Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Monumenten in Nederland. Noord-Holland (2006)

Informatie terzijde

Titelpagina van Monumenten in Nederland. Noord-Holland
Afbeelding van Monumenten in Nederland. Noord-HollandToon afbeelding van titelpagina van Monumenten in Nederland. Noord-Holland

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (37.41 MB)

Scans (107.54 MB)

XML (2.90 MB)

tekstbestand






Genre

non-fictie

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)
non-fictie/architectuur


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Monumenten in Nederland. Noord-Holland

(2006)–Saskia van Ginkel-Meester, Chris Kolman, Ronald Rommes, Elisabeth Stades-Vischer, Ronald Stenvert–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Oosthuizen
(gemeente Zeevang)

Dorp, ontstaan als veenontginning in de polder Zeevang en voor het eerst vermeld in 1212. Vanaf 1292 was het een vrije ambachtsheerlijkheid, waarvan de rechten werden verleend aan Gerrit van Heemskerk. Na het droogmalen van de Beemster (1612) en de aanleg van de

illustratie
Oosthuizen, Herv. kerk


Zesstedenweg vormde zich in de 17de eeuw een kleine dorpskern langs de Raadhuisstraat en bij de wegkruising. De bebouwing verdichtte zich verder rond 1900, onder meer dankzij de aanleg van de spoorlijn Zaandam-Hoorn in 1884-'85. Na de Tweede Wereldoorlog is het dorp verder uitgebreid aan de zuidzijde en nabij het station (halte opgeheven 1943).

De Herv. kerk (Raadhuisstraat 61) is een laat-gotische kruiskerk met vijfzijdig gesloten koor en een dakruiter. Van deze laat-gotische kerk kwamen koor en transept in 1511 gereed, het schip in 1518. In de dakruiter hangt een door Geert van Wou gegoten klok (1511). De blinde westgevel heeft in de tuitgeveltop drie kleine ronde vensters (oculi). De kerk is gerestaureerd in 1959-'64 en 1988-2003.

Het interieur wordt gedekt door houten tongewelven met trekbalken. De schalkbeelden onder de kruisingsspanten zijn afkomstig van de middeleeuwse kerk van Nieuwe Niedorp (gesloopt 1876). Op de orgelgalerij (1871) bevindt zich een orgel uit circa 1520 met een 16de-eeuwse orgelkast. Tot de inventaris behoren verder een renaissancistisch koorhek (circa 1560), een preekstoel (1664), een doophek in Lodewijk XVI-stijl (eind 18de eeuw) met koperen doopboog (derde kwart 17de eeuw) en koperen lessenaar (1690), een overhuifde herenbank en een tochtportaal (beide 1648). De kerk bevat het praalgraf van François van Bredehoff († 1721), vrijheer van Oosthuizen. De graftombe met Minervabeeld en portretmedaillon werd in 1723 door Jan Peter van Baurscheit sr. en jr. vervaardigd in marmer en hardsteen

illustratie
Oosthuizen, Woonhuis Westeinde 3


(gerestaureerd 2002). Opmerkelijk zijn verder de twaalf rouwborden voor de familie Van Bredehoff (1685-1785).

Het kerkhof wordt afgesloten door een smeedijzeren hek tussen natuurstenen posten met frontons en tuinvazen (circa 1860).

De R.K. St. Franciscus van Assisiëkerk (Raadhuisstraat 3) is in 1960 voor de rooms-katholieke inwoners van de Zeevang ingericht in een eclectisch woonhuis uit circa 1880.

Het voorm. raadhuis (Raadhuisstraat 22), een tweelaags pand met asymmetrisch geplaatst risaliet, werd in 1909 gebouwd en heeft tot 1956 als zodanig dienst gedaan.

Woonhuizen. Het 18de-eeuwse dwarse houten huis Westeinde 3 is voorzien van een erker, een omlijste ingang en twee houten voorschotten met geschulpte windveren en zolderluiken met bovenlichten. Een 18de-eeuwse kern heeft mogelijk ook het diepe houten huis Raadhuisstraat 55. De rond 1770 gebouwde, deels onderkelderde, middenganghuizen Raadhuisstraat 29 en 42 hebben boven de omlijste ingang een dakkapel met rijk gesneden vleugelstukken. Opvallend groot zijn de deels gepleisterde tweelaagse notabelenwoningen Raadhuisstraat 7 (circa 1800) en Raadhuisstraat 6 (circa 1880). Neorenaissance-details heeft het hiermee in opzet vergelijkbare herenhuis Raadhuisstraat 15 (circa 1905). Voorbeelden van eenlaagse middenganghuizen in eclectische stijl zijn Westeinde 9 (circa 1875) en Westeinde 1 (circa 1915) met rijk uitgevoerde topgeveldecoratie. Het woon- en winkelpand Raadhuisstraat 14 kwam rond 1910 op een straathoek

[pagina 464]
[p. 464]


illustratie
Oosthuizen, Spaarbank


tot stand met een kleine hoektoren boven de door etalages geflankeerde ingang.

Het voorm. kaaspakhuis Westeinde 7 is een 18de-eeuws diep houten pand voorzien van een puntgevel met geschulpte windveren, voorzien van drie rijen boven elkaar geplaatste luiken. Het naastgelegen pakhuis met mansardedak dateert uit de 19de eeuw.

De boerderij Westeinde 65 is een stolpboerderij uit circa 1865 met een houten middentopgevel.

Het voorm. station (Industrielaan 3) werd in 1884 voor de Staatsspoorwegen gebouwd aan de lijn Zaandam-Hoorn. Dit met neorenaissance-details ontworpen gebouw bestaat uit een tweelaags middenblok en lagere zijvleugels van verschillende lengte. In later tijd zijn er loodsen tegenaan gebouwd.

De voorm. spaarbank Raadhuisstraat 60 dateert uit 1907 en vertoont een combinatie van neorenaissance- en rationalistische details.

Etersheim. Dit dorp ten noordoosten van Oosthuizen ligt aan de Zuiderzeedijk, waar in 1618 bij een dijkdoorbraak een groot wiel ontstond. De bijbehorende Etersheimerbraak werd in 1632 drooggemalen. Uit 1890 dateert de voorm. eenklassige openbare lagere school met onderwijzerswoning (Etersheim 8), waar schoolmeester C. Joh. Kievit vanaf 1891 de populaire jongensboekenserie ‘Dik Trom’ schreef. De voorm. Herv. kerk (Etersheim 10) is een eenbeukige kerk met driezijdige koorsluiting, gebouwd in 1905 ter vervanging van een kerk uit 1639. Eveneens uit 1905 is de voorm. pastorie (Etersheim 9). Ter bemaling van de Etersheimerbraakpolder diende de in 1886 gebouwde poldermolen Etersheimer Braakweg 5, een met riet gedekte achtkantige binnenkruier op een met hout beklede voet (herbouwd 2002).


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken