Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Gedichten (2 delen) (1991)

Informatie terzijde

Titelpagina van Gedichten (2 delen)
Afbeelding van Gedichten (2 delen)Toon afbeelding van titelpagina van Gedichten (2 delen)

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (9.26 MB)

Scans (63.55 MB)

XML (4.98 MB)

tekstbestand






Editeur

A.E. Jacobs



Genre

poëzie

Subgenre

studie
verzameld werk
gedichten / dichtbundel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Gedichten (2 delen)

(1991)–Joannes Six van Chandelier–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

[52] Op het voorspreekerschap van Abraham Grenier den iongen van Middelburgh, te Angiers verdient (p. 54)

toelichting Abraham Grenier (1626-1660) was Six' reisgenoot bij zijn reis door Frankrijk in 1649. Hij was een Middelburger van geboorte en had vanaf 1644 rechten gestudeerd in Leiden. In 1649 reisde hij naar Frankrijk om in Angers te promoveren (De la Ruë, 1741, p. 539-541; Nagtglas i, 1890, p. 293). Six reisde alleen door naar Spanje, waar hem het bericht van zijn vriends promotie bereikte. Vanuit Madrid zond hij hem een brief en twee gedichten (vgl. gedicht no. [71], r. 10-13), waarvan dit sonnet er één zal zijn. Het staat op p. 27 van Six' Poësy.
 
annotatie  
 
titel het voorspreekerschap: de status van pleiter, advocaat
  van: door
  verdient: verworven
1 De Zeeuwsche Ceres: De Zeeuwse graangodin, dwz. het eiland Walcheren
  kroon: kan kronen
  pruik: haardos
2 bralle: kan pralen (wnt iii, i, 1017)
  die prys: dat eerbewijs (nl. die kroon van aren)
3 doof: kan uitdoven, dof doen schijnen
  de Poolsche gloor, en kroonen: de pracht en praal van Polen en zijn heersers. Door de Oostzeehandel was Polen een belangrijke graanleverancier voor Holland.
3-4 uit ys, En feller frost: wegens (vanuit?) de zeer felle vorst en het ijs
4 vry: heel wat
5 Die luister: De luister van die prys (r. 2)
  scheen te flaauw: verspreidde een nog te flauw schijnsel (naar de zin van de Zeeuwsche Ceres)
  kroonen: kunnen bekronen
5-6 Febus blaaren, Van heiligh Lauwerier: de heerlijke krans van Apollo's lauwertakken (vgl. wnt vi, 460). De laurier is Apollo gewijd, omdat zijn geliefde Daphne in een laurier is veranderd.
6 ombeschuimden: door het schuim van de branding omgeven
  tuit: haartooi (op Walcheren de naam voor de kuif van het boerinnenkapsel, wnt xvii, ii, 3961)

[pagina 48]
[p. 48]

7 Dewyl: Aangezien
  Themis schoot: de schoot van de Griekse godin van het recht, de Romeinse Justitia
  ambroos: ambrozijn, godenvoedsel
8 Koorenschuur: vertaling van het Franse ‘grenier’
  dat geene landen baaren: dat geen land ter wereld voortbrengt
9 Droegh ik niet naa de zee: dwz. Was ik het niet, die ... alle hulp en bijstand heb verleend bij zijn wetenschappelijke carrière (vgl. Van Winschooten, 1681, p. 245: ‘Voorts soo ontmoet ons een spreekwijs iemand t' see helpen: dat is, iemand voort helpen: iemand te paard helpen [...]’). Uiteraard past de uitdrukking een bewoner van het eiland Walcheren uitstekend.
  den lauwer van Angier: de lauwertak van Angers, die de Zeeuwsche Ceres nu zal tooien (vgl. r. 5-6), als beeld voor de in Angers gepromoveerde - Grenier
10 Zoo tuigh: Kan ... getuigen (nl. de triomfantelijke retorische vraag van r. 9)
  dat rechte brood: dat ‘ware’ brood (gebakken van het ambrozijn van de godin van het recht, opgeslagen in de korenschuur Grenier), dwz. Greniers toekomstige rechtsgeleerde optreden dat de Zeeuw ten goede zal komen
11 Wat: En als hy [...] zal smaaken wat voor een
  manna: hemels graan (vgl. ambroos, r. 7)
  in een Grenier: binnen de korenschuur Grenier. De betekenis ‘in de persoon van Grenier’ speelt uiteraard mee.
12 Grenier zoo korts gebouwt: Korenschuur, hoe onlangs gebouwd u ook bent, dwz. Grenier, hoe jong u ook bent
  sie: zal zien, ‘zal beleven dat’
  uw volle daken: uw gevulde korenzolders, dwz. uw rechtsgeleerd brein
13 slissen: uitspraak doen tussen (wnt xiv, 1829, deze plaats). Het woord betekent ook: de honger stillen, verzadigen (wnt xiv, 1828) en die betekenis sluit aan bij de volgehouden metafoor.
  pleitend volk, om kooren schaars, en dier: volk dat zijn recht komt eisen in tijden van korenschaarste en -duurte (en binnen de beeldspraak: in tijden waarin het recht een schaars en duur goed is)
14 dies: daardoor
  't Raadhuis: het raadhuis van Middelburg. Six kreeg wat dit betreft gelijk: in 1658 zou Grenier schepen in zijn geboortestad worden (Nagtglas i, 1890, p. 293).
  jaa: ja zelfs
  de Haaghsche solders: dwz. in het landsbestuur (voorgesteld als een verzameling graanzolders, vgl. r. 12)


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken