Werken. Deel 4. Dat rike der ghelieven. Vanden vier becoringhen. Vanden seven sloten. Van seven trappen

Regelnummers proza verbergen

Dit bescrivet enen gherechten mensche met ‧viij‧ punten. C. III.

13Dat derde punt dat is, den gherechten; want nieman 14en wert wederleidet dan die gherecht ghemaect wert: want 15gherecht maken, dat is wederleiden. Ane vier punte soe 16mach die mensche merken ofte hi gherecht is, en̄ wederleidet 17van Christo in crachte des heylichs Gheests, metten 18Sacramenten. Dat ierste is datmen Gode ghetrouwe alles 19dies men behoevet in tijt en̄ in ewicheit, en̄ dat men Gode 20ghetrouwe si met allen datmen is, ende datmen hevet, en̄ 21datmen vermach. Dat ander is datmen minne draghe, mit 22wille ende met werken, te alre menschen noet, lijſlike ende 23gheestelike. Dat derde is datmen verduldich en̄ sachtmoedich 24blive in al dat op ons vallen mach, van Gode ofte van creaturen. 25Dat vierde is een verhaven ghemoede, vri en̄ los,

[p. 134]

1ende onghevaen van allen creaturen, in eenre ghestadigher 2liefden, in enen bliden onbeidene met sekeren toeverlate des 3ewighen rikes⁽¹⁾. Dese vier punte maken den mensche gherecht 4in enen werkenden levene.

5Noch sijn ‧iiij‧ andere punte, die den mensche gherecht 6maken in enen scouwenden levene. Dat ierste is een vri 7ghemoede inhanghende met minnen ende opgherecht met 8begheerten in enicheit⁽²⁾. Dat ander is een claer verstennisse 9in gracien merkende met wondere der rijcdom der Dricheit⁽³⁾ 10ende starende sonder wonder, overformt, die onghemetene 11claerheit⁽⁴⁾; en̄ verhevene in lichte der eenvoldicheit⁽⁵⁾. Dat 12derde is een ghebrukelijc neyghen en̄ een vervlietende inhanghen 13alle der crachte⁽⁶⁾, omvaen en̄ doergaen, ende overvloyt 14met meer⁽⁷⁾ rijcheiden ende vrouden dan si begheren 15moghen⁽⁸⁾. Dat vierde is ene ontvlotene verlorenheit in dies 16voerworps⁽⁹⁾ afgrondicheit⁽¹⁰⁾. Nieman en mach wanderen 17in deemsterheit; daer omme blijſt men verloren in ewicheit: 18dit is die hoechste salicheit⁽¹¹⁾.

(1) Sur. Quartum, si sit excelso et erecto animo, prorsusque libero, absoluto et expedilo à creaturis omnibus, in stabili quodam amore, et laeta ac jucunda expectatione cum secura et certa spe vitae aeternae.

(2) Sur. Primum est animus liber, per amorem inhaerens, et cum desiderio sive affectu erectus ac elevatus in Dei unitatem.

(3) Sur. Alterum, intellectus gratiâ illustratus, cum admiratione sacrosanctae Trinitatis considerans opulentiam.

(4) Aldus onze vyf Handschriften. Surius heeft anders gelezen of anders verstaen. Hy vertaelt: et sine admiratione intenta acie contemplans, immensa transformata clariludine. Men ziet, zyn verbum contemplans blyft zonder regimen. Wy meenen dat hy kwalyk heeſt verstaen.

(5) Sur. et in unitatis lumine sublevatus. Deze zinsnede ontbreekt in L.

(6) F, G, L. alle die crachte. I. crachten.

(7) I. met meerer.

(8) Sur. Tertium, fruitiva propensio vel inclinatio, et liquescens scu diſfluens inhacsio virium cunctarum, quas divitiae majores quàm ipsae vires possint appetere, et gaudia complectantur ae penetrent et inundent.

(9) F. vorworps. G. voerwerps. D. kwalyk, verworps.

(10) Sur. Quartum est, diſfluens suî amissio in objecti hujus abysso.

(11) Sur. Nemo quidem in caligine ambulare potest; eoque aeternò nos amittimus, quae est summa ac praeeipua beatitudo.

[p. 135]

1Dese ‧iiij‧ punte, met den ‧iiij‧ iersten, maken den mensche 2gherecht in scouwene en̄ in werkene. Aldus heeft die Here 3wederleidet den gherechten. Dit is dat derde punt.