Werken. Deel 6. Die chierheit der gheestelijker brulocht. Vanden blinckenden steen. Dat boec der hoechster waerheit

Regelnummers proza verbergen

Dat ierste utegaen sal syn te Gode en tote allen Heylighen. C. XLI.

16Nu verstaet, de mensche sal uutgaen en̄ merken Gode in 17sire glorien met allen heylighen. En̄ hi sal anesien dat rike 18milde vloyen Gods, met glorien en̄ met hem selven en̄ met 19onbegripeliker weelden, in alle heylighen na alre gheeste 20ghelost⁽⁴⁾; en̄ hoe si weder vloyende sijn met hem selven, en̄

(4) Sur. pro appetitu et desiderio singulorum.

[p. 113]

1met al dat si onfaen hebben en̄ gheleysten moghen, in die 2selve rike enicheyt daer alle weelde ute comt.

3Dit vloyen Gods cyscht altoes een wedervloyen; want God 4is ene vloyende en̄ ebbende zee⁽¹⁾, die sonder onderlaet vloyt 5in alle sine gheminde na eles behoeven en̄ weerde; en̄ hi is 6weder in ebbende⁽²⁾ alle die ghegaeft sijn, in hemel en̄ in 7erde, met al dat si hebben ende vermoghen. Ende selken 8eyscht hy meer dan si gheleysten connen; want hi toent hem 9soe rike, en̄ soe milde, en̄ soe grondeloes goet: en̄ in desen 10toenene eyscht hi minne ende ere na sine weerde. Want God 11wilt van ons ghemint sijn na sine edelheit, en̄ hier in fael- 12gieren alle gheeste, en̄ aldus wert de minne sonder wise en̄ 13sonder maniere⁽⁵⁾; want si en wetent hoe gheleysten noch 14toebringhen. Want alre gheeste minne is ghemeten: en̄ hier 15omme wert die minne altoes van iersten begonnen⁽⁴⁾, op dat 16God ghemint worde na sinen eysch en̄ na hare begheerte. 17En̄ hier omme vergaderen alle gheeste sonder onderlaet, en̄ 18maken ene berrende vlamme in minnen⁽⁵⁾, op dat sy dat were 19volvoeren mochten, dat God ghemint worde na sine edelheit. 20Redene toent clare dat dat ommoghelijc es den creaturen; maer 21minne wilt emmer minne volbringhen⁽⁶⁾, ofte versmelten, 22ofte verberren en̄ te niete werden in haer faclgeren. Nochtan 23blijft God onghemint na weerde, van allen creaturen; en̄ dat 24es der verlichter redenen ene grote waellost en̄ ghenoech- 25lijcheit dat hare God en̄ hare lief soe hoghe en̄ soe rike is, 26dat hi allen ghescapenen crachten onthoecht, en̄ van niemene 27ghemint en is na sine weerde dan van hem selven.

(1) Sur. mare quoddam fluens ac refluens.

(2) Sur. refluens verò, idest, quasi resorbens omnes tam in coelo, quàm terris degentes.

(5) Sur. sic amor modi fit expers.

(4) Sur. atque ita semper in eis amor renovatur.

(5) Sur. unam amoris flammam vel globum efficiunt.

(6) Sur. amor tamen aut omninò perfectè amare constituit.

[p. 114]

1Dese rike, verclaerde mensche gavet alle chore en̄ alle 2gheeste, en̄ elken sonderlinghe na sine weerde, uter rijcheit 3sijns Gods en̄ ute mildicheden sijns selfs gronts, die verclaert 4es en̄ overvloyt met groten wondere⁽¹⁾. Hi vaert omme alle 5chore, en̄ alle love⁽²⁾, en̄ alle wesene, en̄ merket dat inwonen 6Gods na yegheweles edelheit. Dese verclaerde mensche vaert 7snel gheestelike omme en̄ dore alle hemelsche scaren, rike 8en̄ overvloyende in caritaten, rike en̄ overvloedich makende 9al dat hemelsche here in nuwer glorien: en̄ al uter riker 10overvloedegher Dricheid ende eenheid godliker naturen⁽³⁾. 11Dit is dat ierste uutgaen te Gode en̄ te sinen heylighen.

(1) Sur. Istiusmodi sic spiritaliter locuples ac illuminatus homo ex divitiis Dei sui, et liberalitate fundi sui mirificè illustrati, et admirandis Dei donis affluentis, choros omnes coelorum, cunctosque beatos spiritus generatim et privatim singulos pro cujusque diguitate donis ac muneribus afficit.

(2) Dit woord is mocijelyk te verklaren. Alle onze Codices hebben love of loeve. N. alleen leest lone, en Arnswaldt houdt dit voor gelyk staende met het hoogduitsche Laune, eigentlyk phasis, zegt hy, en verstaet de phasen der gesternten. Surius vertaelt: Pervagatur enim et circuit per choros omnes, status et ordines ac conditiones beatorum. In de uitgave van 1624 is het woord weggelaten.

(3) Sur. Pervagatur, inquam, spiritali pernicitate per cuncta coelorum agmina, charitate dives et affluens: immò et omnem coeli exercitum nova quadam gloria ex opulentissima et bonis omnibus affluentissima divinae naturae Trinitate ac unitate abundè locupletans.