Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Offensief. Een leekenspel (1933)

Informatie terzijde

Titelpagina van Offensief. Een leekenspel
Afbeelding van Offensief. Een leekenspelToon afbeelding van titelpagina van Offensief. Een leekenspel

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (0.27 MB)

Scans (1.81 MB)

ebook (2.84 MB)

XML (0.07 MB)

tekstbestand






Genre

drama

Subgenre

toneeltekst (modern)


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Offensief. Een leekenspel

(1933)–Jacques Schreurs–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende
[pagina 20]
[p. 20]

Het tweede deel.

HETZELFDE TOONEEL; DE KERK ONDER HET KRUIS MET, LINKS EN RECHTS VAN HAAR, TEGEN DEN ACHTERWAND, HET WIT KOOR. OP HET VOORPLAN RECHTS VAN DE KERK, DE EVANGELISCHE RADEN EN LINKS DE DRIE BEGEERLIJKHEDEN: DE MAMMON, VENUS EN JUPITER.
DE BEGEERTEN:
 
o, Dwaze minnaars van een kruis
 
En dwaze volgers van een Dwaas....
DE RADEN:
 
o Arme jagers om een handvol gruis
 
En domme kouwers op vergankelijk aas....
MAMMON:
 
o Dwaas!
ARMOEDE:
 
o Arme!
MAMMON:
 
Wat zijt gij schraal:
 
Gansch afgevast van 's levens maal!
ARMOEDE:
 
Och arm! wat gaat gij zwaar vermast:
 
Als een kameel zijt gij belast!
MAMMON:
 
Hoe komt gij zóó wijd afgedwaald?!
ARMOEDE:
 
Hoe raakt gij zóó door 't oog der naald?!
VENUS:
 
o Gek!
KUISCHHEID:
 
Ocharm!
VENUS:
 
Ik pluk de dàg!
[pagina 21]
[p. 21]
KUISCHHEID:
 
En ik de hemel en ik lach!
VENUS:
 
Aan u de doornen, mij de roos!
KUISCHHEID
 
o Dag, o roos al even broos!
VENUS:
 
Ik ben het zoet, wees gij het zuur!
KUISCHHEID:
 
Ik ben het ijs, wees gij het vuur!
VENUS:
 
Wees gij 't verbod en ik 't gebod -
 
O, ik zie zon!
KUISCHHEID:
 
En ik zie God!
GEHOORZAAMHEID:
 
Hoogmoedige dwaas!
JUPITER:
 
Ootmoedige gek!
 
O sluipsche slaaf, gekromde nek!
GEHOORZAAMHEID:
 
Die heel verkeerd ten hemel stijgt!
JUPITER:
 
Die averechts ter aarde neigt!
GEHOORZAAMHEID:
 
Hoogmoed ging steeds den val vooraf....
JUPITER:
 
Maar wie valt dieper dan een graf?
 
Slechts wie door hoogmoed wordt herboren
 
Ontstijgt èn aarde, graf en kruis.
GEHOORZAAMHEID:
 
En die in ootmoed zich verloren
 
Vinden in God hun hemelsch thuis.
[pagina 22]
[p. 22]
DE KERK:
 
Ziet, altoos weer dezelfde krachten
 
Die botsen op elkaar.
 
Aan mijne zij: de meest verachten
 
En 's werelds meest gevierden dáár;
 
't Is eeuwig weer dezelfde strijd,
 
Om hier of daar een eeuwigheid....
 
Mijn God! mijn God! o mijn arm volk!
 
Ik zie een zwarte wolk
 
Onheilen trekken langs het zwerk
 
En 't licht blindeeren....
 
Wie zal hun rampspoed weeren
 
En hun vernielend werk,
 
Tenzij gij, Heer der Heeren,
 
Die heerlijk zijt en sterk
 
Stelt paal en perk
 
En uwe glorie wilt vermeeren
 
Tot luister van uw Kerk....
 
Bidt dan met mij, o Raden,
 
Den Geest, die u in mij bevrucht
 
Met heimelijke zaden,
 
Om dauw en sap en zoete lucht.
 
Om de genade
 
Van zijne Gaven en zijn Kracht
 
Tot weerstand van deez' Kwaden
 
En dat, bij dag of nacht,
 
Ons de bekoring nooit beschame....
 
Komt nu en laat ons zingen!
RADEN EN WIT KOOR:
 
Amen!
SAMEN ZINGEN ZIJ, GEKNIELD NAAR HET KRUIS, HET VENI SANCTE SPIRITUS EN ACHTEREENVOLGENS NADEREN DE ZEVEN GAVEN VAN DEN HEILIGEN GEEST.

Veni Sancte Spiritus reple tuorum corde fidelium: et tui amorfs in eis ignem accende. Kom, H. Geest, vervul de harten uwer geloovigen en ontsteek in hen het vuur uwer liefde.

WIJSHEID:
 
Der kindren Wijsheid is der Moeder troost:
 
Zoo zendt de Geest mij. Gave, tot uw Kroost.
VERSTAND:
 
Zie, op de weegschaal van elk Recht,
 
Ben ik de naald die strak de waarheid zegt.
[pagina 23]
[p. 23]
STERKTE:
 
Ik ben een zwaard, en voor wie mij omvat,
 
Word ik tot ringmuur en versterkte stad.
RAAD:
 
Ik ben 't compas en wie mij controleert,
 
Weet waar hij gaat en hoe hij wederkeert.
WETENSCHAP:
 
In stede van het speeltuig hunner zonden,
 
Heeft God me als werktuig tot uw kinderen gezonden.
GODSVRUCHT:
 
Ik zal hun in hun zielen en misschien
 
God zelve laten zien.
VREEZE DES HEEREN:
 
Mijn adem zal hun oogen doen bevriezen,
 
Voor zij hun blikken in het Kwaad verliezen.
SAMEN:
 
Van 's Heeren Geest zijn wij de boden
 
Die gaan zijn komst vooruit:
 
Hij zal voorzien in al uw nooden -
 
o Moeder, Bruid! -
 
Verzamel, Moeder, nu uw kinderen!
DE KERK:
 
Zoo velen slapen zwaar als lood.
 
Ik kon het niet verhinderen:
 
De zonde wiegt hen in haar schoot
 
Mijn kinderen....
 
De zonde wiegt hen totterdood....
 
o Raad, hoe red 'k hen uit den nood,
 
Hoe krijg ik hen weer in mijn schoot?
SAMEN:
 
God zal voorzien in àl uw nooden:
 
De slapers wekken en de dooden!
DE KERK:
 
Hoe krijg ik hen weer in mijn schoot...
WIJSHEID:
 
Als zij mijn roepstem hooren....
DE KERK:
 
Zij hebben geen ooren!
[pagina 24]
[p. 24]
STERKTE EN RAAD:
 
Als wij hun hoofd bewogen....
DE KERK:
 
Zij hebben geen oogen!
STERKTE EN RAAD:
 
Als ik hun hart beklem....
DE KERK:
 
Zij hebben geen stem!
VERSTAND:
 
Wij zijn gezonden voor wie leven,
 
Voor deze is ons geen taak gegeven....!
DE GAVEN:
 
Verzamel, Moeder, uwe kinderen!
DE KERK:
 
Zoo velen, toen het stormen kwam,
 
Die onverhoeds de windvlaag nam,
 
Liggen nu zwaar en vleugellam
 
Ter aarde als vlinderen....
 
o Raad en Sterkte, alle Gaven spreekt:
 
Hoe moederliefde helpen kan zoo velen....
DE GAVEN:
 
Eén, die 't geknakte riet niet breekt.
 
