Nederlandse spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

1035. Onder het juk doorgaan¹⁰³⁵

Deze uitdrukking is ontleend aan de Romeinen, die als bewijs van diepe vernedering een overwonnen leger lieten doorgaan onder een lage poort, gevormd door twee rechtstandig in den grond gestoken speren, die door een derde verbonden waren (denk aan den slag bij Caudium); vgl. lat. mittere sub jugum; sub jugo mittere of emittere; fr. faire passer par les Fourches Caudines, iemand vernederen.

Als beeld van dienstbaarheid en verdrukking, alsook van een last, wordt juk gebezigd in uitdrukkingen als onder het juk brengen, het juk afrukken, afschudden (of verbreken), een ijzeren juk op iemands hals leggen, hem aan zware verdrukking onderwerpen; een hard (of zacht) juk. Al deze uitdrukkingen zijn ontleend aan den Bijbel¹⁾; vgl. Mnl. Wdb. III, 1054; Harreb. I, 368; Ndl. Wdb. VII, 528 vlg.; hd. das Joch abschütteln; einen unters Joch bringen; einem ein Joch auflegen; fr. imposer un joug à qqn; secouer le joug; eng. to shake off the yoke; to bring a.p. under the joke; to impose a yoke on a.p.

1035 l. sous les Fourches Caudines.

1) Vgl. Gen. XXVII, 40; Jer. II, 20; Deut. XXVIII, 48; Jer. XXVIII, 14; Sirach LI, 34 (26); Matth. XI, 29, 30; Bijb. Wdb. II, 290 b.