Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

1580. Iemand met gelijke (of dezelfde) munt betalen²⁾,

d.i. in eigenlijken zin: iemand betalen met geld of munt van dezelfde waarde, als waarmede hij betaald heeft; bij overdracht in toepassing op onvriendelijke of vijandige handelingen: iemand bejegenen zooals hij ons heeft bejegend, hem zijne handelingen op dezelfde wijze betaald zetten, vergelden; 17^de eeuw op zoo weerom handelen. Vgl. Poirters, Mask. 26; Asselijn, Jan Kl. 447; Idinau, 261:

Die werdt met de selfde maete ghe-meten
En met de selfde munte be-taelt,
Die, daer hy een ander heeft mede ver-beten,
Met de selfde maniere, oock werdt ont-haelt.
Die wat doet wt wrake, seer leelijcken faelt.

2) Soms ook iemand met zijn eigen munt betalen, evenals in het eng. to pay a person in his own coin.

[p. 60]

Zie verder Huygens, Zeestraet, vs. 725: Ick eisch gelycke Munt; Van Effen, Spect. IV, 108; 240; VI, 151; VII, 79; IX, 223; Tuinman I, 266; 501: Malkander met gelyke munt betaalen (malkander eveneens handelen), to pay one another in the same coin; Ndl. Wdb. II, 2200; IX, 1241; Villiers, 84; Slop, 106: Hij zou zich niet meer laten koejeneeren, maar munt met munt betalen. Vgl. ook het hd. jemand mit gleicher Münze bezahlen; de. at betale med samme Mynt; fr. payer quelqu'un de la même monnaie; rendre à quelqu'un la monnaie de sa pièce (Wander III, 781); eng. to pay a p. back in the same (or in his own) coin. Synoniem was de uitdr. iemand antwoorden in eigen spraeck (Witsen 482 b); iemand met zijn eigen vet begieten (Kluchtspel I, 49); wittebrood voor weggen wedergeven (Noord en Zuid XX, 142).