De noodzaak van het overbodige

92

Kunst, religie, mystiek, liefde: het zelf oproepen van iets wat jou maakt. (Vergelijk de kip en het ei.)

*

[p. 165]

Literatuur: kijken door een gaatje in de spiegel.

*

Fictie is in alles fictief: fictieve realiteit, fictieve relaties, fictieve tijd (tegenwoordige en alomtegenwoordige), fictieve relativiteit, fictieve lezer, fictief ik.

*

Inspiratieve literatuur: het tweede woord is al geschreven voor het eerste opduikt.

*

Literaire situaties: zelfgeschapen ‘omgevingen’, kunstmatige natuurlijkheden, min of meer autonoom, met de ‘werkelijkheid’ óp lopende bewustzijnssituaties, die als testsituaties fungeren. De taalfiguren evenzo: uit testfiguren. Ook begrippen en (sleutel)woorden kunnen het zijn, het woord God bijvoorbeeld, een proeffiguur.

*

Iemand, een vreemde, die mij aanspreekt met ik.

Een ander benoemen met ik. Ik kijk mijn ogen uit, en bedoelen: jij kijkt mijn ogen uit.