Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Volledige werken. Deel 2 (1884)

Informatie terzijde

Titelpagina van Volledige werken. Deel 2
Afbeelding van Volledige werken. Deel 2Toon afbeelding van titelpagina van Volledige werken. Deel 2

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.31 MB)

Scans (10.18 MB)

ebook (2.98 MB)

XML (0.61 MB)

tekstbestand






Editeur

Jozef Staes



Genre

poëzie

Subgenre

gedichten / dichtbundel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Volledige werken. Deel 2

(1884)–Theodoor van Rijswijck–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 19]
[p. 19]

De Krankzinnige.

 
Er toog een ridder vroom en stout
 
En blond van lok en baerd,
 
Door 't schaers bezochte zwarte woud,
 
Geharnast en te paerd.
 
 
 
En toen hy, om de middagzon
 
't Ontschuilen, onder 't loof
 
Zich neêrlei naest een klare bron
 
Die uit een rotsklomp stoof;
 
 
 
Dan hoorde hy een luid gerucht,
 
Een kreet van wee, en ach!
 
Hy keerde zich naer 't bang gezucht
 
Dat naderde, en hy zag,
 
 
 
Een jonkvrouw deerlyk aengedaen,
 
Met losgeslingerd hair;
 
De bloote borst met vuisten slaen,
 
By wild en vreemd gebaer.
 
 
 
Zy vloog hem zinloos te gemoet,
 
Terwyl heur oogwenk glom;
 
Zy viel hem smeekend voor den voet
 
En greep zyn knieën om,
 
 
[pagina 20]
[p. 20]
 
En snikte: ‘ach! stut myn bittre smart,
 
Wees gy, helaes! myn troost;
 
Er woelt een doren in myn hart,
 
En onder 't hart een kroost!
 
 
 
De valschaerd die op gindsche slot
 
Het oor stopt voor myn kreet,
 
Is oorzaek van myn droevig lot
 
En zieldoordringend leed.
 
 
 
Hy roemde my zoo braef en schoon,
 
En veinsde zich zoo trouw;
 
Hy trok my uit myn vaders woon,
 
En stiet my in den rouw.
 
 
 
Ik schonk hem wat een maegd bezit,
 
Door zyn gevlei verblind;
 
Nu slaet hy, hoe ik smeek en bid
 
Zyn eeden in den wind.
 
 
 
Kom, ridder! beuk de slotpoort op,
 
En dring door gang en boog;
 
Ga, stoot den ponjaerd door den strot
 
Die my zoo laf bedroog.
 
 
 
Doorboor het hart zoo valsch en wreed,
 
Dat zoo meineedig loeg;
 
Het myne zoo aen stukken reet
 
En dan van wellust joeg.
 
 
 
Kom op, kom aen!’ herhaelde zy,
 
En trok den ridder meê:
 
‘Ach! of gy voeldet wat ik ly,
 
Myn boezem breekt aen twee!
 
 
 
Kom aen, kom op!’ dus ging zy voort:
 
‘Wees met myn leed begaen...!’
 
Ras stond de ridder voor de poort,
 
En klopte er hevig aen.
 
 
[pagina 21]
[p. 21]
 
Hier viel de ontzinde feller uit,
 
Zoo roerend en zoo zeer:
 
‘Onmenschte! neem my voor uw bruid;
 
Of geeft my 't myne weêr.
 
 
 
Geef weêr, wat uw bedrog verkreeg,
 
Wat ik u blozend gaf;
 
Spuw 't hart van alle boosheid leêg
 
Of wacht myn weêrwraek af.
 
 
 
Of wacht myn ridders drillend stael,
 
Dat u naer 't voorhoofd mikt!’
 
De heer van 't slot door deze tael
 
Onthutst en heel verschrikt,
 
 
 
Begaf zich op het ruim balkon,
 
En zag den ridder staen:
 
‘Wat wil gy, heerschap of baron!’
 
Sprak hy den vreemdling aen.
 
 
 
‘Ik wil,’ was 't antwoord dat hy gaf:
 
‘Der onschuld wreker zyn!
 
Gryp aen 't geweer, ik wacht u af,
 
Uw leven of het myn. -
 
 
 
Ja! braef zoo’ riep de kranke maegd,
 
En sprong van vreugde rond:
 
‘Ik heb den koensten knaep behaegd,
 
Van 't gansche wereldrond.
 
