Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Gedichten (2 delen) (1991)

Informatie terzijde

Titelpagina van Gedichten (2 delen)
Afbeelding van Gedichten (2 delen)Toon afbeelding van titelpagina van Gedichten (2 delen)

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (9.26 MB)

Scans (63.55 MB)

XML (4.98 MB)

tekstbestand






Editeur

A.E. Jacobs



Genre

poëzie

Subgenre

studie
verzameld werk
gedichten / dichtbundel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Gedichten (2 delen)

(1991)–Joannes Six van Chandelier–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

[347] Lange mantel, achter het lyk van Jan Bikker burgemeester (p. 586)

toelichting Het gedicht staat op p. 438-439 van Six' Poësy.
 
annotatie  
 
titel Lange Mantel: Slepende rouwmantel. Six bedoelt zijn in één kolom gedrukte gedicht.

[pagina 616]
[p. 616]

  Jan Bikker: De in 1591 geboren Jan Bicker, koopman, scheepsbouwer en burgemeester (in 1653) overleed op 10 mei 1653 (Elias, Vroedschap i, p. 174).
2 gedreeven: terechtgekomen en weggevoerd
4 Wie daar op steunt: dwz. iedereen
  denk: gedenk
4-5 alle daagh, Of ieder uur: nl. te konnen vallen (geen bepaling bij denk)
6 op het sand: aan de zeekust
8 Op: Vanwege
  aanloop: het ertegenaan spoelen (wnt i, 236)
9 pit van reeden: scherpzinnigheid. Arens, 1961, p. 123-124 merkt op dat Six in r. 9-14 wellicht denkt aan Horatius' Oden ii, xiv, 1-4 en iv, vii, 23.
12 dooden slagh: doodsoorzaak
16 om uit te zyn geleeft: om aan zijn einde te komen
17 banken: klippen
19 De veeghste staat wel voor het bed: Degene die het dichtst bij zijn dood is, ligt veelal niet in bed; vgl. de uitdrukking: ‘De zieken liggen te bed, de vegen staan er voor’ (wnt xviii, 1062)
20 Schoon of: Hoewel
22 Noch: Toch
23-26 Zoo ... dood: Zo werd Jan Bicker, uit dat edel geslacht der Bickers, als het ware robijnen in de keizerskroon van Amsterdam, binnengehaald (‘opgestreken’) ten bate van de dood. Zoo streek het is hier opgevat als een onpersoonlijke constructie. De aansluiting van streek bij stryken (r. 22) zou slechts in woordspel bestaan (vgl. voor de genoemde betekenis van streek: wnt xiv, 40).
  jammer: treurige gebeurtenis
27 hoe dus: waarom zo
28 noch: toch wel
  om verd: omver (vgl. wnt xviii, 1887)
29 De bluts: De bluts-, vlekken- of purperkoorts (wnt ii, ii, 2933-2934, deze plaats)
  spreekt: presens historicum
  uitgeslaagen: gereinigd, maar ook: eruit geklopt (vgl. bluts: ‘deuk’, wnt ii, ii, 2933 en wnt xvii, iii, 1574)
31 ons by: onder ons
33 Galenus: van de arts, Galenus genoemd naar de Antieke geneesheer
34 Het klampt hem voorts aan 's leevens boorden: Het entert hem vervolgens aan de verschansingen van zijn leven (wnt vii, ii, 3369; vgl. de metafoor in r. 22)
35 sinkt te grond: zinkt naar de bodem, gaat te gronde
36 wat is het van den mensch?: hoe is het met de mens gesteld? (vgl. Job 7:17 en de Psalmen 8:5 en 144:3)
37 een van vieren: een van de vier Amsterdamse burgemeesters
40 haar loot: haar loden kogel
42 Niet: Niets anders
43 Daar: Terwijl
44 maar om: om niets anders dan om
45 beleggen: beraadslagingen en besluiten

[pagina 617]
[p. 617]

46 syn yvrigh seggen: zijn vurige eed
47 meester: burgemeester
49 Wat: Wat voor een
  sy: moet worden
50 bouwingh van de zee: scheepsbouw (de vaste verbinding zee bouwen betekent echter gewoonlijk: ‘de zee bevaren’, wnt iii, ii, 772)
52 Zoo: Dat, nl. r. 48-51
  smaaklik: geestdriftig en opwekkend
53 keele: mond van de spreker
54 duisend: duizend mensen, nl. de scheepsbouwers
  staagh: voortdurend
  tot heur beveele: onder zijn bevel had (uit r. 55 is hiel samengetrokken)
55 oopen hiel: dwz. te eten gaf
56 verloos: raakte ... kwijt
57 Zoo: Evenzo
  Athos: het boomrijke schiereiland in de Aegeïsche Zee
58 Van: Door
59 't allerhellerst: het helderste
60 schaaduwrykste: dus: hoogste en de meeste bescherming biedende
  om veer: omver
61 Hoe: het antwoord volgt in r. 63-64
  kan: zal ... kunnen
  Maai: de maand mei
  blos: bloesem (wnt ii, ii, 2925)
62 Verquikken: Troosten, Opbeuren
66 Bikkers buurt, of Bikkers eiland: de naar Bicker genoemde scheepswerven
67 hoeft: heeft ... nodig
  agaat: zeer harde steen
68 op zulke tomben, staat: reeds aan zulke graftombes (als Bikkers buurt en Bikkers eiland) gehecht is


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken