Naaukeurige beschryving der uitwendige godtsdienst-plichten, kerk-zeden en gewoontens van alle volkeren der waereldt. Deel 2

XIV. Hoofdtstuk.
Van de Congregatie der Bisshcoppelyke Zeden; en die voor de Verblyfplaats der Bisschoppen.

⁺ Alzoo de Geleerdheit niet alleen voldoet, zonder zich nevens goede Zeden by de Kerkelyken waardig tot het Bisschops Ampt te maaken; zoo was 't dat Johannes de XI. ziende dat de gunst en 't belang te veel deel in de Verkiezing der Bisschoppen hadden, deeze Congregatie der goede Zeden instelde, om te weeren dat geene Kerklyken, van wien men bevinden zou dat zyn Levens-gedrag niet altoos wel geregelt was geweest, in eenig Ampt van Prelaatschap ingestelt wierd, noch tot den Bisschops-staat verheeven.

⁺ Deeze Congregatie bestaat uit drie Kardinalen, twee Bisschoppen, vier Prelaten, en een Geheimschryver die Auditeur van den Paus is. Beurtsgewyze word deeze Vergadering by een deezer drie Kardinalen gehouden, en somtyds in 't Apostolisch Paleis: maar 't zy waar deeze Vergadering deezer Gevolmachtigden gehouden word, men onderzoekt op het naaukeurigste de Getuigschriften van 't Leven en de Zeden der voorgestelde Bisschoppen, en men besluit niets, tot dat men op een klaare en onbetwistbaare wyze heeft onderzocht, of hun gedrag altoos onopspraakelyk is geweest; want by gebrek van dien worden ze in 't Bisschops Ampt niet toegelaaten. Nochtans zyn 'er eenige die deeze verplichting te bovenkomen, schoon zy op een genoeg ongeregelde wyze geleeft hebben, naardien zy het middel vinden het onderzoek van deeze Congregatie t'ontgaan, waarvoor men niet verplicht is te verschynen, als deeze tegen wiens Bevordering oprechte en onpartydige persoonen hunne klagten inbrengen, of Schriftelyke tegenkantigen inleeveren, ingevolge van drie Afkondigingen of Geboden, die ter plaatse geschieden, alwaar de Kerkelyken tot het Bisschops Ampt benoemt, hun laatste verblyf geduurende eenig jaaren hebben gehad, opdat den geenen die hun gedrag kundig waren, een oprechte verklaring deeden, en aan de Gevolmachtigden deezer Congregatie zonden; over welk ontwerp, de Bisschoppen de Klerken onderzoeken, die naar de Ordens van 't Diakenschap, en 't Priesterschap, als ook om Missionarissen te zyn, haaken.

De Kardinaal Algemeene Stedehouder van⁺ den Paus, is gemeenlyk Prefect van de Congregatie over der Bisschoppelyke Verblyf-plaatsen, die verplicht of ontslaat volgens 't geen nuttelyk en noodig is, alle de Bisschoppen van Italië en de Abten in hunne Kerken hun verblyf te neemen.

Drie Kardinalen en drie Prelaten nevens een Geheimschryver zyn tot deeze Congregatie bevoegt. Zy word by den Prefect gehouden: maar alzoo 'er weinig bezigheden voorvallen, vergaderen deeze Gevolmachtigden zelden, dan op aanzoek der Bisschoppen en Abten die om redenen verlangen van hunne Kerken afweezig te zyn, of om eenige andere bezigheden die zy in hunne smeekschriften uitdrukken. Hier op antwoordt deeze Congregatie, bewilligende

+ Door wie de Congregatie der goede Zeden ingestelt is, aangeweezen.

+ Uit welke Leden die bestaat, en wat die te onderzoeken hebben.

+ Waar uit de Congregatie over de Verblyfplaatsen der Bisschoppen bestaat, en wat hunne Verhandeling is.

[p. 177]

hun verzoek den geenen die zy oordeelt hun afweezen voor een bepaalden tydt noodig te hebben, en na dien verscheenen tydt bewilligt ze een verlenging wanneer het noodig is: maar indien deeze Congregatie aan iemandt dit verlof van Afwezigheit wygert, mag zulks niet geschieden, zonder de beroving van alle zyne Kerkelyke Ampten af te wachten, voor zoo lang een tydt als hy afwezig is geweest; en als 'er Bisschoppen of Abten zyn die wygeren weder naar hunne Bisdommen te keeren, en insgelyks de Kapittelheeren, als het deeze Congregatie hun belast, kan zy hun alle hunne Bedieningen ontzeggen, en die opschorten, tot ze wederom door den Paus of door zynen Algemeenen Stedehouder herstelt worden, die echter nooit iets over deeze stoffe toestaat, zonder bewilliging der Gevolmachtigden van deeze Congregatie.