Zal alles, allen heelen.
DE KERK:
 
Het Brood des Levens wilde niet verteeren,
 
Zij zijn zéér krank en zonder moed....
WIJSHEID:
 
Ik zal hen voeden als men kinderen voedt
 
En langzaam eten leeren.
DE KERK:
 
Zeer moe zijn zij en zonder één begeeren....
STERKTE:
 
Ik zal hen langzaam, voet voor voet,
 
Als zwakken loopen leeren.
[pagina 25]
[p. 25]
DE KERK:
 
Zij hebben reuk nòch smaak voor 't Goed
 
Dat roest noch mot verteeren....
VERSTAND:
 
Ik schenk hen inzicht, drop na drop.
RAAD:
 
Ik leer hen langzaam het gewicht der waarden;
GODSVRUCHT:
 
Ik geef hen inzicht, dieper licht;
VREEZE DES HEEREN:
 
Ik leer hen 't evenwicht.
WETENSCHAP:
 
Ik beur hun zielen zeer voorzichtig op
 
Van deze aarde.
DE GAVEN:
 
Verzamel, Moeder, uw getrouwen,
 
Uw goede strijders om uw Schoot!
DE KERK:
 
Zij zijn aan 't werk!
DE GAVEN:
 
Wat werken zij?
DE KERK:
 
Zij bouwen!
DE GAVEN:
 
Wààr bouwen zij?
DE KERK:
 
De wereld is zoo groot
 
Van 't Noorderlicht tot Zuiderkruis....
 
Zij bouwen aan het wereldhuis
 
En aan mijn Moederschoot!
 
In de eenzaamheid van het eeuwig ijs
 
En in 't gebied der felle zon
 
Bouwen zij aan het paradijs.
 
Trots Babel, Baal en Babyion!
 
 
 
Zij bouwen vóór de zon verrijst
 
En bij de koele maan -
 
Zij zijn de lange karavaan
[pagina 26]
[p. 26]
 
Die hijgend door de late laan
 
En dorstig verder reist;
 
Mijn zonen zijn te land, ter zee
 
En zingen het nieuwe Lied,
 
Hun karavaan kent nimmer vreê
 
De Blijde Boodschap heeft geen ree
 
Noch grens noch grensgebied!
 
Mijn zonen bouwen aan mijn Schoot,
 
Zoo bouwen zij aan God -
 
Zoo bouwen zij der wereld lot
 
En is de wereld groot
 
Nog grooter is de liefde en het grootst is God!
DE RADEN:
 
Gij weet, o Moeder, wie hun zwakheid stutten,
 
Aan welke bronnen zij hun krachten putten!
WIJSHEID:
 
Zij bouwden door de Wijsheid wijs,
VERSTAND:
 
Geleid door het verstand;
RAAD:
 
Ik was hun snoer en regelmaat,
 
Het lood dat men bezinken laat,
STERKTE:
 
Door mij hielden zij stand;
GODSVRUCHT:
 
Ik was hun warmte en sneeuw en ijs,
VREEZE DES HEEREN:
 
Ik: koelte in zonnebrand;
WETENSCHAP:
 
Ik ben hun kroon en prijs.
DE GAVEN:
 
Verzamel, Moeder, uw schildknapen.
 
De Geest wil hen tot ridders slaan;
 
Want God roept allen nu te wapen:
 
Het groote offensief vangt aan!
DE KERK:
 
Zij zijn ter leerschool van den Geest; zij leeren
 
Den Kruiszin en de krachten van 't Gebed;
 
Het Zwaard hanteeren en het Schild pareeren
[pagina 27]
[p. 27]
 
Den stoot braveeren! - En zij leeren
 
Hoe men de wapenen des geestes wet
 
En moeizaam 't taai metaal
 
Tot maan-wit staal
 
En lansen en floretten plet.
 
En langzaam, met hun lansen en hun zwaarden,
 
Groeit óók hun moed
 
En groeien hunne baarden -
 
Totdat de meesters zeggen: het is goed!
 
 
 
Zóó worden zij voor 't Avontuur
 
Geoefend en gestaald;
 
Gelijk het ijzer in het vuur
 
Gelouterd en doorstraald
 
Van Hem - die 't Leven is en geeft,
 
Van wien zij - eenmaal één met Hem
 
Doorbrand, doorgloeid, doorlicht, doorleefd -
 
Het Leven worden en de Stem!
 
 
 
Zoo erven zij - en het is goed -
 
Voor Christus' werk den fieren gloed
 
Van bijna twintig eeuwen.
 
En door het Vleesch van 't Lam gevoed
 
Groeit met hun baarde' in hen een moed
 
Van jonge leeuwen! -
DE RADEN EN DE GAVEN:
 
Wij waren allen min of meer hun meesters
 
Hetzij als schuurzand, slijpsteen of als les;
DE RADEN:
 
Wij zijn de bloesems dezer jonge heesters;
DE STERKTE:
 
Ik was het mes!
DE SCHILDKNAPEN:
 
Moeder, de meesters zeggen: het is goed!
DE KERK:
 
Wat wilt gij, kinderen?
DE SCHILDKNAPEN:
 
Dienen! Dienen! Geven!!
DE KERK:
 
Weet: wie zich zelf weg geeft: geeft veel!
[pagina 28]
[p. 28]
DE SCHILDKNAPEN:
 
Loopt boordevol van hemelsch leven:
 
Die zich verliest vindt steeds een beter deel!
DE KERK:
 
Wie zegt u dit?
DE SCHILDKNAPEN:
 
Ons eigen bloed!
DE KERK:
 
Schoon zijn de woorden van uw mond,
 
Doch naar hun oorsprong en hun grond
 
Wil 'k eerst de Raden en de Gaven vragen;
 
De meesters zeggen?
DE RADEN EN DE GAVEN:
 
Het is goed!
DE RADEN:
 
Zij zijn ons goed, zij zijn ons welbehagen:
GEHOORZAAMHEID:
 
Zij zijn gehoorzaam!
ARMOEDE:
 
Arm van geest!
KUISCHHEID:
 
en kuisch!
DE KERK:
 
Toont wie gij zijt en legt uw goed
 
En al uw siersels aan mijn voet
 
En gij: ontvangt van mij het kruis....
 
De last is licht, het juk is zoet,
 
Maar lang de weg van huis tot huis!
DE SCHILDKNAPEN:
 
De vogels hadden nesten en de vossen holen
 
Maar Die de leeljen kleedt: geen peluw en geen steen;
DE KERK:
 
Weest Hem bevolen!
DE SCHILDKNAPEN:
 
Die alle goed en rijkdom is alleen:
 
En peluw, kleed, en edelsteen!
[pagina 29]
[p. 29]
DE KERK:
 
Toont wie gij zijt! Hebt gij den moed
 
Te sterven aan uw zinnen en ellenden;
 
Zoo legt dit touw u vast aan Christus lenden.
 
En wacht u voor den brand die in u woedt!
DE SCHILDKNAPEN:
 
Bindt vast het touw dat ons verbindt
 
Aan eene Maagd en aan een Kind!
DE KERK:
 
Toont wie gij zijt en legt uw eigen zin
 
In mijne handen als een wapen;
 
Zoo leg ik u deez' doornen om de slapen
 
En weet: dit is slechts een begin.
DE SCHILDKNAPEN:
 
Eén werd om ons gehoorzaam tot den dood
 
En wij, òm Hem, ootmoedig nu ten leven!!
ALS HET GORDIJN GEVALLEN IS TREEDT ONMIDDELLIJK DE PROLOGUS ERVOOR MET DE VOLGENDE AANKONDIGING:
PROLOGUS:
 
Menschen! Het spel wordt onderbroken even
 
Om alle lieden, klein en groot,
 
Bedenktijd en verademing te geven
 
Over hetgeen gezegd werd en geschreven.
 
Dat, soms welluidend voor het oor,
 
Wellicht het hart een prik kwam geven:
 
Vraagt u dan af: wat stak mij? en: waarvoor?
 
 
 
Intusschen - want het wereldspel gaat door -
 
(Ons spel is slechts de kinkhoorn van dàt koor)
 
Zamelt de Kerk van alle kanten
 
Al haar strijdbare kinderen om haar Schoot
 
En Satan zijn trawanten
 
Rond die vervloekte vlag,
 
Die hij te diep in 't grensgebied der Moeder plantte;
 
Zoo scharen zich twee legers voor den slag
 
En onder twee standaarden! -
 
Maat gij, die toeschouwt, wikt hun waarden
 
En als ge u, tot op dèzen dag,
 
Nooit vóór of tegen nog verklaarde:
 
Kiest dan vandaag het krùis - of kiest de vlàg!

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken