List en bedrog der medicynen

[p. 158]

Scherpe bittere Middelen.

De Virginische Slangewortel; Contrajerve; Gentiaan; Alantz; Stinkende Gou; Cardebenediktus; Duizentguldekruit; Paardeblom; Dragon; Thijm; Marentakken; Alzem; Kamillen; Agrimonie; Byëvoet; Betonie; Kalament; Gemanderlijn; Duizentblat; Pyretrum; Melote; Zalomons Zeegel; Sleutelkruit; wilde Zaali; Zeepkruit; Reinevaar; Hoefblaaden; Verbena; Eerenprijs; Krieken van over Zee; Laurier-beezïen; gekronkelt Venkelzaat; Leelietjes van den daale; Graveelhout; China Chine; Myrrhe.

Deeze zijn vol van vlugtige deelen, welke een frisscher beweeging aan de zeenuzappen geeven. Se verdunnen 't bloet, en zetten de beweeging voort, waar door d'overtollige vogten uitgedreven worden, die door d'uitwaazeming uit te dampen zijn, of door de klieren van de huit afgeklijnst kunnen worden.

Door haar scherpheit zijn se bequaam de maag van den slijm of dikke taaje snottige vogt te zuiveren, en, maakende een grooter ontlasting der slijmige vogt door de klieren, herstellen se den trek tot eeten, en verteeringe der spijze.

[p. 159]

De bittere geneesmiddelen behouden en herstellen de getempertheit en menging van het bloet door hun warmte en scherpe deelen. Sy versterken de veezelen der ingewanden; verbeeteren en beneemen de vuile wormagtige slijm, en koomen de stof der onderlaatende en quaataardige koortzen te booven.

De prijs der kruiden is, als van d'anderen, die 't velt en de hooven voortbrengen.

De Virginische Slangewortel is maar zes stuivers 't Once, en, hoewel een uitneement hartsterkent middel geagt, is slegts twee oortjes in een gewoone Dosis. De Contrajerve maar twee stuivers het Once, en daarom minder als een Oortje. Krieken van Overzee vier stuivers het Once. Leelietjes van den daale een of twee schellingen het Once. Graveelhout maar twee of drie stuivers het Once. Myrrhe tot een schelling is een oortje de Doosis. De Chinachine tot een schelling het Once wort tot een groote Doosis gegeeven voor twee stuyvers.