Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Gedichten (2 delen) (1991)

Informatie terzijde

Titelpagina van Gedichten (2 delen)
Afbeelding van Gedichten (2 delen)Toon afbeelding van titelpagina van Gedichten (2 delen)

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (9.26 MB)

Scans (63.55 MB)

XML (4.98 MB)

tekstbestand






Editeur

A.E. Jacobs



Genre

poëzie

Subgenre

studie
verzameld werk
gedichten / dichtbundel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Gedichten (2 delen)

(1991)–Joannes Six van Chandelier–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

[437] Slachtmaand t'Amsterdam, in pesttyd (p. 749)

toelichting In 1655 woedde er een hevige pestepidemie in Amsterdam. Het gedicht is geschreven naar aanleiding van de periode van de slacht (november) in dat jaar. Het staat op p. 569-570 van Six' bundel.
 
annotatie  
 
2 Joodsche seissens: sikkels(?)
3 wie: al wie
4 Doodkeelende: Dondend, Vernietigend
  meissens: meisjes, vrouwen
5 den kost: het dagelijks eten
6 zou leeven: dwz. verwacht nog in leven te zijn
8 werd: wordt
11 gereed heb, wat by kook: als hij gaat koken, het benodigde bij de hand zal hebben
12 En strekliker veel aan de hal kan spaaren: En veel voordeliger bij de vleeshal heel wat geld kan uitsparen (wnt xv, 2167). Als de kok vlees in voorraad heeft, behoeft hij niet steeds onvoordelige kleine beetjes te kopen.
13 Wat ver gebuur erbarmt sich, oover 't land: Welk nu zo ver buurland zal medelijden tonen met het land (vgl. het spreekwoord ‘beter een goede buur dan een verre vriend’, Spreuken 27:10 en wnt iv, 541: ook de goede buur is nu heel ver weg)
14 laas: ach, helaas
15 soenloos: onverzoenlijk
15-17 die ... bespreekt: (buurland) dat nu, al heeft het weet van de goede aard van dit volk en al kent het zijn degelijke manier van leven, schijnheilig (over deze pestramp) spreekt als over een zorg die ver van zijn bed is

[pagina 751]
[p. 751]

18 al eeven vroolik: vrolijk als altijd
19 huiden: op dit moment
20 En haalen sy den morgen, soo weer morgen: En zo zullen zij morgen weer sorgen, als zij morgen halen
22 roert: leeft, beweegt
23 muft: gaat suffen, gaat overwinteren
24 't schuurtjen: de mierenhoop als opslagplaats
25 soeke: te zoeken hebbe
27 is langh, ook kort: de uitleg bij langh volgt in r. 28, die bij kort in r. 32.
28 flus, of binnen 't jaar: weldra, of in ieder geval: binnen dat jaar
  gypen: sterven (wnt iv, 2344, deze plaats)
29 Al sterft het sterk: Al is er een periode van grote sterfte
  jonghste: uiteindelijke
30 Licht: Wellicht
  in d'ooverblyfsels: onder de achtergeblevenen (nog levenden)
32 versellen: vergezellen, deel ... uitmaken van
33-34 Wie ... verwon: Wie veertig maal de dagen van een jaar heeft doorstaan (de veertig gepasseerd is)
35 zoo dikwils achterhaal: nog eens zo vaak evenaart (dus nog eens veertig jaar leeft). De leeftijd van tachtig jaar geldt als de uiterste grens van het menselijk leven (Psalm 90:10).
36 kan syn natuur maar loopen: als zijn gestel die loop (met de zon) maar aankan
39 by voor syn einde stink: dat hij voortijdig zal rotten
41 het Boek: de bijbel
43 onder weeld: in een tijd van overvloed
46 Of God niet langh, of langh hun trouw vergaarde: Of God nu kort of lang hun verbintenis (die van lyf, en ziel) in stand houdt
47 voor den Kristelyken naam: voor iemand die christen wil heten
48 der saaligheit: van het hoogst-bereikbare


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken