Nieuwe testament (Noordnederlandse vertaling)

XII

In dien tiden ghinc Ihesus op enen sabbet over dat coern ende sinen jongheren hongherden ende begonnen die aren te plucken ende te eten. Die Pharizeen saghent ende seyden hem: Sich, dijn jongheren doen dat niet gheoerloeft is op den sabbet. Ende hi antworde hem: En hebdi niet ghelesen wat David dede, doe hem hongherde ende die mit hem waren? Hoe dat hi in dat Gods huus ghinc ende at dat ghewiede broet, dat hem niet gheoerloeft en was te eten noch den ghenen die mit hem waren, dan alleen den priesteren. Of en hebdi niet ghelesen inder wit, dat die priesters die vierte des saterdaghes breken ende des sonder sonde sijn? Ic segghe u dat dese meer [is] dan die tempel. Had ghi gheweten, wat dat is: Ic wil ontfarmherticheyt ende niet offerhande, ghi en hadt die onnosele niet verordelt. Die Here is een sone des menschen ende des sabbets.

Ende doe hi van dan ghinc, ghinc hi in hoer sinagoghen. Sich, daer was een mensche ende hadde een verdorde hant. Ende si vragheden hem ende seyden, oft gheoerloft ware, op den sabbet ghesont te maken, op dat sie hem wroeghen mochten. Ende hi seyde toe hem: Wie sal van u, een mensche [wesen], die een scape hebbe, ende oft des saterdaghes inden grave viel, sal hi dat niet nemen ende treckent uut? Veel billiker is een mensche beter dan een scape. Alsoe eest oec gheoerloft opten sabbet weel te doen. Doen seyde hi dien mensche: Strec uut dijn hant. Ende hi reeckede se uut ende si wart weder ghesont als die ander.

Die Pharizeen ghinghen uut ende maecten enen raet jeghens hem, hoe sine mochten doden.

Ihesus wiste dat ende ghinc van danne ende voele volgheden hem nae, ende hi maecte se al ghesont, ende hi verboet hem, dat si hem niet en apenbaerden, op dat vervullet worde dat Ysayas die prophete sprac: Sich, mijn kijnt, dat ic vercoren hebbe, mijn gheminde, daer mijnre zielen wael in behaghet hevet; ic sal minen gheest setten op hem ende hi sal boetscappen den heydenen dat oerdel. Hi en sal niet striden noch roepen noch niemen en sal inder straten sijn stemme hoeren. Dat ghejaghede riet en sal hi niet te breken noch dat rokende holt en sal hi niet uut doen tot dat hi uutwerpe dat oerdel tot der victorien ende in sinen name solen die heydene hapen.

Doe was hem ghebrocht een beseten mensche, die blint was ende stom. Hi makede hem ghesont, dat hi sprac ende sach. Ende alle die scaren verwonderden hem ende seyden: Is dit niet Davids sone? Die Phariseen hoerdent ende seyden: Dese en werpt die viande niet uut dan in Belsebuc, den prince der viande. Ihesus wijste hoer ghedachte ende seyde hem: Alle rijc, dat jeghens hem selven ghedeelt is, dat sal verwoest werden, ende alle stat of huus jeghens hem ghedeelt en sal niet staende bliven. Ende of Sathanas den Sathanan uutwerpet ende in hem selven ghedeelt is, hoe sal sijn rijke staende bliven? Ende of ic in Belsebuc den viande uutwerp, ju kijnder, in wien werpen si hem uut? Hier om solen si u richters wesen. Ende eest dat ic inden gheest Gods die viande

[fol. 9v]

uut werp, daer om coemt dat rijc Gods in u. Of hoe mach yemant in eens starken mans huus ghaen ende sijn vate nemen, het en si dat hi ierst den starken man binde, ende dan mach hie sijn huus beroven. Die niet mit mi en is, die is teghen mi, ende wie niet mit mi en versament, die verstroyet.

Daer om segghe ic u, dat alle sonde ende blasphemie sal den menschen vergheven werden, mer die gheest der blasphemien en sal niet vergheven werden. Ende soe wie een wort sprect yeghens den sone des menschen, het sal hem vergheven werden, mer wie jeghens den Heylighen Gheest sprect een wort, dat en sal hem niet vergheven werden noch in deser werlt noch inder toecomender werlt. Maket enen gueden boem ende sine vruchten guet of maket enen quaden boem ende sine vruchten quaet, vanden vruchten kennet men den boeme. Slanghen gheslechte, hoe moeghedi guet spreken, want ghi sijt quaet? Want van overvloedicheyt des herten spreket die mont. Een guet mensche brenghet van enen gueden scat sijns herten guede dinghen voert ende een quaet mensche brenghet van enen quaden scat sijns herten quade dinghen voert. Ic segghe u dat van elken ydelen woerden, dat die menschen spreken sullen, si reden gheven inden daghe des oerdels. Uut dinen worden wordestu gherechtverdighet ende uut dinen worden worstu veroerdelt.

Doe antworden hem somighe vanden scriben ende vanden Pharizeen ende seyden: Meyster, wij willen een teyken van di sien. Hi antworde hem ende seyde: Een quaet ende een overspelende gheslechte begheert teykene ende hem en sal gheen teyken ghegheven werden dan Yonas des propheten teyken. Alsoe als Yonas was inden buuc des walvis drie daghe ende drie nacht, also sal die sone des menschen drie daghe ende drie nacht wesen in dat herte der eerden. Die manne van Nynive sullen opstaen inden oerdel mit desen gheslechte ende sullen se veroerdelen, want si penitencie deden om Yonas predikenghe. Ende sich, hier is een meerre dan Yonas. Die coninginne van Oestlant sal opstaen inden oerdel mit desen gheslechte ende sal dit gheslechte veroerdelen, want si quam vanden eynden der werlt om Salomons wijsheyt toe horen, ende sich, hier is een meerre dan Salomon.

Wanneer die onreyn gheest uut den mensche gaet, wandert hi in droghen steden ende sueket rueste, ende en vijnts niet. Dan seghet hi: Ic sal weder keren in mijn hues, daer ic uutghinc, ende als hi coemt, vijnt hijt ledich ende scoen ghemaket mit besemen vercieret. Dan gaet hi inne ende nemet toe hem seven ander gheeste, die quader sijn dan hi ende gaen in ende wonen daer. Ende soe sijn die achterste des menschen quader dan die irste. Alsoe sal gheschien desen quaden gheslachte.

Doe hi noch sprac totten scharen, stonden sijn moeder ende sijn brueders buten ende begherden hem te spreken. Ende een seyde toe hem: Sich, dijn moeder ende dijn bruders staen buten ende soeken di to spreken. Ende hi antworde den ghenen, die hem dit seyde: Wie is mijn moeder ende wie sijn mijn brueders? Ende hi reykede sijn hant uut tot sinen jongheren ende seyde: Sich mijn moeder ende mijn brueders. Soe wie den wille mijns vaders doet, die inden hemel is, dat is mijn brueder, mijn zuster, ende mijn moeder.