 
 
Ik bragt hem met myn tranen hier,
 
Waer ik myn kroon verloor;
 
Nu volgt zyn onbesmet rapier,
 
Myn roover op het spoor.
 
 
 
Brengt bloemen op, en loover aen,
 
o Maegden uit het veld!
 
Het feestuer zal zoo even slaen,
 
Komt op, er heen gesneld.
 
 
[pagina 22]
[p. 22]
 
Snelt toe, komt by van breed en wyd.
 
Met bloemkrans en festoen;
 
De bruiloft naekt 't is vierens tyd,
 
Plukt lelie en pioen.
 
 
 
Komt by, snelt toe van wyd en breed,
 
Met myrteloof en krans;
 
De bruiloftstafel staet gereed,
 
Ons wachten jok en dans.
 
 
 
Springt op en draeit in sirkels rond.
 
Gekoppeld hand aen hand;
 
Den koensten ridder dien men vond,
 
Stak ik het hart aen brand.’
 
 
 
En lydend als 't gewonde ree,
 
En even zoo ontsteld;
 
Verbeet zy 't haer zoo grievend wee,
 
Met zigtbaer zielsgeweld.
 
 
 
Nu kwam de jonker van 't kasteel.
 
Met rossen lok en baerd;
 
Hy greep de strydaks by den steel,
 
En klom in drift te paerd.
 
 
 
Hy sprak: ‘Wie gy ook wezen mogt,
 
Die u zoo roekloos waegt;
 
Men heeft my nooit vergeefs gezocht,
 
Noch vruchtloos uitgedaegd.’
 
 
 
De vreemdling zeî geen woord, maer gaf
 
Een veelbeduidend sein;
 
En beiden reden 't burgslot af,
 
Naer't omgelegen plein.
 
 
 
De zinnelooze liep hen na,
 
Met onverzwakte schreên;
 
De vreemde sloeg haer treurig gâ,
 
Doch zeî noch ja, noch neen.
 
 
[pagina 23]
[p. 23]
 
De jonker liet den blik niet gaen,
 
Op 't voorwerp zyner schuld;
 
De schaemte had zyn wang beslaen,
 
Zyn ziel met angst vervuld.
 
 
 
Daer is de plek ten kamp besteld.
 
De kampers vatten stand,
 
De speer in drift vooruit geveld
 
Met fors geknepen hand,
 
 
 
Schiet op de stalen borstplaet af,
 
Te hecht, te vast gesmeed;
 
En zoekt in omgekeerden draf,
 
Op nieuw na voeg en reet.
 
 
 
Intusschen zweeft de droeve maegd,
 
Om beide krygers rond;
 
Zy zucht en zingt en raest en klaegt
 
En juigt in d'eigen stond.
 
 
 
Gewaegt van moederliefde en wicht,
 
Van bastaerdtelg en wraek;
 
Van bruiloftsdisch en huwlykspligt,
 
En huisselyk vermaek:
 
 
 
Van vadervloek en maegdeneer,
 
Van armoê en gebrek...
 
Zy peinst, zy staert, en 's vreemdlings speer
 
Doorboort des jonkers nek.
 
 
 
De valschaerd plofte neêr in 't zand,
 
De vreemdling reed weêr voort;
 
Hy groette 't meisje met de hand,
 
En trok naer verder oord.
 
 
 
Zy zag hem na tot hy verdween,
 
En viel dan roerend uit;
 
En kroop om 't lyf des valschaerds heên,
 
De smart des doods ten buit.
 
 
[pagina 24]
[p. 24]
 
Zy staerde hem in 't brekend oog,
 
En slingerde op hem neêr;
 
En kreet tot hem die haer bedroog:
 
‘Kom, geef my 't myne weêr!
 
 
 
Geef weêr wat gy te snood verkreegt,
 
Wat ik te ligt u gaf;
 
Kom, 't hart van alle schuld geleegd;
 
Of neem my meê naer 't graf.
 
 
 
En is het bruidsbed niet te ruim,
 
't Zal my om 't even zyn:
 
Dan tooi ik my met lint en pluim,
 
En strikken van satyn.
 
 
 
Dan is myn vaders vloek te niet,
 
Die tot myn doemnis rypt!...
 
Dan staekt myn moeders zielsverdriet,
 
Dat my het hart zoo knypt!...
 
 
 
Myn vaders vloek!... myn moeders smart!...
 
De schandteelt van myn schoot!...’
 
Hier brak 't gevoel heur lydent hart,
 
En beiden waren dood.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken