Here zegen deze spijze

(1967)–Max Schreuder– rechtenstatus

Uit het dagboek van M.

(gestolen door personeelchef scheepvaartdienst waar M. twee jaar werkzaam was):

Een negatief cijfer kunnen wij verdelen in:

a)	andere negatieve cijfers
b)	onbevoegde abstracties die het menselijk tekort aanduiden, zoals:
c)	behoeften

Vraag: wil -2 altijd +2 worden?

Antwoord: Zeer waarschijnlijk niet, want tussen de negatieve en positieve getallen ligt een reeks complementaire getallen die altijd tot nul leiden, o is de volmaakte bevrediging! o bevat alle tegenstellingen.

Overgebracht in de spreektaal: negatieve personen willen opgaan in het Niets.

Behalve het feit dat -2 als het ware om een oplossing in 0 schreeuwt kan men zich voorstellen dat -2 ook weleens +1 wil zijn. Hierdoor ontstaat weer een andere getallenreeks, namelijk die van alle complementaire getallen welke tot +1 leiden.

Overgebracht in de spreektaal: de behoefte tot eenwording, identificatie.

Tot nu toe behandelden wij bekende behoeften.

Nu een stap verder: wij kunnen thans alle andere getallen overslaan, omdat duidelijk is geworden dat wij (als boven redenerend) tot talloze nieuwe complementaire reeksen kunnen besluiten, van 0 tot oneindig. In de spreektaal: van

niets tot alles. Dit is een ritme wat wij dagelijks kunnen beleven. Oplossing en uitbreiding.

Maar zoals elke kantoorjongen kan begrijpen: deze begrippen zijn natuurlijk niet absoluut.

(Toen de personeelchef bovenstaande regels van M. gelezen had vervoegde hij zich met migraine bij een psychiater. Deze wist hem het gestolen dagboek te ontfutselen. Kort daarop werd de personeelchef lid van de Amerikaanse Beweging tot Zelfverwerkelijking, een vereniging die de laatste dagen een spoedcursus voor heiligen geeft).

Het dagboek vermeldde nog de volgende mededelingen:

29 januari, tien over elf. Venus onzichtbaar, maar een flink percentage cocaïne in de maag, de slanke hals van Emmie in het oog, een halve sigaret in de mond; ontelbare kinderen in de ballen, oud water van 8 uur in het bloed, talrijke plakkende billen op stoelen. In de maag van de chef een kleine zuurzweer en onder het oog van Verdussel wat opgedroogd traanvocht. Tussen ons in geweldige massa's zuurstof waaraan wij als moleculen vastzitten. Wij zijn een bijzonder proces van celgroei, waar hier en daar storingen optreden die ons deden besluiten bewustzijn te vormen, teneinde steeds meer te onderscheiden, dat wil zeggen meer te zijn in bewustzijn. Maar dit bewustzijn liegt: want het bestaat bij de gratie van de eerste cel, het eerste gezicht van de materie.

Verdussel zegt dat hij moet werken om te leven en natuurlijk heeft Verdussel gelijk, al spreken zijn verdroogde traanogen dat tegen, al geeft zijn hart de eerste waarschuwingskramp, al schuiven zijn voeten van ergernis de vloer kaal onder zijn bureau, zodat de werkster ook functioneel kan

zijn en de fabrieken broeken kunnen fabriceren voor alle lieden die ongeduldig met hun gat over stoelzittingen wrijven enzv. enzv. Zo heeft het leven zin. Overal waar gewerkt wordt is er het spel van de herhaling. Het opnemen en verwerken van een werkelijkheid die op zich zelf een afvalprodukt is van het veel te hoog geprezen bewustzijn.

Het wordt tijd dat wij dichter bij de cellen gaan leven die ons hebben uitgedacht. Of nog dichter bij de oorsprong van de schepping, zoals Indianen die dichtbij de zon leven en huilend over haar spreken. Het wordt tijd dat wij weer eens huilen over onze geboorte, toen wij zonder schaamte namen wat er te vinden was en met grote schreeuwen te kennen gaven wat wij nodig hadden.

Daar zitten we nu, gulzige bronnen van vroeger, plichtmatig over bureaus gebogen, tot in het diepst van onszelf vernederd terwille van een paar centen.

Daar zitten we dan, werkkrachten van deze eeuw, bezworen door de magie van de economie, gehypnotiseerd, betoverd. Vader, vergeef het hun, want ze weten niet wat ze doen.

(De psychiater vond dit een aardig staaltje zelfbeklag en las het aan zijn vrouw voor. ‘Prenatale regressie,’ mompelde zij somber en dacht aan het kind in haar buik. Haar man nam een borrel en las verder:

24 juli, drie uur

Kapitein Bruns krijgt minder kinderbijslag dan hij verdient. Volgens mijn rekenmachine heeft hij 4¾ kind, uitgaande van zijn basisloon. Als ik echter 5 kinderen optel bij een brutoloon, waarvan de dervingskosten, verminderd met AOW en de laatste woningbouwpremie worden afgetrokken moet hij impotent zijn. Of er is sprake van de zoveelste onbevlekte ontvangenis der belastingen, waar ik het maar

op hou.

Als we het heel zuiver stellen moet kapitein Bruns, te oordelen naar zijn overuren, wachtpremies, hondenbelasting, kijkgeld, smokkelwinsten er uit zien als een mens. Zoals ik hem echter nu bezie kan hij volgens de toch perfect werkende machine, die niets kan vermenigvuldigen, laat staan oplossen, alleen maar bestaan uit een aantal bewegende moleculen die zich in een wat wij noemen tweedimensionaal veld bewegen. Iets van zijn ziel glipte in m'n oog toen ik las dat hij een vast bedrag uittrekt voor een kind in Venezuela. Zijn sperma is dus over de oceaan gewaaid, of nee, hij heeft het zeer bewust op een bepaalde plaats, onder bepaalde omstandigheden in een bepaalde ruimte geloodst. Dit heeft ertoe geleid dat er nu een kantoorbediende op zijn scheepvaartkantoor enige bewegingen verricht terwille van dat kind en zijn hersens vult met Brünstige denkbeelden. Wat heb ik met Bruns te maken? Ben ik alleen maar zijn getallenverbinder, bedragenplakker, vermogensaanwasberekenaar? Laat ik reëel blijven. Bruns is denkbaar, maar niet op te lossen. Ik laat hem los in een paranoïde stukje hersenweefsel en daar kan hij me achtervolgen zolang hij wil. Bruns, je bestaat niet. Bruns, ik heb duizenden namen opgeslagen en jij betekent niets meer dan de rest. Dring jezelf niet op. Je bent allang door de machine gegaan. Toen ik je gisteren in levende lijve zag was dat maar een voorlopige afschaduwing van wat ik werkelijk van je weet: je bent vanaf 1953 enorm vooruitgegaan, dat wil zeggen, je salaris is sindsdien met aftrek van de kosten van levensonderhoud (die erg laag zijn op jouw bootje) bijna verdrievoudigd en je kinderbijslag is ontstellend gestegen toen de wet op de verduistering van bevoegde goederen zich alsmaar winkelend om je verafgode vijfde kind sloeg. In deze jungle is het omzichtig vechten, maar ik heb geleerd op m'n hoede te zijn tussen getallen en

met een paar forse bedragen kan ik je machteloos maken, wat zeg ik? volkomen oplossen als een vierkantsvergelijking! Zo gaat dat hier op kantoor, Bruns. We zitten hier niet voor niets. De volgende keer als ik je ontmoet zal ik je als volgt aanspreken: Vertel me niets over je reizen, Bruns. Ik heb te maken met je getallen. Dat is het deel van je leven waar ik over heers. Besef dat. Doe je pet af en zeg me netjes goejendag.

Bruns is weg. Wie krijgen we nu? Kofer! Die zit diep in de schuld. Het christelijk levensbesef weerspiegelt zich in de gages. Wie zich schuldig voelt is tot de ergste dingen in staat. Kijk maar naar Kofer. Geen enkele afbetaling. Zuipt natuurlijk alles erdoor. En tegelijk maar kinderen maken. Het kan er af. Jawel, voor mij kan alles eraf.

Morgen neem ik ontslag. Morgen is alles voorbij. Op dit soort zeetjes van het scheepvaartbedrijf voel ik me niet thuis. Je staat midden in de nacht op uit een bed van getallen. Storm van percentages. Ergens verdrink ik. Wie heeft me geleerd mezelf te redden?

25 juli, elf uur zeven

Ontslag genomen. Zo jong nog, zei hij. Erg jong nog.

Deze dag zal ik uitzitten als de beste dag van mijn leven. Ontslag genomen. Pelgrim, waarheen gaat gij? Het beloofde land? Wat heb ik verloren? Niets. Alleen zekerheid, veiligheid, bescherming. Ik heb het gevoel uit de buik van moeder maatschappij te kruipen. En wat zien ik? Embryo's. Ze zijn met een enorme streng aan elkaar gebonden. Ze hebben die typisch in elkaar gevouwen houding van ongeborenen. Jammer, zegt de dokter. Het is nog niet zover.

Sta ik nu in de kou? Nee. Ik sta in zuurstof. Het enige verschil is dat mijn daden onmenselijk lijken.

Verdussel weet van niets. Emmy zal wel gaan trouwen. Als

men van het werk dat zij de laatste jaren hier verzet hebben een tentoonstelling zou houden zou dat minstens 40 museumzalen vullen. Maar men exposeert geen kantoorwerk. Men exposeert kunst. Naar het kantoorwerk kijkt men nooit meer om. Het stapelt zich op en wordt vernietigd. Wat mensen 8 uur per dag presteren heeft geen betekenis. Alleen het geld en met dat gemiddelde betalingsmiddel kunnen zij middelmatig blijven.

Het geld telt. Tel het geld.

Vandaag ontslag genomen. Kijk niet om naar m'n werk. Kijk niet om, vrouw van Lot. Alles wordt vernietigd.

Het volgende manuscript werd op een toilet gevonden:

Luther raakte soms door een uitgebreide stoelgang in extase. Waarschuwing: het papier waarop ik schrijf is nog niet ‘gebruikt’. Het is even plat en vergankelijk als alle andere soorten papier. Het feit dat er toevallig lettertekens op staan hoeft niets te betekenen. Wel leven we in een tijd waarin mensen, door het lezen van simpele tekens, over kunnen gaan tot moord of oorlog. Het geloof is niet meer uit het gehoor (zoals Paulus meen ik zei) - voor mij is het geloof evenmin uit het geschrevene.

Schrift is de grote illusie van dit tijdperk.

Wat blijft er van een mens over, als je zijn gelezen woorden van hem aftrekt? Had u (stoelganger) bij voorbeeld deze woorden niet gelezen, wat zou u dan gedaan hebben?

Doe eerst uw behoefte voor u verder leest. Besluit daarna wat u met deze velletjes gaat doen. Simpele beslissing: weggooien of bewaren. Bewaren betekent: weer iets toevoegen aan de eindeloze stroom lettertekens die dagelijks over de wereld vloeien. Weggooien: een kleine vermindering van

die hoeveelheid tekens. Elke beslissing is belangrijk. Ook de uwe. Ga dus uw (Stoel)gang. Ik wacht af.

Vorige Volgende