Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Gedichten (2 delen) (1991)

Informatie terzijde

Titelpagina van Gedichten (2 delen)
Afbeelding van Gedichten (2 delen)Toon afbeelding van titelpagina van Gedichten (2 delen)

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (9.26 MB)

Scans (63.55 MB)

XML (4.98 MB)

tekstbestand






Editeur

A.E. Jacobs



Genre

poëzie

Subgenre

studie
verzameld werk
gedichten / dichtbundel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Gedichten (2 delen)

(1991)–Joannes Six van Chandelier–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

[91] Dwaasen roem (p. 93)

toelichting Hoogewerff, 1950, p. 90 beweert dat dit sonnet betrekking heeft op de dichter Matthijs van der Merwede, heer van Clootwijck (1613-1664) en met name op diens bundel Uyt-heemsen Oorlog, Ofte Roomse Min-triomfen van 1651. Dit is zeker niet onmogelijk, maar het stuit op enkele bezwaren. Van der Merwede was er, als ik afga op zijn werk, niet zozeer op uit overspel te plegen of sodomie te bedrijven (r. 7-8). Hij benadrukt juist dat hij daarvan (met name van het laatste) een afschuw heeft. Misschien heeft Six hem dus slecht gelezen of heeft dit sonnet niet zo direct betrekking op Van der Merwede alleen, maar meer op een bepaald slag Hollanders (waartoe Van der Merwede eventueel ook gerekend kan worden). Six kan hem in Rome niet ontmoet hebben, want Van der Merwede was in 1650 teruggekeerd in Nederland (vgl. over hem Dr. P.C.A. van Putte in Lexicon, 1986). Het sonnet staat op p. 46 van Six' Poësy.
 
annotatie  
 
1 Een ander Hollands kind: Een andere ‘zoon van Holland’ (nl. dan ik, vgl. r. 9 e.v.)
  trek: trekke, mag trekken
  minnesieke pennen: veren van een koortsige liefde (te gebruiken als schrijfpen)
2 wieken van Kupyn: de vleugeltjes van Cupido
  om: teneinde
2-3 syn ... strand: zijn minnevuur, geblust met geilheid en wellust langs de kust (‘in de contreien’) van het geile Italië

[pagina 92]
[p. 92]

4 te bekennen: te vertellen, uit de doeken te doen
5 houde 't klucht: mag het voor een grap houden
6 in een algemeensaam land: in ‘gemeenschappelijk’ (in het bezit van iedereen en niemand verkerend) land. Six doelt op prostituées.
7 Te planten boornen: dwz. Een getrouwd man te bedriegen (een ‘hoorndrager’ is een bedrogen echtgenoot, wnt vi, 1099)
  een eeman: een getrouwd man (wnt iii, ii, 3790, deze plaats)
8 't aavrechts poortslot: ‘de gesloten achterpoort’, dwz. het aarsgat. Uit aavrechts volgt ook, dat het hier de ‘verkeerde’ opening betreft.
  een bullans: een stiereschacht, een pik als van een stier
  in te rennen: binnen te rammeien (vgl. wnt vi, 1857)
9 Myn gansewiekje: dwz. Het ganzevleugeltje waarmee ik ‘vloog’ (reisde, vgl. r. 10), ook metonymisch voor: Mijn ganzeveer, Mijn schrijfpen (in contrast met de minnesieke pennen, Uit wieken van Kupyn)
  van Minerves hand, bestiert: geleid door Minerva, dwz. met wijsheid gebruikt
10 Al vloogh het wyds en syds: Al heeft het wijd en zijd gevlogen. Six bedoelt dat hij tijdens zijn reizen wel in de buurt van de verleiding is geweest, maar dat hij die weerstaan heeft.
  glomme minnevonken: gloeiende (wnt v, 143, deze plaats) vonken van de wellust (die tot een vuur hadden kunnen opgloeien)
11 Wiert: Is
12 Ik ... pronken: Ik oordeel het 't beste in stilte trots te zijn op déze roem: ...
13 myn vry gewis: mijn onbelast geweten
  welvaard: goede gezondheid
  heb geviert: in ere heb gehouden, heb gekoesterd (wnt xxi, 356-357)
14 Nu ... schonken: Nu kom ik thuis met even warm bloed (als ik voorheen had) en niet met botten die door geile liefde uitgeput (van hun merg beroofd) zijn


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken