Nieuwe testament (Noordnederlandse vertaling)

XII

Doe began hi hem in parabolen te spreken. Een mensche teelde enen wijngart ende breyden daer enen tuen um ende groef een grafte ende stichte enen toerne ende verpachtene den wercluden ende voer peelgrimaedse. Ende seynde sinen knecht totten ackerluden doet tijt was dat si ontfinghen die vruchte des wijngaerts. Si namenen ende sloeghenen, ende lietenen idel. Ende anderwerf seynde hi tot hem enen anderen knecht ende dien wonden si in sijn hoeft ende hantierdene lasterlic. Ende noch seynde hi enen anderen ende dien versloeghen si ende voel andere, sommighen sloeghen sie, sommighen versloeghen si. Noch had hi enen gheminden sone, ende dien seynde hi ten leesten tot hem ende seyde: Si sollen minen sone van scaemten ontsien. Die boulude spraken onderlinghe: Dit is die erfghename, coemt, laetten ons doden ende dat erve sal ons wesen. Ende si namenen ende versloeghenen ende worpenen uuten wijngaert. Wat sal hier om die heer des wijngaerdes doen? Hi sal comen ende verderven die ackerlude ende sal den wijngart anderen luden bestaden. Of en hebdi dese scrifture niet ghelesen: Den steen dien die werclude verworpen, dese is gheleghet in dat hoeft der huernen; dit is vanden Heer ghesciet ende is wonderlic in onsen oghen.

Doe begheerden si hem te vanghen, ende si ontsaghen die scare, want si keenden, dat hi dese parabole tot hem luden seyde, ende si lieten hem ende ghinghen en wech.

Doe seynden si tot hem sommich vanden Pharizeen ende van Herodes knechten, op dat sien begripen mochten inden woerden. Dese quamen ende seyden hem: Meyster, wij weten dattu warachtich biste ende du niement en achste noch du en sieste oec niet in dat aensicht der menschen, mer inder waerheyden leerstu den wech Gods. Isset gheoerloft den keyser tiens te gheven of en sullen wijs niet gheven? Hi wijste hoer scalcheyt ende seyde hem: Waerom becaerdi mi? Brengt tot mi den peninc, dat icken sie. Ende si brochtenen. Doe vraghede hi hem: Wes is dat beelde ende sijn inghescrijft? Si antworden: Des keysers. Ihesus antworde hem ende seyde: Ghevet den keyser dat des keysers is, ende Gode dat Godes is. Ende si verwonderden daer af.

Doe quamen tot hem die Zaduceen, die die verrisenisse wederspraken, ende

[fol. 28r]

vragheden hem ende seyden: Meyster, Moyses heeft ons ghescreven: Soe wien sijn brueder stervet ende een wijf laettet ende gheen kijnder en laetet, die sal sijns brueder wijf nemen ende verwecken sinen brueder dat zaet. Soeven brueders waren, ende die irste nam een wijf ende starf sonder saet, ende die ander nam dat wijf ende starf oec sonder zaet, ende die dorde des ghelikes, ende si namense alle zoven ende en lieten gheen zaet. Ten leesten van hem allen is oec dat wijf begraven. Inder opverstandenissen, als si verrisen sullen, wes van desen sal dat wijf wesen? Si soven hebbense te wive ghehadt. Ihesus antworde ende seyde hem: Hier om dwaeldi, want ghi die scrifture niet en verstaet noch die moghentheyt Gods. Want wanneer si vander doet opverstaen sijn, dan en sullen si niet mannen noch ghemant werden, mer si sijn als enghele inden hemel. En heb di niet ghelesen in Moyses boeken opten doerne vanden doden, dat si opstaen, hoe God hem toesprac ende seyde: Ic been Abrahams God ende Isaacs God ende Jacobs God? God en is niet der doder, mer der levender. Hierom dwaeldi zeer.

Doe quam een vanden scriben tot hem, die se onderlinghe hadden horen vraghen ende sach, dat hi hem wael gheantwort hadde, ende vraghede hem, welc dat ierste van alden gheboden ware. Ihesus antworde hem: Dat ierste alder ghebode is: Hoer, Israhel, dijn Heer, dijn God, is een God, ende du salte minnen dinen Heren, dinen God, van alle dijnre herten, van alle dijnre zielen ende van alle dijnre crachten. Dat is tierste ghebot. Dat ander is desen ghelijc: Du salt mijnnen dinen naesten ghelijc di selven. Meerre dan dese en is anders gheen ghebot. Die scribe antworde hem: Meyster, du hebste inder waerheyt wael gheseyt, want een isser ende daer en is anders gheen dan hi. Ende datmen hem minne van alder herten ende van alle der verstandenisse ende van al der zielen ende van al der crachten, ende den naesten te minnen ghelijc hem selven, dat is meerre dan alle offerhande. Doe Ihesus sach, dat hi wijslic gheantwort hadde, seyde hi tot hem: Du en bist niet verre vanden rijcke Godes. Ende niement en dorste hem voertmeer vraghen.

Ende Ihesus seyde antwordende ende lerende inden tempel: Hoe segghen die scriben, dat Cristus Davids sone is? Ende David selve seghet inden Heylighen Gheest: Die Heer seyde minen Heer: Sit tot mijnre rechter siden, tot dat ic dijn viande setten sal een voetschemel dijnre voete. David hieten selven Heer, ende waer af is hi dan sijn sone?

Ende vole scaren hoerdent gherne. Ende hi seyde hem in sijnre leringhe: Hoedet u vanden scriben, die inden stoelen willen wanderen ende opten merct ghegruet willen wesen ende op die voerste setelen inden sinagoghen sitten willen ende dat irste daer neder sitten inder maeltijt. Si verslijnden der weduen huse onder die bedeckinghe der langher bedinghe: dese sullen te merre ordel ontfanghen.

Ende Ihesus sat jeghens den tempel, daer men dat ghelt dat den tempel toe behoert, plach in die offer kiste te bestaden, ende sach, hoe die scare daer vole gheldes in warp ende vole rijcken worpen vole. Ende doe daer quam een arme wedue, die twe cleynne penincghesken brochte, die enen vierlinc maken, doe riep hi sijn jongheren te gader ende seyde hem: Ic segghe u voerwaer, dat dese arme wedue meer ghebrocht hevet dan alle die ander, die inden ghemeynen scat of offerkiste gheworpen hebben. Want si alle van dien, dat hem overvlodich was, gaven, mer dese van hoerre armoeden brochte allet dat si hadde, al daer si hoer voetsel af hebben soude.