Rethoricale wercken

(1562)–Anthonis de Roovere– rechtenstatus


Lof vanden Heyligen Sacramente. O Wonderlijck werck, o goddelijcke ghifte, Daer alle verwonderen vooren buyghen, Alle scientie, handt, tonghe, ghescrifte Hoe groot een licht, dijns lof ghetuyghen Du zijts een borst vol gratien om suyghen Wt dy in ons een eewich voetsel Een versolacien, wiens heylighe duyghen Ons eenich beluycken voor tsvyandts broetsel Alle menschelijcke sinnen, een Jnghelijck groetsel, Jn dy hem alle beken ontsinckt Sonder hooren alleene, dat crijcht beuroetsel Van dy, daer hem tghelooue toe bringt Tes recht datmen dijns lof ghedinckt Segghende met herten seer diligent Lof wonderlijck ghebenedijt Sacrament
[Folio 4r]
O heylighe Hostie, o godlijcke natuere Die alle begrijpen zijt te snel Tpaeschlam was van v figuere Ende tManna der kinderen van Jsrael Abrahams ghifte, Melchisedechs bestel Ende de Aercke, daer Dauid voor speelde Helias coecxken, door dEnghels beuel Js van v figuere, reyn goddelijck beelde Maer hoe groot, dat noyt figuere verueelde Der Joodtscher wet, dats al gheleden Maer ghy Sacrament van hemelscher weelden Dijn gratie gheduert inder eewicheden Tgheloove, stelt hier den sin, te vreden Want dijne cracht, alle begrijpen verblent Lof wonderlijck ghebenedijdt Sacrament Een moghende Prinche, die in een concilie Oft in vremde landen te trecken begheert Hy versaempt gheerne by hem zijne familie Ende al dat zijnen dienst besweert O minnelijcke Christus die therte vertheert Van uwen beminden in uwer minnen Ghy waert die Prinche, en blijde weerdt Die uwen Apostelen daet bekinnen Tvertreck te dijns vaders lande binnen Ende daet bereyden een Paeschlam Ten Auentmale, dies wy versinnen Dat doen doude figuere, een eynde nam Want v die doot tsanderdaechs aen quam Soe liet ghy ons dat nemmermeer en hendt Lof wonderlijck ghebenedijdt Sacrament. Hoe souden wy v louen aerme crancke
[Folio 4v]
Wiens minne van wondere allen sinnen schuert V lichaem in spijse, v bloedt in dranck Ongrondelijcker wondre, was noyt ghebuert Dat laten dApostelen, met rouwen bemuert Nochtans sy v saghen in leuende persoone Ghy spraeckt eedt mijn lichaem, drinct ongetruert Mijn bloedt, du hebs mijn rijcke te loone Doen verwandelde die substancie des broodts schoone Jn substancie dijns lichaems, die daer sadt Niet vermindert tlichaem, inder glorien throone Coninck die daer dranck, sprack ende adt Dijn bloedt in wijne, midtsgaders al dat Die wijn verghinck, maer dijn bloet in hem gheprent Lof wonderlijck ghebenedijde Sacrament. Figuere / scriftuere / natuere wijckt Comparatie / scientie / ghewoonte verschiet Memorie, verstandenisse, redene beswijckt Enghelen noch menschen, ghegrondens niet Hoe Godt ons zijn heylich lichaem liet Teender spijse, zijn weerdich bloedt voor dranck, Jn een eewich testaments bediet Broodt, wijn, vleesch, bloedt, noyt sulck ontfanck, Gheweldich zijnde inder Enghelen sanck. Ende gheweldich soomen hier leuende eerde Jn alle Hostien, door tswoords bedwanck Dat hy den Apostelen, eerst seluer leerde Niet, dat broodt te nieten keerde Maer zijn veranderen, wert in gods lichaem gewent Lof wonderlijck ghebenedijdt Sacrament. O wonderlijck Godt, die hemel ende eerde
[Folio 5r]
Maecte van nieten, ende sonder pijne Ende die al dwater van Egypten begheerde Jn een ooghenblick, niet dan bloedt in schijne En die Loths wijf brochte, als een steen te zijne Ende wter drooger steenroodtse dedet water vloeyen Mocht ghy dan niet, wt uwer godtheyt diuine Dit werck doen, bouen natueren bloeyen Lof dy wien wy bouen natuerlijck groeyen Jn Tsacrament: ontfanghen, mensche ende Godt Onuermindert, onghedeelt, dijn godlijck moeyen Daer bouen inder Enghelen vlot Wy nutten al, dat door dijn wonderlijck ghebodt Jn Maria ontfaen was, excellent Lof wonderlijck ghebenedijdt Sacrament O verborghen ghelooue al is ghedeelt Tbroodt ende den wijn, eerstwerf in tween Jnt sacreren worden sy verheelt Materie ende vorme, te samen een Want Christus leuende lichaeme reen. En is int broodt, sonder sijn eyghen bloedt Noch zijn bloedt en is inden kelck ghemeen Sonder dlichaem, daer tleuen in is behoet Maer onuerdeelt in elc deel, volmaect een god goet Des Sacraments, goddelijck acoordt Die materie is dbroodt, ende die vloeyende vloedt Des wijns, die vorme is tgoddelijck woordt Dat de Priester spreeckt, ende dat Christus hoort, Dit is mijn vleesch ende bloedt bekent Lof wonderlijck ghebenedijdt Sacrament. Lof glorieuse Hostie, goddelijck beseffele
[Folio 5v]
