Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

57. Iemand eene afroffeling geven.

Het wkw. afroffelen beteekent eigenlijk met een' roffel (d.i. een schaaf, die gebruikt wordt om het ruwste van het hout af te schaven) afschaven; de ruwe oppervlakte van een stuk hout wegnemen. Figuurlijk wordt dit toegepast op personen; ze met woorden ruw aantasten, duchtig doorhalen, een ferme schobbeering geven wegens gepleegd verzuim of verkeerd gedrag; iemand eene afroffeling geven wil dus zeggen: iemand den mantel uitvegen, hem een (af)rammeling geven. Vgl. hiermede iemand afkammen (vgl. Teirl. 25: afkammen, afrossen), afrossen (eig. met de roskam; vgl. fr. étriller), iemand afborstelen; het 17^de-eeuwsche afpluizen (= den mantel uitkloppen); afpeluwen; over den hekel halen, enz. Zie Ndl. Wdb. I, 1294 en vgl. Waasch Idiot. 51: afroefelen (ook Antw. Idiot. 140; Teirl. 39); hd. einen Rüffel erteilen, kriegen en dialectisch einen rüffeln¹⁾; fr. une raclée; eng. a licking.²⁾

1) Hier kan men denken aan een afl. van roffel, kastijding, eig. de kastijding van een soldaat, die onder het slaan van een roffel op de trom door de spitsroeden moet loopen; zie Nal. Wdb. XIII, 852; 856.

2) Iets afroffelen, zuidndl. roefelen, fri. ôfroffelje, iets haastig en slordig afmaken, is natuurlijk op dezelfde wijze te verklaren. Zie Winschooten, 212: ‘Hij loopt 'er maar met de roffel oover’; het welk oneigendlijk beteekend los 'r oover heen loopen.’ Ndl. Wdb. XIII, 850, 854.