Naaukeurige beschryving der uitwendige godtsdienst-plichten, kerk-zeden en gewoontens van alle volkeren der waereldt. Deel 1

VII. Hoofdtstuk.
Van den Landtbouw en 't Vee.

⁺ Overal is 't den Jooden verboden tweederlei zaden onder een te zaaijen, als tarwe en gaarst, noch iets met druivekorlen vermengt:^(c) Gy zult uwen Akker niet met verscheiden graanen bezaaijen, enz. noch eenigen boom te enten, gelyk Perzikboomen, Appel-, Oranje- en andere Boomen: ook mogenze op hun landt geen geënte Boomen queeken; maar mogen de vruchten van een geënte Boom wel eeten.

Indien iemandt een vruchtboom plant,⁺ mag hy van zyne vrucht niet dan drie jaaren na de plantig eeten. De vrucht die dien Boom in 't vierde jaar voortbragt, wierd eertydts in den Tempel gelevert;^(d) maar nu plukt men ze met weinig omstandigheit.

Dieren van verscheiden soorten mogen ze⁺ niet doen paaren, als de ezel met een stier, noch ander dier, om muil-ezels te fokken; overeenkomende met het verbodt, 't welk

+ Verbodt van tweederlei zaden op den Akker te zaaijen.

(c) Levit. 19.

+ Welke vruchten de Jooden eeten mogen.

(d) Levit. 19: vers 23.

+ Verbodt van verscheiden soorten van Dieren te doen paaren.

[p. 35]

behelst:^(a) Gy zult geen tweederlei aart uwer Beesten te zaam mogen laaten paaren. Ook was het hun verboden deeze te zamen te laaten arbeiden, noch den ploeg te trekken, of voor den wagen te spannen.^(b) Gy zult niet te gelyk met een Os en met een Ezel ploegen.

⁺ In den Graan-oogst, moestenze een gedeelte aan een hoek des veldts ongesneeden laaten: en druiven snydende, moestenze ook druivetrossen aan eenige wynstokken laaten. Alle zeven jaaren lieten ze de landen braak leggen,^(c) en 't geen die dat jaar van zelfs voortbragten, was voor den Armen.

⁺ Het eerste mannelyke 't welk van een ongevlekt wyfje gebooren werd, als van een Koe, of een Schaap, of ander Dier, indien 't geen vlek had, was 't verboden zich 'er van te dienen of van te eeten: en eertydts quam het den Priester toe, of men loste het van hem; maar nu is noch 't een noch 't ander in gebruik, schoon het vlakken of geen heeft.^(d) Men kon een Ezels veule lossen, geevende aan den Priester een Lam.

Zoo iemandt in 't veldt een Vogelnest, wiens Vogel haare eieren broeide, vondt, of jongen voedde, schoon hem die geoorloft te eeten was,^(e) moest hy de moeder vry laaten, wilde hy de eieren of de jongen neemen.

(a) Levit. 19: vers 19.

(b) Deut. 22: vers 10.

+ Hoe men eenig graangewas ongerept moest laaten.

(c) Levit. 25.

+ Waar in de eerstelingen bestonden.

(d) Exodus 13. vers 13.

(e) Deut. 22. vers 6.