Ghewrocht met pueren terwen greyne Ghebacken, sonder ghist oft heffele Voort wijn ten kelcke, ende lettel fonteyne Beteeckent dat Christus leuen reyne Onnoosel saechtmoedich was ende onverheuen Van allen menschen, oock is hy alleene Dat edel terwen graen bescreuen Dwelck hem heeft bloeyende aent cruyce ghegeuen Wiens vrucht in onsen ghelooue bloeyt Lustich is hy wijnstock beseuen Die in onsen wijngaert der kercken groeyt Want wt zijne vijf wonden vloeyt Balseme ende wijn, die den siecken door rent Lof wonderlijck ghebenedijdt Sacrament. O leuende broodt, o hemelsche discretie Door seuen wonderen, alle knyen v booghen Eerst vleesch ende bloedt zijnde, onder de specie Van broode ende wijne, door tswoordts betooghen Volmaect God ende mensche, onse sterffelijcke ooghen Doch niet el, dan broodt ende wijn en sien Beyde ons sterffelijcke ooghe, mach niet gedoogen Die sonne te siene, een sterffelijck Engien Hoe soude ons die onsterffelijcke claerheyt geschien Te siene dan, in onse sterffelijcke lucht Wy souden versmachten, verblenden in dien Soe hooghe, soe claer, is die goddelijcke vrucht Dus mach ons ghelooue, wel sonder ducht Dy minlijck groeten, die den duuel schent Lof wonderlijck ghebenedijdt Sacrament. Dat alle de Priesters sacrificie deden
[Folio 6r]
Op een vre, dits wonderlijck om weten Alle de Sacramenten van allen steden Souden een Godt zijn, elck onghespleten Exemple daer veel volcx is gheseten Mijn woordt coempt wt mijnder herten geuloten Tot in mijnen mont, ende sonder vergheten Door v ooren, in v herte gheschoten Nochtans blijuet ghedencken in my besloten Ende ghy alle moghet dwoordt zijn breedende Aldus coempt Christus wt tsvaders herte gesproten Onder Tspriesters handen, nochtans niet scheedende Van hem, maer als woordt, ons allen spreedende Sijn gratie, altoos zijnen vader ontrent Lof wonderlijck ghebenedijdt Sacrament O weerdich soet Sacrament waerachtich Al deyltmen dijn Hostie hier ende daer Tminste deelken is Godt almachtich Alsoe volmaeckt alst gheheele voorwaer Exempel toocht ons de spieghel claer Hoe cleyne een stuck is, wy siender ons in Oock ontfanghen wy dijn lichaem eerbaer Alsoe groot alst hinck aent cruyce zwin Ons ooghe gheeft ons van dyen bekin Want wy begrijpen met onsen ghesichte Berghen ende huysen, meer ende min Nochtans en ist niet, binnen onsen lichte De huysen becommeren niet siens ghestichte Soe doet oock v lichaem int accident Lof wonderlijck ghebenedijdt Sacrament O Jnghelijcke spijse die niet en mindert
[Folio 6v]
Hoe vele datmen dy nut ende breeckt Niet meer dant eender keerssen hindert Datmer duysentich keerssen aen ontsteeckt Gheene onreynicheyt, men van dy spreeckt Hoe onreyne sondaers dy nutten met monden Want ghelijck der sonnen schijn haer leict Op onreyne prijen, als dieren en honden Gheene corruptie, en is dies beuonden Jnder edelder sonne raeyen Lof o Sacrament tot eewighen stonden Du en muechts ontreenen, ontrusten, ontpaeyen, Alle kerstene Priesters, hoe sondich si zaeyen Maken dy God ende mensche ende du geues consent Lof wonderlijck ghebenedijdt Sacrament O claerheyt, daer haer godts cracht in spieghelt Eewich testament, om ons een leuen Dat Christus heeft met zijnder doot beseghelt Ende selue dofficie, eerst aenghebleuen Ende hem inwoonende, ons ghegheuen Een eewich leuen, door dijn ontfaen Oorconde zijns woordt, wy staen gheschreuen midts dy int leuen sonder vergaen Ende by dy wordt Godt in ons beuaen Ende wy in gode, niet dat onse natuere God wordt, ofte dat, gods hooghe bestaen Mensche in ons wordt, maer die figuere Ons beelde ontfanct gods beelde puere Jn dy, als een met hem beglent Lof wonderlijck ghebenedydt Sacrament. O behoudt der werelt, o hooghe misterie
[Folio 7r]
Wiens cracht, ons, zijns onghelijck sy Wiens groote gratie, wiens diepe materie Siele ende lijf, doet beuen in my Lof uwer miraculen, waer af dbely Soe groot is, dat my tbegrijp ontuecht De Backege te Roome, gheloofder by Soe ons Gregorius seluer seeght Hugo van Sinte Victoris, Gods knecht Sach van v groot wondere te Parijs Ghy voert wt des Abts handen ten hemel recht Ende Hugo volchde v int Paradijs Van allen tonghen hebt lof ende prijs Die ons deelachtich maeckt der Enghelen conuent Lof wonderlijck ghebenedijdt Sacrament. Een aerm ruudt sondaer ick Roepe ghenade van mijne misdaden Js by uw missproocken, woordt, letter oft stick Van v hier in, ick roepe ghenaden Opent mijn siele in sulck beraden Reuerentie v doende nacht ende dach Ende hertelijck in uwer minnen baden Dat ick v te mijnder salicheyt ontfanghen mach Salich Lam Gods, seynde sonder verdrach Jn my ghelooue gheduerich staende Nae dit leuen, wilt gheuen der Enghelen beiach Ons als schaepkens in uwer weyde hier gaende Dlouen van my, wilt my ontfaende Nu dancke ick v, wien ic hier groete in dit allendt Als wonderlijck ghebenedijdt Sacrament.

Vorige Volgende

Lof vanden Heyligen Sacramente.