Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

1698. Ooilam,

d.i. eig. een wijfjeslam, doch ook een kostbaar, dierbaar bezit, eenig in zijne soort voor den bezitter. Dit gebruik is ontleend aan 2 Sam. 12, vs. 3: De arme hadde gantsch niet, dan een eenich kleyn oylam... het at van sijne bete, ende dronck van sijnen beker, ende sliep in sijnen schoot, ende het was hem als eene dochter; Ndl. Wdb. X, 2344²⁾.

2) Vreemd genoeg wordt dit ooilam wel eens door onkundigen verward met oorlam, een borrel, in Noord-Holland een guit (Bouman, 76); in het Transvaalsch: ervaren, goed uitgeslapen, dronken (Hesseling, Het Afrikaansch, 86); eig. laag maleisch orang lama (d.i. orang lama datang), een oudgast. Eerst verstond men er een Europeaan onder, die uit Indië naar het moederland terug keert; daarna een bevaren matroos (ook nhd. Ohrlamm) oorlogsmatroos, en eindelijk: rantsoen jenever, dat op vaste tijden aan de matrozen uitgedeeld wordt; een borrel, eig. een borrel zooals een oorlam er gaarne een lust; vgl. voor de beteekenis-ontwikkeling een ‘taaie’, een ‘stijve’, een ‘oude’ (n^o. 1633). Veth, Uit Oost en West, 9 en Ndl. Wdb. XI, 120. In Amstelv. 43 komt oorlam voor in den zin van ‘oorveeg’.