Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

2416. Visch moet zwemmen,

d.i. bij het eten van visch behoort een glas wijn gedronken te worden. Dat deze meening al oud is, bewijst de lat. schrijver Petronius, die in zijn Satiricon, bl. 39 zegt: pisces natare oportet. Bij ons komt ze in de 17^de eeuw voor o.a. bij Six v. Chandelier, 224:

[p. 426]

 

De visch bemint het vocht, en wil wel drymaal swemmen.

 

In 't waater eerst, daar naa in sausse en dan in wyn.

Huygens, Zeestraet, vs. 797: All is de Schelvisch dood, hem komt wat swemmens toe in beter als sout natt; Smetius, 2: Visch is int water gevangen; hij will schwemmen. Vgl. Harreb. II, 386 a; afrik. vis moet swem; Joos, 211: een visch wilt drijmaal zwemmen; Antw. Idiot. 2136: 'ne visch moet drij keeren zwemmen: eens in 't water, eens in de boter en eens in de(n) wijn; in het hd. der Fisch will (dreimal) schwimmen; eng. fish must swim thrice (once in the water, once in the sauce, and the third time in wine); fr. poisson sans boisson est poison.