Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Groots in eenvoud (2015)

Informatie terzijde

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.25 MB)

ebook (3.65 MB)

XML (0.18 MB)

tekstbestand






Editeur

Tim Neutelings



Genre

poëzie

Subgenre

bloemlezing


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Groots in eenvoud

(2015)–Jack Poels–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Een beredeneerde bloemlezing na dertig jaar Rowwen Hèze


Vorige Volgende

Blaad an de palm

 
't blaad an de palm
 
weit rustig en kalm
 
ik stap in 't water
 
dan zwem ik 'n baan
 
dan drei ik meej um
 
en begin wir vuraan
 
in dit bad
 
‘t water is glad
 
 
 
ik staar in de verte
 
de horizon rolt
 
ik kiek nar 't zeil dat hiel langzaam bolt
 
't strand dat is wit
 
't strand dat is bried
 
Iik wear 't langzaam kwiet
 
 
 
tied,
 
allien tied,
 
wet da 't verder giet
 
tied,
 
allien tied,
 
wint 't van schuldgeveul en spiet
 
 
 
‘t blaad an de palm
 
weit rustig en kalm
 
ik wear 't langzaam kwiet
 
al ow verhale, wat geej het gedoan
 
en of ik ook wet dat d'r spoeke bestoan
 
'n getal, de schoel, 't heelal
 
 
 
Een hoe geej kiekt als ik nar ow zwaai
 
televisie is leuk en de rest dat is saai
 
pyjama mot aan, de wedstrijd begint
 
kieke wie d'r wint
 
 
 
tied, allien tied
 
wet dat 't verder giet
 
tied, allien tied
 
wint 't van schuldgeveul en spiet
 
 
 
‘t blaad an de palm wejt rustig en kalm
 
ik wear 't langzaam kwiet
 
 
 
denke an ow hult meej op de bien
 
ik wil vur ow de belangriekste zien

(Poels, CD: Rodus en Lucius, RHUM 2006)



illustratie

De tergend langzame, bijna golvende opbouw van het eerste deel van de tekst doet de luisteraar op een zeker moment hunkeren naar de kerngedachte. Liggend in een zwembad, omgeven met palmbomen duidt de 'ik' op het voorbijkruipen van de tijd zonder ogenschijnlijk doel. De onbenulligheid en daarmee de vertraagde blik van het moment worden aangeduid door zinnen als 'Dan drei ik meej um en begin weer vuraan' en bijvoorbeeld 'Ik staar in de verte, de horizon rolt, Ik kiek nar 't zeil dat hiel langzaam bolt' en 'rustig en kalm'. Deze vertraagde tijdsbezetting zet hiermee een eerste speelse verwijzing naar tijd neer.

 

De ‘tijd’ wordt verder niet als thema in dit gedicht gebruikt maar als middel om het thema uit te werken. Allereerst dus het trage in veertien regels neergezet begin en dan een vooruitwijzing naar iets dreigends: 'ik wear 't langzaam kwiet', dat kort daarop herhaald wordt. Daartussen floreert een zedenspreuk, een wel vaker door Poels gebruikt element, over tijd die de luisteraar alleen maar nieuwsgierig maakt naar de betekenis ervan in dit gedicht: ‘Tied, allien tied, wet dat 't verder giet’, ‘wint ’t van schuldgeveul en spiet’.

In veel teksten van Rowwen Hèze speelt ‘tijd’ een rol; in het reflecteren op het leven vooral. Tijd wordt daarbij veelal gezien als een helend middel en besproken vanuit het gezichtspunt van dit ogenblik. In Vergeate wordt tijd bijvoorbeeld aangehaald als middel om te kunnen vergeten en bijgevolg, net als in Blaad an de palm, het harteleed te verzachten. In Zondag in 't Zuiden is het verheugen in het nu mooier dan het moment dat nog moet komen, terwijl Lied vur Limburg in de kracht van de afsluitende zin deze waarheid nog eens onderstreept: ‘en van al dat denke an straks geniet ik nog 't miest’. Maar ook in Ien minuut, Merge wuurd 't beater en nog meer nummers speelt tijd op soortgelijke wijze een prominente rol.

 

Vanuit het beluisteren van kleine, pure woordjes (‘en of ik ook wet dat d'r spoeke bestoan, 'n getal, de schoel, 't heelal') komt de bewonderaar van dit lied erachter dat de hierboven beschreven tijdspeling een vooruitwijzing lijkt te zijn naar de overpeinzingen van de ‘ik’ rondom het gemis van een zoontje. De flarden herinneringen worden zo klein en puur neergezet als we van Poels gewend zijn. De tijd lijkt het middel te zijn om de wonden te helen. De verwarring, de pijn van het gemis, de tijd die dat moet helen en vooral de weg die daarin belopen moet worden geeft Poels weer in de de eerder genoemde golvende structuur.  De afwisselende beschrijvingen, die in eerste instantie misschien gewoon rommelig lijken, van het kalm waaiende palmblad, het rustig dobberen van de 'ik' en de dreigende psychische verwarring (‘ik wear 't langzaam kwiet’), onderbroken door herinneringen aan het moment met zijn zoon, en dat in verschillend terugkerende volgordes, wekken bij de luisteraars het gevoel dat de ik moet hebben: de tijd heelt de wonden, maar dat kost tijd.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken