Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

2010. Over de hooge schoenen gaan (of loopen),

d.w.z. alle maat te buiten gaan, alle perken overschrijden, de spuigaten uitloopen; vgl. het fri.: it giet oer de hege skoen, 't is buitensporig; hy giet der oan 'e hoasbânnen (kousebanden) ta troch, hij leeft verkwistend; dat giet oer 'e klompen hinne, dat loopt de spuigaten uit. Eig. gezegd van een watervloed, die reikt tot over de hooge schoenen¹⁾. Vgl. Rechtbanck tegen de Ydele, Korzelighe ende Wispeltuyrige Vrouwen (anno 1670), voorwoord, bl. 5: Nochtans sal ick so verre over de schoen niet loopen, ofte ick sal soecken drooghsvoets weder daer uyt te raecken; Harreb. II, 254 a: Het loopt over de hooge schoenen heen. Syn. Het gaat of loopt er over heen²⁾.

1) Of moet gedacht worden aan een strijd, waarbij zooveel bloed vloeit, dat het over de schoenen loopt? Vgl. C.C.v.d. Graft, Middelnederlandsche Historieliederen, bl. 219: Veel van den boeren sach men als dan het bloet over die schoenen vlieten; Despars, 1, 244: Daar was sulke bloetstortinghe dat die van Gendt ghinghen tot halven schoene (tot aan de enkels) int bloedt.

2) Ndl. Wdb. XI, 1600; IV, 86.