Naaukeurige beschryving der uitwendige godtsdienst-plichten, kerk-zeden en gewoontens van alle volkeren der waereldt. Deel 1

X. Hoofdtstuk.
Van 't Feest der Nieuwe Maan, en der Jooden Boetoeffening van de Maandt Elul.

⁺ DIt Feest ontheft de vrouwen van den arbeidt: maar wat de mannen aangaat, 't is hun geoorloft hun beroep naar gewoonte waar te neemen.^(c) De Jooden meenen dat de Nieuwe Maan voornamentlyk het Feest der vrouwen is, en zulks ter gedachtenisse vermits zy haar mildelyk kleinodiën geeven om tot de pracht van den dienst Godts te dienen. Deeze uitvoering, zoo roemwaardig voor eene Sexe die niets waerdiger dan den opschik acht, word op de Nieuwe Maan in de Maandt Maart verricht.

Eenige Jooden moeten op den daag voor dit feest vasten, en Godt afsmeeken dat hun de Nieuwe Maan voordeelig zy.

Na verloop van eenige dagen dat de Maan vernieuwt is, vergaderen de Jooden 's nachts op een plat of openplaats van hun huis, gelykzaam deeze Planeet toegewyt, dankende Godt, dat hem behaagt heeft de Maan te vernieuwen, en dat hy de Jooden zyne uitverkoorenen weder vernieuwen zal, enz. Het gebedt eindigt door een Zegening die zy Godt voordraagen en toepasselyk op de Maan zyn schepsel is. Drie sprongen die men ten blyk van een innerlyke vreugde doet, verzellen deeze zegening, en men zegt tot de Maan, nadat deeze sprongen zyn gedaan: Dat het alzoo onmogelyk zy voor zyne vyanden, hun te beschadigen, als het is dus springende aan de Maan te reiken; en worden deeze woorden met eenige vervloekingen tegen hunne vyanden gevolgt. Het zoude wel vereisschen, de geheimenissen deezer sprongen naar de Maan, in overweging te brengen: maar alzoo deeze plechtigheit by alle Jooden niet eveneens in gebruik is, staaken wy 't. Wat de Eklip-

+ Plechtigheden op 't Feest, der Nieuwe Maan en hoedanig die waargenomen.

(c) Buxtorf. Syn. Jud. C: 32.

[p. 119]

sen of Maanzwymingen aangaat, eenige bygeloovigen beelden zich noch in, dat ze van een quaad voorteeken zyn: maar de Jooden zyn nu van deeze zotterny meest geneezen; voornamentlyk die onder de Christenen leeven.

⁺ De Maandt Elul komt met Augustus overeen. De aller Godtsdientigste brengen die met boetoeffeningen door. Zy overdenken al hun voorgaande gedrag, en neemen voortaan een vast besluit in het toekomende beter te leeven. Deeze boetoeffening verstrekt tot een voorbereiding tot het aanstaande Nieuw Jaar.^(a) de Italiaansche Jooden staan in de gansche maandt Elul voor den dag op, om hunne gebeden op te zeggen en voor Godt hunne belydenis en boetoeffening te volbrengen: maar de Hoogduitsche genoegen zich dit vier dagen voor 't Nieuwe Jaar te doen. Zoo dra men in de Maandt Elul getreeden is, blaast men 's avonds en 's morgens in de Synagoge op⁺ den Hoorn. Twee redenen zyn voor dit gebruik. Moses^(b) anderwerf 's morgens op den eersten dag van Elul op den Berg Sinaï geklommen, om van Godts handt de nieuwe Tafelen der Wet t' ontfangen, quam eerst den 10^den van Tisri weer te rug, de dag waarop men het Verzoenfeest viert. Hy beval toen, zeggenze, dat men in 't Leger der Israëliten, terwyl hy op den Berg klom, op den Hoorn blazen zoude, op dat men niet meer zeide: wy weeten niet 't geen aan Moses gebeurt zy enz. Het geluid van den Hoorn verwekt in 't hart van den zondaar de vrees der Oordeelen Godts, en beweegt het tot boetoeffening. Men gelooft mede^(c) dat het geluid van den Hoorn de Duivel doof maakt en hem vergeeten doet, dat het nieuwe Jaar aanstaande is, 't geen hem buiten staat stelt zich in 't Oordeel tegen de Jooden aan te kanten. Men laat dan ondertusschen het hoornblaazen 's daags voor 't nieuwe Jaar na, en men viert het Feest van de Maan in Tisri niet meer, zynde de eerste Maandt van 't Jaar: of men verschuift het ten minsten tot na den Verzoendag.

De Boetoeffeningen van de Maandt Elul⁺ bestaan, zich in koud water te dompelen, zyne misdaaden te belyden, zich in 't water met krachtige vuistslagen op de borst te slaan, en zich de tucht^(d) te ondergaan. Deeze die waare zorg voor de besnydenisse hunner harten draagen, en zich t'eenemaal, gepaart met Aalmoezen, aan de gestrengheit hunner boetoeffening overgeeven, zeggen 's daags voor Nieuw Jaar alle de gebeden nuchteren op.^(e) De boetoeffenaars laaten zich voorstaan dat Godt met hun overeenkomt, ten minsten een groot gedeelte hunner misdaaden te vergeeven. Men gelooft niet onder de Jooden, als onder de Protestante Christenen, dat men met alle berouw en leetwezen echter noch een onnutte knecht is: maar in tegendeel beelden zy zich in, dat hunne berouwwerkingen zeer verdienstiglyk zyn.

+ Hoe de Maandt Elul den Jooden een voorbereiding van boetoeffening zy.

(a) Buxtorf. Syn. Jud C. 23.

+ Wat hun Hoorngeblaas beteekent.

(b) Zie Exodus 19. en 34.

(c) Buxtorf. Syn. Jud. C. 23.

+ Waarin de boetoeffening van de Maand Elul bestaat.

(d) De Malkut.

(e) Deeze Godtsdienstigheit belet echter niet den Hoogduitschen Jooden te eeten. Buxtorf is 't die het ons zegt. Syn. Jud. C. 23.