Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

[p. 498]

2565. Hij is niet in de wieg gestikt (gesmoord of gestorven),

d.w.z. hij is zeer oud geworden. De uitdr. in de wieg smoren komt o.a. voor bij Erasmus, die mededeelt, dat men in zijn tijd ‘si quando nunciatur obitus hominis natu grandis’ zeide: nihil acerbum haud periit in cunabulis (Suringar, Erasmus, bl. 385). Vgl. verder Vondel, Lucifer, 2041: Nu is het tyt om 't menschelyck geslacht te smooren in zyn wiegh, en opgang; Pers, 742 a: Beatrix trouwde met Karel III, waar by hy seven kinderen teelde, die alle, genoegh in de wieghe, zijn gestorven. Hooft bezigt de uitdrukking van kwaad, dat men in het begin stuit¹⁾; zie Brieven, 230: Maar de luiden weeten wat het in heeft ende 't quaedt in de wiege te smooren. Elders in zijne Ned. Hist. spreekt hij, volgens Weiland, van ‘de misdraght der muitery in de wieghe te worghen’. Van Effen, Spect. III, 167 past ze toe op boeken, die ‘in zo een kwynende toestand ter waereld gekomen zyn, dat ze geen maand levens beloven, en dat het een barbaarsche wreedheid schynt, dezelven in de wieg te smoren, in plaats van ze hun eigen dood te laten sterven’. Zie nog Tijdschrift IV, 253: 't Waer beter dat gedrocht in zyne wieg gesmoord (vgl. fr. étouffer le monstre au berceau); Tuinman I, 315; Harreb. II, 457: Hij is in de wieg niet gesmoord (of verzuimd²⁾); Nkr. III, 26 Sept. p. 3; VI, 5 Oct. p. 3 en vgl. het Friesch: hy is net yn 'e widze smoard; in Zuid-Nederland: hij is niet in de wieg versmacht (Claes, 287; Waasch Idiot. 742; Antw. Idiot. 1440).

1) Vgl. Journal, 364: Cassiod. var. 6, 21, 1: Sed quanto melius in ipsis cunabulis adhoc mollia reprimere quam indurata crimina vindicare.

2) Dit laatste bij Campen, 80: Ick en bin in die wieghe niet versuemet.