Schoonoord, Geref. kerk
Tot de inventaris behoort een preekstoel uit de bouwtijd. De kosterswoning (Kerklaan 16) dateert uit 1929.
De Geref. kerk (Kerklaan 35) is een recht gesloten zaalkerk met een geveltorentje voorzien van een spits met frontalen. De kerk kwam in 1915 tot stand naar een ontwerp van de plaatselijke bouwkundige-aannemer J.S. van Peer. De uitbreidingen aan de achterzijde dateren uit 1947-'48. De deels gepleisterde pastorie Kerklaan 33 is uit circa 1915.
Woonhuizen. Voorbeelden van vroeg-20ste-eeuwse eenlaags huizen zijn Kerklaan 19 (1902), met schilddak en dakkapel, en Kerklaan 11 (circa 1915), met een tot topgevel opgetrokken gevelgedeelte. Zakelijk-expressionistische invloeden vertonen het woon- en winkelpand Kerklaan 22 (circa 1920) en het eenlaagspand Tramstraat 25 (circa 1930). Het eenlaaags huis Kerklaan 37 (circa 1935) is uitgevoerd in traditionalistische vormen.
De windmolen Tramstraat 22 is een met riet gedekte achtkantige stellingmolen met bakstenen onderbouw en een gewijzigde, met dakleer beklede kap. Momenteel ontbreken de wieken. De uit Middelstum (Gr) afkomstige oliemolen is in 1903 in Schoonoord herbouwd ter vervanging van een voorganger uit circa 1854.
Het restaurant ‘De Hoek’ (Sleenerweg 1), een hoekpand met hoger opgetrokken hoekpartij, dateert uit circa 1925.
Het openluchtmuseum ‘Ellert en Brammert’ (Tramstraat 73) geeft sinds circa 1955 een beeld van de ontwikkeling van de woon- en leefomstandigheden in het (heide) gebied rond Schoonoord aan de hand van verplaatste en gereconstrueerde gebouwen. Op het terrein staan onder meer enkele plaggenhutten, schaapskooien, een school, een veenderij, een tolhuisje en een hallenhuisboerderij met langsdeel en aangebouwde schuur. Van alle bebouwing is ook het interieur zo goed mogelijk gereconstrueerd.
Hunebed. Ten zuidoosten van Schoonoord nabij de Slenerweg ligt hunebed D49 of ‘De Papeloze Kerk’ dat bestaat uit twaalf draag- en vier dekstenen. De bijnaam is ontleend aan de protestantse hagepreken die hier in de 16de eeuw werden gehouden. Het hunebed is in 1938 en 1958 onderzocht en in 1958-'59 gerestaureerd, waarbij de steenkrans gedeeltelijk is gereconstrueerd. Men heeft het hunebed aangevuld met stenen van elders en een deel van de dekheuvel opnieuw aangebracht, met als resultaat een voor Nederland unieke educatieve hunebedreconstructie. De laatste restauratie is uitgevoerd in 1996.
De Chr. lagere school van De Kiel (Rolderstraat 18), gelegen ten noorden van Schoonoord, is een drieklassige gangschool uit circa 1930. De naastgelegen onderwijzerswoning (Rolderstraat 20), een eenlaagspand met hoog zadeldak, dateert uit dezelfde tijd.
Auteursrechtelijk beschermd