leggen, d'eene van goud en d'ander van silver, in een root veld, met het Rijck van de drie Pauslijcke kroonen, boven de Sleutels. Het purper was de kleedinge van de Koningen, Raedsheeren en Romeynsche Keyseren, gelijck tegenwoordigh van de Cardinaelen en Paussen. Het purper in 't goud was eygentlijck voor de overwinnende triumpheerders. In H. Romen zijn de overwinnende triumpheerders niet hooger als die geene, die den Palm van 't Martelaerschap hebben verkregen, sulx datse zijn gekleet met het purper van haer eygen bloed, en van 't goud, door de volmaecktheyt van haer gelove, door welckers verdiensten Romen heyligh wort geheeten, en dat door de beecken en stroomen van 't bloed der Martelaeren, die haren grond hebben vochtigh en nat gemaeckt.

Constantinus de Groote, was de eerste Keyser, die sijn beste deede, om de schoone stad Romen heyligh te maecken, door den naeme Christi, en sijn heyligh Cruys te verheffen. De H. Constantinus stont bekommert over de schricklijcke en gevaerlijcke krijgh, die hy soude aenvangen tegens Maxentium, als wanneer hy tegens den avond, in den Hemel boven de Sonne, sagh staen, het triumphteecken des Cruyces, met dit opschrift daer by, Eo Vinces, gelijck 't Eusebius

[pagina 238]
[p. 238]

in 't tweede boeck van sijn leven verhaelt uyt de eygen mond van den Keyser Constantinus, en andere getuygen. In andere boecken als mede in de Medaglien leestmen, Hoc signo victor cris, dat is, door dit teycken suldy overwinner zijn. Constantinus wilde doen het gewoonlijcke Heydensche Veldteycken niet meer gebruycken maer liet boven een lange spiesse, met goud beslaegen, en een gouden dwers-boute, kruys-wijs daer boven, eenen gouden kroone maecken, die met kostele gesteenten beset was, en dede daer in stellen de twee eerste letteren van Christi naeme, in 't griex van goud, te weten een p in 't midden, X zijnde Chi; welcke naem Christi hy altijt op sijn Helmet droegh: aen de voorseyde bout of dwersyser hingh een Koninghlijcke sluyer, die met goud en peerlen geborduyrt was, die men in de Medaglien niet siet, maer wel het ander. Nicephorus verhaelt dat Constantinus dit teycken tweemael aen den Hemel heeft gesien, eens te Constantinopel, doenmaels Bizantium genaemt, en andermaels te Romen. Met Christi naeme dan en met den Standaert des Cruyces, hadde hy heerlijcke overwinninge over den Tyran. S. Ioan. Damascenus verhaelt, dat Constantinus onder sijne beeldenisse te Romen, die met de rechter het Kruys hielde, liet stellen het opschrift, van desen inhoud, door dit heylsaeme teycken, zijnde een waerachtigh aenwijser der dapperheyt, heb ick u stad, uyt der Tyrannen jock verlost zijnde, in vryheyt gebracht, en den Raed en 't Romeynsche Volck in haer voorgaende glans en waerdigheyt vry gemaeckt en herstelt. Met soodanigen eedelen inhout, gaf hy aen Romen vryheyt, datmen aldaer opentlijck het Cruys en Christi naeme begost te eeren: En men siet doorgaens te Romen in de gestoelten van d'alderoudste Kercken, op de heylige Kerckhoven, binnen de grotten en hoolen, en boven de graf-lantaernen, het bovengeseyde teycken van den naeme Christi, door de welcke en door sijn H. teycken des Cruyces Roma heyligh geworden zijnde, en de Slange der afgoderie vertredende, heeft in alle plaetsen het Cruys opgerecht. Waer van de Poeet Prudentius en de Capiteyn van Theodosius, tegen Simmachum verhael doen.

Tegenwoordigh is noch op de spitse van den tooren op 't Campidoglium, het beeld van Romen over eynde gestelt, gewapent met het Cruys, hebbende in de rechter hand een Trophee, Scepter, Waepenen, zijnde het Cruys het eedelste verborgenste en krachtighste boven alle andere, door 't welck zy is de grondsteen en 't hoofd van de H. Moeder de Kercke die de Roomsche geheeten wort.

De kroone mette kostele gesteenten wort niet alleen gestelt tot een cieraet als het van Constantinus gestelt is, maer oock tot een verborgen sin, nemende den Diamant voor een vast Geloof, den Esmaraud voor de Hoope, den Rubijn voor de brandende Liefde, de Peerlen, Topasen en Saffyren voor de oneindlijcke deughden en Godvruchtige wercken, die in 't H. Romen uytblincken.

Zy draeght in den Rondas de wapenen van de H. Kercke, zijnde twee sleutels en een drie dobbele kroone, tot teycken van de Pauslijcke waerdigheyt, die in Romen haere sitplaets heeft, en door de welcke het H. Romen, 't heyligh geloof is genietende, en wort daer door als het heyligh hoofd en de Heylige Moeder van de Werreld ontsien en geeert, insonderheyt in sijne H. Hoofdkercke van S. Ian van Lateranen, daer dit opschrift, aldus ingehouwen, te lesen is:

 
Dogmate Papali datur & simul Imperiali,
 
Quod sim cunctarum Mater, Caput Ecclesiarum.

Tot bevestinge van haer lof als heyligh, niet als oud Heydens, sullen wy eyndigen met het klinckdicht dat Petrarcha stelt, in sijn Latijns werck:

 
Fontana di pietà ch'estingui ogn'ira,
 
Scola de Santi & Sferza d' Heresia &c.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken