Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

2248. Op zijn tellen passen,

d.w.z. op zijn hoede zijn, op zijn qui-vive wezen; eig. zich niet vergissen bij het tellen; vgl. de tel kwijt zijn, ook fig. voor onzeker zijn aangaande het tijdstip, waarop een kind zal geboren worden, het boekje kwijt zijn (Brederoo I, 271, vs. 88), het briefje verloren hebben¹⁾. Eerst in de 19^de eeuw aangetroffen bij Harreb. III, 54: Hij past goed op zijn tellen; Nw. Amsterdammer, 27 Febr. 1915 p. 4 k. 1: Hoe lager de persoonlijkheid, hoe sterker zijn egoïsme, omdat wie weinig te verliezen heeft, drommels op zijn tellen moet passen; Handelsblad, 30 Maart 1915 (ochtendbl.) p. 1 k. 5: De Zweden, Noren en Nederlanders, die tot dusverre met minzame hoffelijkheid behandeld werden, moeten thans op hun tellen passen, wanneer zij met Duitschers den oorlog bespreken; Villiers, 126.

1) Vgl. ook rekening in de uitdrr.: Verkeerde rekening maken, niet bevallen op den tijd, dien men gedacht had; zij is aan de rekening, zij is zwanger; zij mag gaan buiten haar rekening, maar niet buiten haar tijd, enz. (V. Dale); vgl. Huygens II, n^o. 174: Sy rekent red'lick wel, het wijf, maer 't kind noch beter in haer lijf.