Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

1791. Hoe smaakt je die peer?

d.w.z. hoe vindt ge die terechtwijzing, dat stekelig, hatelijk gezegde?, eene uitdr. die in de 16^de eeuw voorkomt in de Veelderh. Gen. Ged. 6: Ick sal u wel een ander lesse leeren, Wat dunct u van die peeren (slagen), lust u van die te smaken? Daar zit hij nu met zijn gebakken (of gestoofde) peren⁴⁾, hij verkeert in een onaangenamen toestand, in verlegenheid; iemand met de gebakken peren laten zitten, hem in den steek laten, voor iets laten opdraaien; zie Harreb. II, 175; Zondagsblad van Het Volk, 1905, p. 223: Zoo wordt de zonde gewroken tot in het vierde gelid, dat dan met de gebakken peren zit; Het Volk, 25 April 1914, p. 5 k. 4: Se laate-n-ons met de gebakkene peere sitte; Nkr. V,

4) In het hd. noemt men ‘die Habseligkeiten, die jemand besitzt, seine sieben gebackenen Birnen’ (Weise, Aesthetik der D. Sprache, 150).

[p. 147]

30 Sept. p. 6: Hij dwaalt nu langs berg en dalen ver van Kamer en van huis, Koalitie zit intusschen met gebakken peren thuis; Nest, 53: Ik mag zoo denken, wie komt daar met zijn gebakken peren; De Arbeid, 22 Juli 1914, p. 2 k. 4: Daar zitten we nu met onze gebakken peeren, wij hebben het dwangbuis aan tot Augustus 1915; Kippeveer II, 318: En nu laten ze ons met de gebakken peren zitten; Ndl. Wdb. XII, 890. Vgl. verder het vroegere een gebraden peertje (een buitenkansje, een puikje); het bij Hooft, Ged. II, 397 voorkomende: monden u de vijghen? J.v.d. Veen, Kaats-spel: Hoe smaeckt u deze kaes, of isse wat verlebt?; Antw. Weder-Botten: Wel Veen, ick peys wel half hoe dit gebraet u smaeckt; het in Boere-krakeel, bl. 210 aangetroffen: hoe smaeken jou die pruimen?; bl. 238: hoe lyken jou deuze knollen?; bl. 215: hoe smaekt je deuze Rystenbry?; Langendijk, Don Quichot, bl. 20: hoe smaektje deze koek?; Teirl. 201: hoe vende de botere? hoe smaakt de botere? hoe bevalt u de zaak? Zie ook Tijdschrift XII, 239; XX, 243 en vgl. n^o. 103.