Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

783. Om hals brengen,

d.w.z. om het leven (vgl. hd. Hals) brengen, eene beteekenis, die we thans nog terugvinden in enkele samenstellingen als halsrecht, halszaak, halsmisdaad, halsgeding, halsstraf; fri. om 'e hals, om 'e nekke bringe. De uitdr. om den hals brengen komt in de 16^de eeuw voor bij Kiliaen: Om den hals brengen, obtruncare, necare, trucidare; den tegenwoordigen vorm vindt men in de 17^de eeuw, toen men ook zeide iemand nekken²⁾; mnl. enen craghen.

Ook kon in de middeleeuwen hals de beteekenis hebben van het lichaam of den persoon, o.a. in de uitdr. een doode hals, d.i. een doode, een overledene, evenals thans nog in de uitdr. een onnoozele hals of ook een hals d.i. een stumperd, een bloed. Vgl. Sewel, 311: Een arme hals, a poor fellow. Zie verder het Ndl. Wdb. V, 1655; 1668-1669.

2) Thans alleen als jagersterm of in den zin van iemand knauwen, iem. den genadeslag geven, gezegd van vermoeienis, zorg en tegenspoed (Ndl. Wdb. IX, 1821).