Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Over-Ysselsche sangen en dichten (1930-1935)

Informatie terzijde

Titelpagina van Over-Ysselsche sangen en dichten
Afbeelding van Over-Ysselsche sangen en dichtenToon afbeelding van titelpagina van Over-Ysselsche sangen en dichten

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (2.47 MB)

Scans (21.47 MB)

XML (1.34 MB)

tekstbestand






Editeur

W.A.P. Smit



Genre

poëzie

Subgenre

gedichten / dichtbundel
liederen/liedjes


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Over-Ysselsche sangen en dichten

(1930-1935)–Jacobus Revius–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

Trouw-dichtGa naar voetnoot*

Op de echtelijcke versaminge des achtbaren vromen iongmans Conraet Verwer, ende der eerbare deuchtrijcke jonge dochter juffrou Hermannae Scholiers.

 
Conrade, soo ick dacht de tomelose baren
 
Om gout, of ebben-hout, of silver te bevaren,
 
Ick vraegde u wel eens na diepte, caep, en clip
 
Die ghy, niet lang' gelee'n beseyldet met u schip:Ga naar voetnoot1-4
[pagina 164]
[p. 164]
5[regelnummer]
Nu is een ander lust u haestich aengecomen,
 
Want voor u jonge lijf hebdy een wijf genomen;
 
Soo isset dan mijn beurt dat ick u onderrecht
 
Int corte, hoe ghy moet beleven uwe echt,
 
Gelijck het plomp en rou my vloeyde wt de veder.Ga naar voetnoot9
10[regelnummer]
Nu luystert na den sanck, en sett den roemer neder:Ga naar voetnoot10
 
Den bant des houwelijcx onlosbaer is en vast,Ga naar voetnoot11
 
Bewaert hem ongeschent, dat is u hooch belast.Ga naar voetnoot12
 
Houdt eerlijck t'echte bedd' datmen u twee gaet spreyden.
 
Wat God gebonden heeft en moet geen mensche scheyden.Ga naar voetnoot14
15[regelnummer]
't Is altijt niet mooy wee'r in desen lieven staet,
 
Een storm daer al te licht by vlagen onder gaet.Ga naar voetnoot16
 
Brengt over soet en suyr, ghy crijchtet doch van beyden.Ga naar voetnoot17
 
Dat God gevoeget heeft en can geen mensche scheyden.Ga naar voetnoot18
 
Draecht u geduldichlijck in sware tegenspoetGa naar voetnoot19
20[regelnummer]
Met vierige gebee'n God vallende te voet.
 
In welstant wilt sijn lof danckseggende verbreyden.
 
Wat God vereenicht heeft en mach geen mensche scheyden.
 
Haett overdaet en pracht, omhelst deemoedicheyt
 
Indien ghy smaken wilt des Heeren goedicheyt.
25[regelnummer]
De maet bewaert den staat, gelijck de ouden seyden.Ga naar voetnoot25
 
Wat God geknopet heeft en sal geen mensche scheyden.
 
Geeft u God kinderkens, die soete nieuwe vrucht,
 
Siet toe dat ghyse wen't tot heylicheyt en tucht.
 
Sy hooren Christo toe: wiltse tot Christum leyden.
30[regelnummer]
Dat God te samen voegt en moet geen mensche scheyden.
 
Speurdy aen haer de sond' (haer eerste erfenis)
 
Waerschouwtse minnelijck voor de verderfenis,Ga naar voetnoot32
 
En buychtse met de roe, ofse schoon deerlijck schreyden.Ga naar voetnoot33
[pagina 165]
[p. 165]
 
Dat God te samen voecht en moet geen mensche scheyden.
35[regelnummer]
Gelijck ghy Gods verbont beswoeret inden doop,Ga naar voetnoot35
 
Soo schickt na sijnen wil oock uwes levens loop.Ga naar voetnoot36
 
Ten is geen Christen die hem aenstelt als een heyden.Ga naar voetnoot37
 
Wat God te samen voecht en moet geen mensche scheyden.
 
Begeeft u in Gods kerck, en wijcket daer niet af
40[regelnummer]
Om vreese noch om hoop, om gonste noch om straf,
 
Of s'werelts kinderen u lasterden of vleyden.Ga naar voetnoot41
 
Wat God te samen voecht en moet geen mensche scheyden.
 
Gelovet met het hert, belydet met den mont,Ga naar voetnoot43
 
En tooget in het werck dat suyver is den gront.Ga naar voetnoot44
45[regelnummer]
Vergeetty een van drie'n ghy sult u self verleyden.Ga naar voetnoot45
 
Wat God te samen voecht en moet geen mensche scheyden.
 
Hoe stercken jongelinck, hoe frisschen bed-genootGa naar voetnoot47
 
Dit leven wort opt lest gevolget vanden doot.
 
Die 'teene heeft ontfaen het ander moet verbeyden.
50[regelnummer]
Wat God te samen voecht en can geen mensche scheyden.
 
Maer trachty (so ghy moet) na 'shemels waere vreuchtGa naar voetnoot51
 
'Tis nodich dat ghy u vercieret met de deucht.
 
Die daer verschijnen wil die moet hem hier bereyden.
 
Wat God te samen voecht en mach geen mensche scheyden.
55[regelnummer]
God maeck' u erven in sijn Coninckrijck, wanneer
 
Het lichaem met de siel, de siele met den HeerGa naar voetnoot56
 
Blymoedich paren sal in alle eeuwicheyden,Ga naar voetnoot57
 
Wat soo vereenicht is sal doot noch leven scheyden.
 
Dit speelde op sijn riet een herder, u verwantGa naar voetnoot59
60[regelnummer]
En trouwelijck geneycht, die aende Yssel-cantGa naar voetnoot60
 
Sijn lippen altemet aent pijpken plach te wrijvenGa naar voetnoot61
 
Wanneer hy moede was van hoeden en van drijven.
[pagina 166]
[p. 166]
 
Vant rijm en vanden toon elck gunnende sijn praet,Ga naar voetnoot63
 
Ist goet soo is het goet, ist quaet soo is het quaet.
65[regelnummer]
En, als hijt op een blat of twee heeft afgeschrevenGa naar voetnoot65
 
Soo is hem al genoech een leser ses of seven
 
(Diet doorsien, lustet hen, en leggent dan weer heen)Ga naar voetnoot67
 
Of vijf, of vier, of drie, of twee, of een, of geen.
voetnoot*
Trouw-dicht. De ondertrouw had plaats op 12 Januari 1633, het huwelijk 5 Februari d.a.v. De bruid was een dochter van burgemeester David Scholiers; de bruidegom een zoon van burgemeester Thomas Verwer uit diens tweede huwelijk met Wyntien Augustinus, een zuster van Revius' eerste vrouw Christina. Hij werd 30 Augustus 1610 gedoopt en was dus een oomzegger van Revius.
voetnoot1-4
De bruidegom blijkt dus zeeman geweest te zijn of althans kort voor zijn huwelijk een zeereis te hebben gemaakt. Een bevestiging hiervan kon ik echter niet vinden.
[tekstkritische noot]32. B eindigt met een minder goed passende punt.
voetnoot9
plomp en rou: grof en ruw weg.
voetnoot10
sett den roemer neder: de bruiloftsdichten der gasten werden nl. tijdens den feestmaaltijd voorgelezen.
voetnoot11
onlosbaar: onlosmakelijk.
voetnoot12
hooch belast: plechtig, met nadruk opgelegd.
voetnoot14
cf. Mattheus 19:6b.
voetnoot16
by vlagen: bij buien.
voetnoot17
brengt over: doorleeft, doorstaat.
voetnoot18
de tekst uit reg. 14 komt hier voor het eerst, en verder nog telkens, terug in een andere toepassing: hier op ‘soet en suyr’, straks op voorspoed en dankbaarheid, matigheid en positie-zekerheid, kinderen en Christus, enz..
voetnoot19
draecht u: gedraagt u.
voetnoot25
de maet bewaert den staat: matigheid houdt iemands positie veilig; de ouden: misschien denkt Revius hier aan de spreuk van Kleobulos: μέτρον ἄριστον, ‘het beste is de maet’ (zie ‘Spreuken der seven wijse’ op pag. 54).
voetnoot32
minnelijck: vriendelijk.
voetnoot33
ofse schoon deerlijck schreyden: ook al zouden ze deerlijk schreien.
[tekstkritische noot]40. B eindigt met een minder goed passende punt; 43. B heeft een drukfout: gelovet met hert; 51. B heeft: 'shemel.
voetnoot35
inden doop: nl. van uw kinderen (cf. de tweede doop-vraag aan de ouders in het Doopformulier).
voetnoot36
schickt: voegt.
voetnoot37
hem aenstelt: zich gedraagt.
voetnoot41
s'werelts kinderen: de ongeloovigen (cf. Lukas 16:8).
voetnoot43
cf. Romeinen 10:9-10.
voetnoot44
cf. Jacobus 2: 18b; tooget: toont.
voetnoot45
u self verleyden: uzelf misleiden, op een dwaalspoor geraken.
voetnoot47
bed-genoot: meisje, vrouw.
voetnoot51
trachty: streeft gij.
voetnoot56
het lichaem met de siel (paren sal): nl. bij de wederopstanding des vleesches.
voetnoot57
paren: zich vereenigen.
voetnoot59
riet: rietpijp, herdersfluit; een herder: Revius zelf, als ‘herder’ der kerkelijke gemeente (met een sterke bijgedachte aan de zingende en fluitspelende herders der bucolische poëzie); u verwant: zie de aanteekening over Conrad Verwer bij den titel.
voetnoot60
geneycht: genegen.
voetnoot61
altemet: zoo nu en dan; pijpken: fluit.
[tekstkritische noot]68. In B volgen nu het ‘Graf-schrift van een degelijcke Vrouwe’, ‘Van een deuchtsaem Man’ en het epigram ‘Tot den Berisper’. De beide eerste verzen komen (in handschrift) reeds voor in C en zijn volgens Revius' plaatsaanduiding bedoeld om ingevoegd te worden na enkele andere grafschriften. Ik heb mij aan deze aanwijzing gehouden (zie pag. 41 en 42 van dit deel) en laat ze hier dus wegvallen. ‘Tot den Berisper’ is in C (in handschrift) geheel achterin geplaatst, na de sinds 1634 bijgeschreven en ingeplakte verzen, en blijkbaar bedoeld als het allerlaatste vers van den bundel. Ook in dit opzicht heb ik Revius' bedoeling gevolgd. Tenslotte bevat B (evenals trouwens A oorspronkelijk - na het vers op Diderick van Waerdenborch, zie pag. 103 -) nog als toegift (‘pro bellariis’) het ‘Anagrammatopaegnion’, een letterspel met de letters van den naam Daventria. Om de redenen, vermeld in ‘De dichter Revius’, pag. 194, noot 1, meen ik dat dit in de ‘Over-ysselsche Sangen en Dichten’ in wezen niet thuis hoort en laat het dus wegvallen.
voetnoot63
‘over (de waarde van) het rijm en den toon ieder zeggen latend wat hij wil’ (sluit aan bij ‘dit speelde op sijn riet een herder’ in reg. 59).
voetnoot65
een blat of twee: het afschrift van 't gedicht, dat aan het bruidspaar werd aangeboden.
voetnoot67
heen: weg, op zij.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken