Monumenten in Nederland. Noord-Holland

Westbeemster
(gemeente Beemster)

Westbeemster, O.L. Vrouwe van Lourdesklooster en school

Dorp, ontstaan na de droogmaking van de Beemster in 1612 langs de Jisperweg. In de 19de eeuw werd het een katholieke enclave.

De R.K. St.-Johannes de Doperkerk (Jisperweg 55), een basilicale kruiskerk, heeft een driezijdig gesloten koor en een toren van vier geledingen met frontalen en naaldspits. Deze neogotische kerk verrees in 1878-'79 naar ontwerp van Y. Bijvoets en heeft een opvallende gedrukte lichtbeuk met kleine vensters. Het met bundelpijlers en stenen kruisribgewelven uitgevoerde interieur bevat een rijk gesneden neogotisch hoofdaltaar en zijaltaren uit de bouwtijd en een door de Gebr. Franssen gebouwd orgel (1890).

Het achterliggende kerkhof met gietijzeren spijlenhekwerk bevat onder meer het priestergraf van S. den Elsen († 1890). De met neogotische details uitgevoerde pastorie (Jisperweg 56; circa 1880) is

[p. 523]

waarschijnlijk ook ontworpen door Bijvoets. De kerk verving een in 1752 tot schuurkerk verbouwde stal achter de oude pastorie (Jisperweg 57; circa 1860), nu ‘De Kerckhaen’, een fors pand met omlijste ingang.

Het voorm. O.L. Vrouwe van Lourdesklooster (Jisperweg 52-53), ontworpen door S.B. van Sante in 1910, is een gepleisterd L-vormig gebouw. De korte poot vormde het zusterklooster met op de verdieping de kloosterkapel en in de lange poot bevond zich een school. Boven de hoofdingang in het middenrisaliet zit een jugendstiltegeltableau (firma ‘De Porceleyne Fles’) met een voorstelling van de H. Maagd. Het terrein is toegankelijk via een boogbrug van gewapend beton.

Het woonhuis Jisperweg 70 is een rond 1880 als rentenierswoning gebouwd middenganghuis met hoger opgetrokken middenpartij en geblokte hoekpilasters.

Boerderijen. De boerderij Boschrijk (Jisperweg 29; circa 1875) heeft als woongedeelte een wit gepleisterde eclectische villa met fraai snijwerk rond de geveltop. Op het erf staan verder een eenvoudige schuur en een wagenschuur of koetshuis uit de bouwtijd. De karakteristieke stolpboerderij Jisperweg 74 (circa 1870) heeft een eclectisch gedetailleerde voorgevel, voorzien van een hoger opgetrokken middenpartij met twee deuren. Achter bevindt zich een verlengde stalruimte.