Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De ring fan it ljocht (1976)

Informatie terzijde

Titelpagina van De ring fan it ljocht
Afbeelding van De ring fan it ljochtToon afbeelding van titelpagina van De ring fan it ljocht

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

XML (1.18 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

verhalen


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De ring fan it ljocht

(1976)–Ype Poortinga–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Fryske folksforhalen


Vorige Volgende
[pagina 153]
[p. 153]

De duvel en de smidsfeint

Der wie ris in jongfeint, dy woe smid wurde. Mar beide hannen stiene him dwersforkeard, hy seach sels kâns om mei de hammer by it ambyld troch to houwen. Der wie gjin smid dy't him yn 't wurk hâlde woe en dêrom koft syn heit in âld ambyld foar him, dan koe er dêr hwat op oefenje.

Op in sneintomoarn, wylst syn heit en mem nei tsjerke wiene, stie de jongfeint yn 't hok foar 't ambyld en hy sloech der wakker op om. Se wennen pûr op 'e romte, dat der wie gjin minske dy't der lêst fan hie. Ynienen draeide de hoksdoar súntsjes iepen en der stie in man op 'e drompel. Der hong him in swartsiden mantel om 'e skouders en hy hie in stôk yn 'e hân. ‘Jo hawwe it mar drok op sneintomoarn’, sei de frjemdling, ‘wol it hwat slagje mei it wurk?’ De jongfeint smiet de hammer oer de groun en sei mei in grou flokwurd: ‘Nei de hel mei dy hammer! It liket wol oft de duvel der mei spilet. Ik lear it noait!’ ‘Jo moatte net sa mâl!’ sei de man, ‘as jo wolle, dan lear ik jo it fak sa goed, dat der gjin better smid op 'e hiele wrâld is. Jo tochten dat de duvel der mei spile en dat jo it dêrom net ûnder de slach krije koene, mar ik bin de duvel sels en ik bin hjir kommen om jo to helpen’. De feint seach him forheard oan en frege hwat de duvel dêr dan wol foar ha moast. De duvel hie mar ien bitingst - as de jongfeint oait noch ris troude, dan wie de earste jonge dy't berne waerd foar him. De duvel soe him helje, sadré't er fjirtjin jier waerd. De jongfeint tocht efkes nei. Dat mocht hinnebruije. Dan troude er ommers net. Hwat koene him de froulju skille! Hy wie it ba om altyd troch syn maten útgniisd to wurden. Sa'n kâns krige er miskien noait wer.

De duvel naem hwat bloed út in ier fan 'e jongfeint en liet him der in kontrakt mei ûndertekenje. Hy sei him ta, dat er fan nou ôf oan alles meitsje koe hwat syn eagen mar sjen soene of hwat him yn 'e holle opkaem. Earst woene de minsken net leauwe dat dy knoffelige jonge nou in smid wie dy't alles koe, mar doe't der in nij hôf by it tsjerkhôf oan kaem, makke hy dêr in hek foar fan sok moai smeiwurk dat elkenien kaem to sjen. It duorre net lang, doe wie er ien fan 'e forneamdste smidden fan 'e hiele wrâld.

Dat gong jierren sa troch en hy fortsjinne jild as wetter. Doe mette er in fanke, dêr't er bistek op krige en ear't hy der erch yn hie, wie er troud. Hy hie net sa faek mear oan syn oerienkomst mei de duvel tocht, mar doe't it earste bern kaem en dat in jonkje wie, doe waerd er raer to moed. Hy doarst syn frou neat fortelle en de jierren gongen foarby. Mar doe't de jonge hast fjirtjin jier wie, moast er wol. Hy gong nei de pastoar en fortelde him alles hwat der bard wie. De pastoar lei him út hwat de jonge to dwaen hie om rêdden to wurden. Hy moast de deis foardat er fjirtjin jier waerd yn 'e tsjerke komme, dêr moast er op it alter sitten gean en der net ôf komme. Trije dagen en trije nachten moast er sûnder iten en drinken sitten bliuwe en lûdop út 'e bibel foarlêze. De duvel soe wol fan alles bisykje om to meitsjen dat er ophâldde mei lêzen of om him fan it alter ôf to lokjen, mar hy mocht him nearne oan steure.

Dat gong oan en de earste nachts krekt om tolve ûre hearden se yn 'e tsjerke, dat de doarren iepengongen. De jonge siet op it alter en lies lûdop út 'e bibel. Troch de tsjerkedoar kaem in alderleafst fanke. Se roun nei it alter en frege him hwerom oft er dêr siet. Mar de jonge sei neat en lies troch. It fanke bigoun him hwat to narjen

[pagina 154]
[p. 154]

en de gek oan to stekken. Doe't se it trepke by it alter op rinne soe, stroffele se en foel mei de holle op 'e stiennen. It bloed roun har by de wangen del. Se bleau lizzen en rôp oan 'e jonge om har to helpen, mar hy bleau sitten en lies troch. Doe't it fanke fornaem dat it neat joech, foroare se ynienen yn in alderôfgryslikste flearmûs en fleach ta de tsjerke út.

De oare nachts om tolve ûre gongen de tsjerkedoarren iepen en der kaem in soldaet yn stappen. Hy sei tsjin de jonge, dat it oarloch wie en dat se syn heit en mem deasjitte soene as hy dêr net wei kaem, mar de jonge bleau op it alter sitten en lies troch yn 'e bibel. Doe't de soldaet seach dat it neat joech, foroare er yn in greate slange, dy't ta de tsjerke út kroep.

De lêste nachts waerd der om tolve ûre bûten de tsjerke alderforskuorrendst gûld en roppen dat it hûs fan syn âlden yn 'e brân stie en dat se der noch yn wiene. Stimmen rôpen him by de namme dat er gau komme moast, mar de jonge bleau sitten en lies troch. Doe foroaren de stimmen yn in grousum geflok en getjirch, dat er bûtendoar komme moast, mar hy bleau sitten.

De duvel kaem sels de tsjerke yn mei syn prachtige sidene mantel om en de stôk yn 'e hân, mar de jonge antwurde him net op al syn moaije praetsjes. De duvel roun ta de tsjerke út en efkes letter kaem der in âld preker yn, dy't tsjin 'e jonge sei dat alles nou foarby wie en dat de duvel him gjin kwea mear dwaen koe. Hy koe nou wol fan it alter ôf komme. Mar de jonge bleau sitten.

De preker roun nei bûten en in amerij letter wie it oft de hiele tsjerke yn 'e brân stie. It wie ien stik fjûr. De lôgen fleagen as twirren yn 'e rounte en der stie in muorre fan fjûr om it alter, dêr't de jonge rêstich op yn syn bibel siet to lêzen.

Tsjin 'e moarn joech alles him del en sadré't de sinne opkaem, wie der neat mear. De jonge liet him fan it alter glide en roun nei hûs. Doe't er thúskaem stie syn heit yn 'e smidte, mar hy koe mei de hammer it ambyld net iens mear reitsje en de hannen stiene him wer dwersforkeard foar alle wurk. De jonge lykwols waerd letter sûnder help fan 'e duvel in fakman dêr't elkenien forsteld fan stie.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken