De kikker die zichzelf opblies en andere Middeleeuwse fabels

[p. 19]

De vos en de raaf

Wees altijd en overal op je hoede zolang je leeft

Een hongerige vos die in een hol weggekropen was, zag een eveneens hongerige raaf in de buurt rondvliegen. Stiekem sloop de vos naar buiten en deed alsof hij dood was. Hij draaide zijn ogen weg en liet zijn kaak openvallen, hij strekte zijn nek en haalde ongemerkt adem, hij stak zijn poten uit en spreidde zijn staart; hij deed dit zo goed dat zijn hele lichaam slap leek en hij zelf bijna dacht dat hij dood was. De raaf, die naarstig op zoek was naar vlees, ging voor de verdorven vos staan die daar zo doortrapt lag. En met de nauwgezette oplettendheid van de waakzaamheid - want hij was in bedrog net zo onderlegd als de vos - vloog hij tot vlakbij de vos om te zien of de vos uit listigheid zo lag, vóór hij opeens zijn snavel in deze schurk zou steken.

Omdat het leven het moeilijkst te verhullen is in de borstkas, aangezien de longen het vuur van het leven altijd met lucht ver koelen, keek hij eerst of de buik ook maar iets bewoog. En zo zag hij de noodzakelijke beweging en nam slim een steentje in zijn snavel, en liet het op het oor van de vos vallen, en zei: ‘Weet dat het oog van de raaf zeker zoveel gezienheeft als het oog van de vos, want zoals jij heel schrander mijn honger hebt opgemerkt, zo heeft mijn oog jouw list bestudeerd. En ik kan nog meer zeggen: menigmaal heb ik de ogen uitgepikt van degenen die er zo bij lagen.’ De vos sprong snel overeind en zei: ‘Ik heb vaak genoeg onverwacht en met plezier zij die dichtbij mij kwamen bij de nek gegrepen.’

Toen zei de raaf: ‘Waarom wilde je dat doen? Denk je dat ik de honger minder voel? Luister - gulzigheid maakt droevig; dronkenschap vermindert het verstand; soberheid verlicht het; bedrieglijke, hevige hartstocht of hartstochtelijk bedrog ver-

[p. 20]

duistert de wijsheid.’ De vos zei klaaglijk terug: ‘Dat heb ik vroeger grondig geleerd, maar ik weet ook dat zelfs de grote Homerus soms sluimert of slaapt. Het verstand is niet altijd helder, noch altijd even bekwaam. Veel wijzen die hun wijsheid niet koesterden, zijn ten onder gegaan, en anderen die weinig kennis bezaten, hebben voorspoed gevonden door hun ijver. Op die manier is de listige slang aan zijn nalatigheid bezweken, maar de oplettende muis weet de klauwen van de kat te ontvluchten. Tevergeefs spant men netten voor wilde vogels met scherpe ogen. Wil je mij in de val laten lopen, vergeet dan niet dat er onder misdadigers geen trouw bestaat. Ga, en wees op je hoede zolang je leeft; kijk in voortdurende vrees om je heen en let altijd op.’

Toen dit gezegd was, gingen ze uit elkaar.