Abbingawâld

[p. 235]

11

Al hast fjouwer moanne is it lyn, dat Anske Wibes yn 'e grienlânen by it aaisykjen proses krige fan in oppasser; en no earst moat er foar de kantonrjochter ferskine. Hy is twaris oproppen, ienkear fanwegen it aaisykjen en ienris fanwegen it rinnen op ferbeane grûn.

Anske Wibes is yn pontifikaal en hat him der tige op reemakke; hy hie ôfkeapje kinnen, mar dat woed er net. Him tocht dat er net goed en net earlik behannele waard, en dêrom woe er it der mar leaver op oankomme litte. Yn de wachtkeamer krije hy en de oppasser al hast rûzje, mar de sjeffjildwachter komt dertusken en hjit Anske Wibes, op 'e gong te stean. No is Anske Wibes it stean wol wend, en hy is bliid genôch, dat de oppasser oproppen is as tsjûge. Dy moat no sels mar ris fertelle, oft hy oare jierren net altiten frij yn de grienlânen socht hat.

De kantonrjochter freget him, oft it wier is, dat er op ferbeane grûn ljipaaisocht hat en Anske Wibes seit, dat dat betreklik is. Betreklik; betreklik? de hear J.P. van Heuvel lûkt fâlden yn 'e foar-holle; hat hy der west, ja of nee?

‘Ja, ik haw der west,’ wol Anske Wibes wol wêze, mar foar him hawwe de grienlânen noch nea ferbeane grûn west. Al mear as tritich jier hat er dêr aaisocht en noch nea lêst hân. En no komt er samar op 'e bon.

Dan moat de tsjûge mar ris foarkomme. De hear J.P. van Heuvel freget, oft it wier is, dat Anske Wibes al sa lang frij yn 'e grienlânen socht hat.

[p. 236]

De tsjûge lûkt oan 'e skouders. Hy wit it net, seit er. Hy is sels amper fiifentritich jier.

It is wol in aardich antwurd; lykwols, it stiet de kantonrjochter net bjuster oan. De tsjûge moat him fertelle, hoe lang't er al oppasser is. ‘In jier of fiif,’ seit dy, mar Anske Wibes, dy't op syn iepenst is, ferbettert him daliks, dat er al mear as sân jier lyn it baantsje fan syn heit oerkrige hat.

‘Is 't al wer sa lang lyn?’ De tsjûge docht tige ferheard. De kantonrjochter hat him no wol sawat sketten. Hy fynt it wat frjemd, dat er no foar it earst yn al dy sân jier Anske Wibes proses makke hat.

‘Och, der binne betûfte lju, dy't men hast nea kriget,’ praat de tsjûge; no ja, hy wol oars gjin kwea fan Anske Wibes sizze.

‘Ja, ik bin sa betûft, dat dû woest altiten graach mei my op en út yn de aaisikerstiid,’ fernijt Anske Wibes. ‘Doe wie ik ticht genôch by dy, soe 'k sizze.’

De griffier en de amtner fan it O.M. hawwe wol nocht oan dit saakje. It is wer ris wat oars. Laerman baron Tinnegieter hie sa'n Anske Wibes al lang stil hân; dy rjochte rêd en sûnder moderaasje oer streupers en aaisikers en liet har amper oan it wurd. Der is dochs wat feroare.

De kantonrjochter seit, dat Anske Wibes sa daliks wer gelegenheid kriget, om te sizzen wat er op it hert hat. Mar hy hat him dochs útprate litten en de oppasser moat no mar ris útlizze, wêrom Anske Wibes foarhinne wol yn 'e grienlânen aaisykje mocht en no net mear.

Dat is in fraach op 'e man ôf; no kin de man der net mear foarwei.

‘Men hat it op 't lêst ek net foar it sizzen; men hat jins ynstruksjes.’

‘Krekt, dêr ha je 't,’ ropt Anske Wibes, ‘no komt it út.’

De tsjûge kin dan sitten gean en Anske Wibes fertelt mynhear Van Heuvel, dat er nea warskôge is; om sa te sizzen juster noch mei de oppasser op 'en paad en hjoed op 'e bon; sjedêr, it is allegearre raar wat der oan is.

[p. 237]

De saak is no wol sawat ôfrûn. De kantonrjochter seit noch tsjin de tsjûge, dat as er it goed begrepen hat, it sa is dat Anske Wibes foarhinne frij aaisocht hat en neat wist fan feroare ynstruksjes, dy't makken dat er no ynienen twa bekeuringen krige.

‘It hat nea mocht,’ seit de tsjûge, ‘mar foarhinne hipte it net sa nau.’ Hy is in goede oppasser, mar de hear J.P. van Heuvel is gjin baron en gjin jager en hja passe mekoarren dêrom net sa goed.

De amtner fan it O.M., dy't noch wat ta de nije oarder bewenne moat, seit, dat er nochal in hege ôfkeapsom útsteld hat; it hat lykwols bliken dien dat de fertochte net better wist as hy mocht aaisykje yn 'e grienlânen, en dêrom wol er diskear net mear freegje as twaris twa kwartsjes of twaris ien dei.

Dat mei hinnebruie; lykwols, de kantonrjochter ferklearret Anske Wibes skuldich sûnder straf.

De karrider hat de slach wûn.