Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

2008. Iemand iets in de schoenen schuiven,²⁰⁰⁸

d.w.z. iemand iets toedichten, iemand van iets de schuld geven; ook iemand iets in de schoenen gooien of leggen (Köster Henke, 10; 59); Zuidndl. iemand iet doorsteken; hd. ‘Jemandem etwas in die Schuhe schieben, gieszen, werfen, schütten. Das soll ihn in der Seele so schmerzen, beschweren, als den Fusz ein Steinchen oder Wasser im Schuh beschwert. Aehnlich: Einem etwas ins Gewissen schieben, es ihm zur Gewissensache machen’ (Schrader, 441); nd. en wat in de Schoh gêt'n (Eckart, 472). Vgl. Schoolblad XLII, 1379: Schuift hij de afdeeling Amsterdam geen argumenten in de schoenen, die er nooit verkondigd zijn?; Handelingen St.-Gen. 1913-14, kol. 1504: De Redactie beklaagt zich ‘dat wij haar wat veel in de schoenen hebben geschoven’; Nw. School VII, 212: Ze schuiven je allerlei dwaasheden in de schoenen; De Telegraaf, 18 Dec. 1914 (avondbl.), p. 1 k. 6: De verantwoordelijkheid daarvan aan Duitschland in de schoenen te schuiven; Handelsblad, 16 Maart 1915 (ochtendbl.), p. 1 k. 3: Dit voorstel vinden we in de ‘Temps’ niet. De Romeinsche correspondent van de ‘Frankf. Ztg.’ heeft hier het Parijsche blad dit voorstel in de schoenen geschoven en zijn eigen blad wat op de mouw gespeld; Schoolblad XLIV, 361; De Arbeid, 22 April 1914, p. 2 k. 1: Wat ook in de hoogste mate afkeuring verdient, is het feit dat men de leden in de schoenen schuift de oorzaak te zijn dat, enz.; 13 Dec. 1913, p. 3 k. 3: Wij vinden het gemeen dat ze middelen te baat nemen, die ze ons in de schoenen willen schuiven; 23 Januari 1915, p. 1 k. 3; 20 Maart 1915, p. 2 k. 4; Het Volk, 6 Mei 1914, p. 2 k. 4: De bedoeling is ook hier weer zoo iets de S.D.A.P. weer in de schoenen te schuiven; 25 Mei 1914, p. 3 k. 2; De Amsterdammer, 26 April 1914, p. 7 k. 5; Handelsblad, 9 April 1914, p. 1 k. 1 (avondbl.): Men schuive ons niet in de muilen wat vlak tegen onze overtuiging ingaat. Wij willen de redactie-leden van De Standaard wel andere woorden in de muilen leggen. In de 17^de eeuw iets op iemands kap leggen of schuiven.

2008 ‘Die Redensart jemandem etwas in die Schuhe schieben, führt uns zu den gemeinsamen Wanderungen der fahrenden Gesellen. Einer hat im letzten Quartier ein Geldstück oder einen Wertgegenstand mitgehn heiszen. Wenn nur die Gefahr der Entdeckung droht, so schiebt er einem andern in der gemeinsamen Herberge das gestohlene heimlich in die Schuhe, so dasz der Verdacht nun auf diesen fällt’ (Seiler, 289).