Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

1329. Te land(e) komen,

ergens terecht komen, ergens belanden; ook op eene plaats, waar men liever niet zou gekomen zijn. In de middeleeuwen beteekende te lande comen, in zijn vaderland komen; eene enkele maal kwam het toen ook in den tegenwoordigen zin voor²⁾, die voortvloeit uit de gewone beteekenis van landen, aanlanden; vgl. Kil. Aencomen te lande, potiri terra, petere portum, appellere³⁾; Bank. I, 439: Met een ancker te lande komen; II, 318: Als 't schip maar wel te lande komt; C. Wildsch. III, 6: Leun er niet tegen, gij zoudt op de buitenplaats zelve te land kunnen komen; Sewel, 435: Aan land (of te lande) komen, to come ashore, to land; fri. to lânne komen, terecht komen; Ndl. Wdb. VIII, 972.

2) Mnl. Wdb. III, 118.

3) Dr. G.A. Nauta, Taal en Letteren III, 369, neemt eene andere ontwikkeling der beteekenis aan, en meent dat te lande comen (in zijn vaderland komen) oorspr. in bonam partem, in gunstigen zin, werd gebruikt; dat evenwel van lieverlede het gebruik van goed noodig werd, en dat goed te lande komen met het pleonastisch gebezigde ‘goed’ de geboorte gaf aan de tegenstelling slecht te lande komen.