Schatkamer der Nederlandsse oudheden. Of woordenboek, behelsende Nederlands steden en dorpen, kasteelen, sloten en heeren huysen, oude volkeren, rievieren, vermaarde luyden in staat en oorlogh, oudheden, gewoontens en lands wysen

[Duytsche taal]

DUYTSCHE TAAL; maar, sal ik hier wel derven aan koomen? sal myn reukeloose pen op deese klip sich niet aan stukken stooten? genaade, eerwaarde priesteren van des Taalkundes voor weinige genaakbaare tempel; genaade en soo sal ik het kort maaken.

1. Ik geloof als een gewisse waarheid, dat de Neerlandsse Taale is gesprooten uit de Duytsse, gelyk het Duytsse weder uit de Scytisse, of Celtisse. By voorbeeld: mark (is een paard) berg, hart, man, rix, of rik, land, &c. Rupertus, over Besoldi Synops. Histor. ex epist. Busbequii, 18 pag. Bodinus, Method. Historiar. 9 cap. 383 pag.

Lees soo verder Boxhorn (epist. ad Blancardum, 220 pag.) van de woorden; schat, miter, skiar, schauw, &c. alle oud Persisse.

Denselven Boxhorn (epist. ad Salmasium 69 pag.) over het Scytisse of Turksse su; dat is, water.

Busbeeccq (epist. 4. 323 pag.) over dit Turks; broe, brood; plut, bloed, hus, huys; bruder, schwester, &c.

Kamdeen (Britann. Descript epitom. 18 pag.) over burrouw, berry, ham, stet, fort, torp, wich, &c, Engelsse naamwoorden.

[p. 71]

Matheus (de Nobilit. 2 lib. 358 pag.) over leeken, ouwel, en oblie, priester, letter, proost, kelder, sluis, wyn, lantaarn, papier, &c. alle de Latynen ontleend.

Van Leeuwen eindlyk (Batav. van 65 tot 70 bl.) geheele lysten van oude naamwoorden u mede deelende.

II. Ik vind in verscheidene benaamingen van menssen of plaatsen de woordekens; buttel, brink, knokke, donk, drecht of trecht, fort, gast, geest, gart, goo, horst, hage, hude, heim, ônk, loo, maar, broek, nes, rode, stein, torp, wolde, waart, weert en wert, wyk, &c. Van welke gy een Index sult vinden, cis, 8 cap. 59 pag. sie ook de Aanteekeninge over myn Gallery, A. 1690 uitgegeven, 16 bl. onder Genoveva.

III. Ik meen onse selfstandige en ongemengde moedertaal naast de Hebreeuwsse te komen in aloudheid. Slichtenhorst, Geldr. G. 1 B. 23 bl. Maar geensins ouder, volgens den beuselaar, Goropius Bekanus. Lust het u oud Duyts te leesen, gy sult het vinden by Ger. Brand, Aanmerk. op Batoos Verton. 260 bl. genomen uit de Hooghduytsse Mengeldichten van M. Opitzius; of een brok van een Evangelie van Otfrid, by Saubertus, de Sacrificiis, 5 cap. of in den eed van Ludewyk, uit de historie van Nithardus, by Lipsius, 3 centur. ad Belgas, 44 epist.