Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Prinsen en poorters (1998)

Informatie terzijde

Titelpagina van Prinsen en poorters
Afbeelding van Prinsen en poortersToon afbeelding van titelpagina van Prinsen en poorters

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (48.12 MB)

ebook (53.38 MB)

XML (1.15 MB)

tekstbestand






Genre

non-fictie

Subgenre

non-fictie/geschiedenis-archeologie


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Prinsen en poorters

(1998)–Wim Blockmans, Walter Prevenier–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende
bron

Walter Prevenier (red.), Prinsen en poorters. Mercatorfonds, Antwerpen 1998 

codering

DBNL-TEI 1
dbnl-nr prev002prin01_01
logboek

- 2008-06-23 AS colofon toegevoegd

verantwoording

gebruikt exemplaar

exemplaar universiteitsbibliotheek Leiden, signatuur: 8575 A 2

 

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Prinsen en poorters onder redactie van Walter Prevenier uit 1998.

 

redactionele ingrepen

Door het hele boek zijn bijschriften direct onder de bijbehorende illustraties geplaatst.

p. 4: de ‘Noot van de redactie’ is als voetnoot bij de kop op pagina 9 geplaatst.

 

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (p. 12, 112, 182, 342 en 416) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.

 

[pagina 1]

PRINSEN EN POORTERS

 

[pagina 3]

Prinsen en poorters Beelden van de laat-middeleeuwse samenleving in de Bourgondische Nederlanden 1384-1530

onder leiding van

WALTER PREVENIER

met bijdragen van WIM BLOCKMANS · MARC BOONE · MARIE-THÉRÈSE CARON · MARIANNE DANNEEL · FRANÇOISE DE GRUBEN · THÉRÈSE DE HEMPTINNE · WALTER PREVENIER · ROBERT STEIN

MERCATORFONDS

 

[pagina 4]

Vormgeving: Louis Van den Eede

Illustratieredactie en bijschriften: An Delva

Eindredactie: Paul van Calster

Vertaling van de Franse bijdragen: Flory Corbex-Buvens

 

Stofomslag: Vrouwe Rhetorica. Allegorische voorstelling van de welsprekendheid. Miniatuur in Les Douze Dames de Rhétorique, Brugge, ca. 1470.

Cambridge, University Library, Acc. Ms. Nn. 3.2, fol. 27v By permission of the Syndics of Cambridge University Library

 

© Copyright 1998 Mercatorfonds, Antwerpen; de auteurs

ISBN 90-6153-411-9

D/1998/703/4

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt, op welke wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

No part of this book may be reproduced or published, in any form or in any way, by print, photoprint, microfilm or any other means, without prior written permission from the publisher.

 

[pagina 5]

Inhoud


9 Woord vooraf     Walter Prevenier
12     DEEL I  
      SOCIALE GELEDINGEN IN DE BREDE SAMENLEVING  
14 Hoofdstuk 1   Vorsten en hovelingen Thérèse de Hemptinne
16 Het hof van de hertogen van Bourgondië in de vijftiende eeuw      
17 Het hof als residentie      
24 Het hof als huishouding      
27 Het hof als centrum van politieke besluitvorming      
30 De sociale betekenis van de dienst aan het hof      
33 Conclusie      
34 Hoofdstuk 2   Edelen[(*)vertaald uit het Frans] Marie-Thérèse Caron
35 Noties en categorieën      
38 De worteling      
45 Het openbare leven      
49 Een gehiërarchiseerde samenleving      
54 Hoofdstuk 3   De geestelijken Thérèse de Hemptinne
55   De fiscale immuniteit    
57   De rechtelijke immuniteit    
57   Het celibaat    
58 De geestelijken aan het hof      
60 De hogere geestelijken: bisschoppen, proosten en abten      
64 De reguliere geestelijken      
67 De seculiere geestelijken: landdekens, pastoors, onderpastoors en kapelaans      
70 De vrouwelijke religieuzen      
72 Hoofdstuk 4   Elites, middengroepen en arbeiders in de stad en op het platteland Walter Prevenier
73 Sociale gelijkheid en ongelijkheid      
76 Elites: patriciërs, kooplieden en ondernemers      
79 Gespecialiseerde ambachtslui en middenstanders      
82 Georganiseerde en geschoolde arbeiders      
84 Niet-georganiseerde en ongeschoolde arbeiders      
85 De plattelandsbevolking      
89 Migratie en sociale mobiliteit      

 

 

[pagina 6]


92 Hoofdstuk 5   Ambtenaren Marc Boone
93 Lokale vertegenwoordigers van het vorstelijke gezag      
103 Stedelijke ambtenaren      
110 Kleptocratie of belangenbehartiging?      
112     DEEL II  
      SOCIAAL GEDRAG EN VRIJETIJDSBESTEDING  
114 Hoofdstuk 1   Ontspanning in stad en dorp Walter Prevenier
115 De idee van vrije tijd      
121 Collectieve ontspanning      
131 Individuele ontspanning      
142 Hoofdstuk 2   Adellijke gedragspatronen[(*)vertaald uit het Frans] Marie-Thérèse Caron
143 Privéleven en hofleven      
145 Godsdienst en moraal      
147 Reizen en bedevaarten      
148 Levenskunst: wijsheid en reflectie      
150 De genoegens van het leven      
154 Feesten aan het hof      
156 Hoofdstuk 3   Imitatie en specifiek gedrag Walter Prevenier
157 Kunst en cultuur      
162 Woon- en eetcultuur      
167 Kleding      
170 Liefde, erotiek en seksualiteit      
178 Het gedrag van buitenlanders      
180 Economisch gedrag      
182     DEEL III  
      NETWERKEN EN SOCIALE CONTROLE  
184 Hoofdstuk 1   Middeleeuwse families en gezinnen Walter Prevenier
186 Externe krachten bemoeien zich met huwelijk en gezin      
186   De Kerk    
187   Ouders en brede familie    
189   Stadsbesturen en vorsten    
192 Kwetsbaarheid van de familie en vrijheidsbeperking in het huwelijk      
194   Weduwen, weduwnaars en wezen [Walter Prevenier & Marianne Danneel]    
201   Het lastige leven van ongehuwde jongeren    
202   Kortsluitingen tussen ouders, vrienden en magen, en kinderen    
203   Verleiden en schaken    
209   Stukgelopen huwelijksrelaties    
215 Solidariteit en geborgenheid in het familieleven      
215   Psychologische en fysieke attractie als basis van partnerkeuze    
223   Nestwarmte en protectie van het gezin    
226   De zorg voor de kinderen in de familie    
231   Affectie in de brede familie    
232 Hoofdstuk 2   Netwerken in de steden Marc Boone
234 De stad als identiteit      

 

 

[pagina 7]


240 De stedelijke solidariteit aan het werk: parochies, buurten, broederschappen, schuttersgilden, rederijkerskamers en ambachten      
254 De ervaren stad: stedelijke identiteit en historisch bewustzijn      
258 Hoofdstuk 3   Adellijke netwerken[(*)vertaald uit het Frans] Marie-Thérèse Caron
260   De verwantschap      
263 De diensten      
264 Doeltreffendheid van de netwerken      
268 Hoofdstuk 4   Mechanismen van sociale controle Walter Prevenier & Marc Boone
271 De vele gedaanten van de middeleeuwse spion      
274 Verklikking en verdachtmaking      
277 De repressie slaat toe, met recht of zonder reden      
280 Tolerantie en afkeuring van fraude en corruptie      
282 Sociale controle in de ambachten [Marc Boone]      
287 Vormen van repressie: strafbedevaarten en verbanningen [Marc Boone]      
294 Hoofdstuk 5   De netwerken in actie Walter Prevenier
295 Systemen en ideologische achtergronden      
297 Clientèle als bescherming in een onveilige Umwelt      
302 De clientèles in de steden: van improvisatie tot structuur      
305 Vorstelijk cliëntelisme      
309 De Orde van het Gulden Vlies[(*)vertaald uit het Frans] [Françoise de Gruben]      
309   De Ridders van de Orde    
313   De officieren    
314   De kapittels    
317 Koppeling en confrontatie van rivaliserende netwerken [Walter Prevenier]      
320 Hoofdstuk 6   Beïnvloeding en manipulatie van elite en massa    
321 Publieke rituelen     Wim Blockmans
333 Beïnvloeding via de geschiedschrijving     Robert Stein
342     DEEL IV  
      SOCIALE KORTSLUITINGEN  
344 Hoofdstuk 1   Het falen van de netwerken Marc Boone
347 Opstanden      
351 Verarming      
355 Hoofdstuk 2   De mazen in het netwerk Marc Boone
355 Marginaliseringsprocessen en uitsluiting      
371 Vreemdelingen      
375 De Bourgondische Nederlanden: een tolerante samenleving?      
379 Slotwoord     Walter Prevenier
392 Geannoteerde bibliografie      
411 Register van verluchte handschriften en miniaturen      

 

 

[pagina 415]

Prinsen en poorters werd uitgegeven door het Mercatorfonds in mei negentienhonderd achtennegentig. Gelijktijdig verschijnt de Franse versie.

 

De vormgeving is van Louis Van den Eede.

 

De teksten werden gezet uit de Dante en de Caspari door Anagram in Gent. Photogravure De Schutter in Antwerpen zorgde voor het reproductiewerk.

Het boek werd gedrukt door Emico Offset in Wommelgem op 170 gr Satimat van Arjo-Wiggins, en gebonden door Jansenbinders in Leiden in Brillianta vervaardigd door Van Heek Textiles in Losser.

 


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken